Câu hỏi 1 (trang 21 SGK Đạo đức 5 – Cánh diều): Quan sát tranh và trả lời câu hỏi:

Câu hỏi:

a. Các bạn trong tranh trên đã biết vượt qua khó khăn trong học tập và cuộc sống như thế nào?

b. Em hãy kể thêm một số khó khăn trong học tập hoặc cuộc sống và cách vượt qua khó khăn đó.

Câu hỏi 2 (trang 22 SGK Đạo đức 5 – Cánh diều): Đọc câu chuyện và trả lời câu hỏi:

Câu chuyện 1

Nic Vu-gic (Nick Vujicic) là một diễn giả truyền cảm hứng người Úc, sinh năm 1982. Khi chào đời, anh không có tứ chi mà chỉ có một bàn chân với hai ngón chân nhỏ. Sự khác biệt về ngoại hình khiến Nic từng bị bạn bè chê cười, trêu chọc. Đó là thời kì vô cùng khó khăn, Nic Vu-gic đã chấp nhận chung sống với sự thiếu sót trên cơ thể mình. Anh học cách dùng chân và một cái cán để viết chữ, đánh bàn phím máy vi tính, tự sinh hoạt cá nhân, chăm sóc bản thân. Anh đã vượt qua khó khăn, biến bản thân mình thành điều kì diệu trong cuộc sống. Nic Vu-gic trở thành biểu tượng mãnh liệt của nghị lực sống và lan toả năng lượng tích cực tới người xung quanh.

(Theo Sống cho điều ý nghĩa hơn, NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh, 2013)

Câu chuyện 2

Nguyễn Ngọc Ký (1947 – 2022) bị liệt cả hai tay từ nhỏ nên phải trải qua biết bao khó khăn để tập viết. Bàn chân Ký giẫm lên trang giấy, cựa quậy một lúc là nhàu nát tất cả. Mấy ngón chân của Ký quắp lại giữ cho được cây bút đã khó rồi, còn điều khiển nó viết thành chữ lại càng khó hơn. Nhiều lần bị chuột rút đau đến tái người, Ký quẳng bút vào xã nhà định thôi học. Lời khuyến khích dịu dàng của cô giáo và những cử chỉ thân thương của bạn bè đã tiếp sức cho Ký. Ký lại quắp bút vào ngón chân và lại hì hục tập viết. Kỳ kiên nhẫn, bền bỉ. Ngày nắng cũng như ngày mưa, người mệt mỏi, ngón chân đau nhức, có lúc chân bị chuột rút liên hồi... nhưng Ký không nản lòng. Buổi học nào cũng vậy, trong góc lớp, trên mảnh chiếu nhỏ, không bao giờ vắng mặt Nguyễn Ngọc Ký. Nhờ kiên trì luyện tập, Ký đã thành công, chữ viết ngày một đều, đẹp hơn. Tấm gương Nguyễn Ngọc Ký bền chí, vượt qua khó khăn, vươn lên trong học tập và cuộc sống đã được mọi người biết đến.

Câu hỏi:

a. Anh Nic Vu-gic và thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký đã vượt qua những khó khăn của bản thân như thế nào?

b. Nêu suy nghĩ của em về những tấm gương vượt khó kể trên.

Câu hỏi 1 (trang 23 SGK Đạo đức 5 - Cánh diều): Em đồng tình với cách vượt qua khó khăn của bạn nào dưới đây? Vì sao?

a. Khi quá mệt mỏi trước khó khăn, Dung tạm thời nghỉ ngơi để lấy sức và tiếp tục nghĩ cách vượt khó.

b. Mỗi khi gặp khó khăn, Trang liền tìm ngay người thân để nhờ giúp đỡ.

c. Lúc bắt tay làm việc gì, Phong cũng đều dự kiến những khó khăn có thể xảy ra để chủ động xử lí.

d. Khi gặp khó khăn, Trung không làm gì cả và hi vọng khó khăn sẽ qua di.

e. Mỗi khi thất bại trước khó khăn Hùng lại tìm hiểu nguyên nhân và cổ gắng vượt qua.

g.  Để vượt qua khó khăn, Mai luôn rèn luyện cho mình thói quen làm việc nhẫn nại, tìm cách giải quyết.

Câu hỏi 2 (trang 23 SGK Đạo đức 5 – Cánh diều): Sắp xếp các bước sau đây để giải quyết các khó khăn trong học tập và cuộc sống

Câu hỏi 3 (trang 24 SGK Đạo đức 5 – Cánh diều): Đưa ra lời khuyên để giúp các bạn vượt qua khó khăn trong các trường hợp sau

Trường hợp 1

Để chuẩn bị hội trại. Huỳnh xung phong đảm nhận phần trang trí bằng các bức tranh. Nhưng vì khối lượng công việc nhiều hơn so với dự định nên sắp đến ngày dựng trại mà Huỳnh vẫn chưa vẽ xong.

Trường hợp 2

Kết quả học tập học kì này của Thắng giảm sút do ham mê trò chơi điện tử. Thắng tự hứa với bản thân sẽ không chơi nữa, nhưng bạn rất khó khăn để vượt qua sức hấp dẫn của trò chơi.

Trường hợp 3

Năm nay, Tuấn được bầu làm lớp trưởng. Tuấn thấy nền nếp của lớp chưa tốt, một số bạn còn đi học muộn và nói chuyện riêng trong giờ học. Tuấn chưa biết phải quản lí lớp như thế nào cho hiệu quả.

Câu hỏi 4 (trang 24 SGK Đạo đức 5 – Cánh diều): Xử lí tình huống

Tình huống 1

Tối nay có một trận bóng đá mà Tiến rất yêu thích. Trận bóng sắp bắt đầu, nhưng Tiến chưa ôn bài xong. Tiến rất phân vân.

? Nếu là Tiến, em sẽ làm gì?

Tình huống 2

Hoa xin bố mẹ đi học đàn ghi-ta (guitar) vì rất thích bộ môn này. Tuy nhiên, sau một thời gian luyện tập, cảm thấy không tiến bộ, các ngón tay bị đau nhức,

nên Hoa rất chán nản và muốn bỏ học.

? Nếu là Hoa, em sẽ vượt qua khó khăn trên như thế nào?

Tình huống 3

Để chuẩn bị ngày hội thể thao của trường, thấy A Lử có năng khiếu thể thao nên cô giáo đề xuất em tham gia môn chạy. Tuy nhiên, A Lử lại thích tham gia môn nhảy cao hơn. Bạn muốn bày tỏ nguyện vọng của mình, nhưng lại ngại ngùng mỗi khi giao tiếp với cô.

? Nếu là A Lử, em sẽ vượt qua khó khăn trên như thế nào?

Câu hỏi 1 (trang 25 SGK Đạo đức 5 – Cánh diều): Cùng bạn thử làm chuyên gia tư vấn để đưa ra cách vượt qua khó khăn trong học tập và cuộc sống cho bạn bè trong lớp.

Gợi ý về những khó khăn:

- Bị nói lắp:

- Tính tình hay nóng giận;

- Vừa chuyển đến nơi ở mới để sinh sống và học tập.

Câu hỏi 2 (trang 11 SGK Đạo đức 5 – Cánh diều): Hãy viết ra điều mong muốn nhất của em lúc này, chỉ ra khó khăn và biện pháp vượt khó để đạt được mong muốn đó.

Câu hỏi 3 (trang 25 SGK Đạo đức 5 – Cánh diều): Sưu tầm và kể cho các bạn nghe về một tấm gương vượt khó trong học tập và cuộc sống mà em quý trọng.