Mở đầu trang 12 Hóa học 11: Các hợp chất acid và base có vai trò rất quan trọng trong đời sống của con người. Acid, base là gì? Làm cách nào có thể xác định được nồng độ của dung dịch acid, base?

Câu hỏi thảo luận 1 trang 12 Hóa học 11: Quan sát Hình 2.1, nhận xét hiện tượng xảy ra khi thực hiện thí nghiệm. So sánh tính dẫn điện của nước cất và các dung dịch.

Câu hỏi thảo luận 2 trang 13 Hóa học 11: Hãy cho biết nguyên nhân vì sao dung dịch NaCl có tính dẫn điện.

Câu hỏi thảo luận 3 trang 13 Hóa học 11: Quan sát Hình 2.3, nhận xét về độ sáng của bóng đèn ở các thí nghiệm. Biết rằng nồng độ mol của các dung dịch là bằng nhau, cho biết dung dịch nào dẫn điện mạnh, dẫn điện yếu và không dẫn điện.

Câu hỏi thảo luận 4 trang 13 Hóa học 11: Từ phương trình (1) và (2), nhận xét về mức độ phân li của HCl và CH3COOH trong nước.

Câu hỏi thảo luận 5 trang 14 Hóa học 11: Nếu nhỏ thêm vài giọt dung dịch NaOH hoặc CH3COONa vào dung dịch CH3COOH thì cân bằng (2) chuyển dịch theo chiều nào?

Câu hỏi thảo luận 6 trang 14 Hóa học 11: Quan sát Hình 2.4 và Hình 2.5, cho biết chất nào nhận H+, chất nào cho H+.

Câu hỏi thảo luận 7 trang 14 Hóa học 11: Nhận xét về vai trò acid – base của phân tử H2O trong các cân bằng ở Hình 2.4, Hình 2.5 và cân bằng của ion HCO3- trong nước.

Luyện tập trang 14 Hóa học 11: Cho phương trình:

(1) CH3COOH + H2O ⇌ H3O+ + CH3COO-

(2) CO32- + H2O ⇌ HCO3- + OH-

Cho biết chất nào là acid, chất nào là base theo thuyết Br?nsted – Lowry.

Câu hỏi thảo luận 8 trang 15 Hóa học 11: Tính pH của dung dịch có nồng độ H+ là 10-2 M.

Câu hỏi thảo luận 9 trang 15 Hóa học 11: Tính pH của dung dịch có nồng độ OH- là 10-4 M.

Câu hỏi thảo luận 10 trang 15 Hóa học 11: Quan sát Hình 2.6, cho biết khoảng giá trị nào trong thang pH tương ứng với môi trường của dung dịch là acid, base hay trung tính.

Luyện tập trang 15 Hóa học 11: a) Pha 500 mL dung dịch HCl 0,2 M vào 500 mL nước. Tính pH của dung dịch thu được.

b) Tính khối lượng NaOH cần để pha 100 mL dung dịch NaOH có pH = 12.

Câu hỏi thảo luận 11 trang 16 Hóa học 11: Quan sát Hình 2.7, cho biết khoảng pH thấp nhất và cao nhất ở các cơ quan trong hệ tiêu hoá của con người.

Vận dụng trang 16 Hóa học 11: Đất chua là đất có độ pH dưới 6,5. Để cải thiện đất trồng bị chua, người nông dân có thể bổ sung chất nào trong các chất sau vào đất: CaO, P2O5? Giải thích.

Câu hỏi thảo luận 12 trang 16 Hóa học 11: Quan sát Hình 2.8, trình bày sự chuyển đổi màu sắc của các chất chỉ thị acid – base trong các dung dịch có độ pH khác nhau.

Câu hỏi thảo luận 14 trang 17 Hóa học 11: Quan sát Hình 2.9, giải thích vì sao cần lắc nhẹ dung dịch trong bình tam giác trong khi thực hiện thao tác chuẩn độ.

Câu hỏi thảo luận 15 trang 17 Hóa học 11: Viết phương trình hoá học của phản ứng xảy ra trong thí nghiệm chuẩn độ dung dịch NaOH bằng dung dịch HCl.

Câu hỏi thảo luận 16 trang 18 Hóa học 11: Quan sát Hình 2.10, mô tả hiện tượng ở thời điểm kết thúc chuẩn độ.

Câu hỏi thảo luận 17 trang 18 Hóa học 11: Giả sử khi kết thúc chuẩn độ, thể tích dung dịch NaOH đã sử dụng là 12,5 mL. Tính nồng độ của dung dịch NaOH ban đầu.

Câu hỏi thảo luận 18 trang 18 Hóa học 11: Tại sao khi bảo quản dung dịch muối M3+ trong phòng thí nghiệm người ta thường nhỏ vài giọt dung dịch acid vào trong lọ đựng dung dịch muối.

Vận dụng trang 19 Hóa học 11: Ngoài tác dụng làm trong nước, dung dịch phèn chua còn có khả năng làm sạch gỉ sét trên inox. Giải thích.

Câu hỏi thảo luận 19 trang 19 Hóa học 11: Giải thích vì sao quá trình thuỷ phân ion CO32- trong nước làm tăng pH của nước.

Vận dụng trang 19 Hóa học 11: Khi mưa nhiều ngày liên tục có thể làm cho pH của nước ở ao, hồ giảm xuống dưới 6,5 và người ta thường rắc vôi bột để điều chỉnh pH. Giải thích.

Bài 1 trang 19 Hóa học 11: Một dung dịch có [OH-] = 2,5 × 10-10 M. Tính pH và xác định môi trường của dung dịch này.

Bài 2 trang 19 Hóa học 11: Tính pH của dung dịch thu được sau khi trộn 40 mL dung dịch HCl 0,5 M với 60 mL dung dịch NaOH 0,5 M.

Bài 3 trang 19 Hóa học 11: Một mẫu dịch vị có pH = 2,5. Xác định nồng độ mol của ion H+ trong mẫu dịch vị đó.

Bài 4 trang 19 Hóa học 11: Viết phương trình điện li của các chất: H2SO4, Ba(OH)2, Al2(SO4)3.

Bài 5 trang 19 Hóa học 11: Ở các vùng quê, người dân thường dùng phèn chua để làm trong nước nhờ ứng dụng của phản ứng thuỷ phân ion Al3+. Giải thích. Chất hay ion nào là acid, là base trong phản ứng thuỷ phân Al3+?