Đoạn văn tham khảo

Nếu như sáu câu thơ đầu bài “Thu điếu”, Nguyễn Khuyến đã mang đến cho người đọc những cảm nhận chân thực về cảnh sắc và không gian của mùa thu vùng chiêm trũng Bắc Bộ thì đến hai câu thơ cuối tâm tình thầm kín của thi nhân cũng dần được hé mở: “Tựa gối, buông cần lâu chẳng được/ Cá đâu đớp động dưới chân bèo”. Hình ảnh con người xuất hiện trong tư thế “tựa gối, buông cần” đầy trầm mặc, suy tư. Nhà thơ ngồi câu cá nhưng dường như không chuyên tâm đến công việc mình đang làm mà đang thả mình theo dòng suy nghĩ nào đó, vì vậy tiếng cá “đớp động dưới chân bèo” dù nhẹ nhàng nhưng vẫn khiến nhà thơ giật mình. Câu hỏi “cá đâu” vừa gợi ra sự bất ngờ của tình huống vừa gợi ra sự ngỡ ngàng, mơ hồ của lòng người. Nghệ thuật lấy động tả tĩnh, tả cảnh ngụ tình được sử dụng trong hai câu thơ cuối. Cái động của cá đớp dưới chân bèo không phá tan được cái tĩnh lặng của không gian mà ngược lại càng tô đậm thêm cái vắng lặng của không gian, sự tĩnh mịch, trống vắng trong tâm hồn con người. Cảnh thu đẹp nhưng buồn, lòng người tĩnh lặng nhưng lại chất chứa những suy tư, những nỗi niềm về thời thế, cuộc đời. Bài thơ khơi dậy những cảm xúc thân thuộc, gần gũi bên trong mỗi con người về làng quê. Đặc biệt qua hai câu thơ cuối, người đọc còn cảm nhận được tấm lòng nặng những suy tư vì dân, vì nước của người thi nhân.