50 câu Trắc nghiệm Lịch sử 10 (Cánh diều) Bài 5: Khái niệm văn minh có đáp án
Bộ 50 câu hỏi trắc nghiệm Lịch sử 10 (có đáp án) Bài 5: Khái niệm văn minh đầy đủ các mức độ sách Cánh diều giúp học sinh ôn luyện trắc nghiệm Lịch sử 10 Bài 5.
Trắc nghiệm Lịch sử 10 Bài 5: Khái niệm văn minh
Phần 1. Bài tập trắc nghiệm Lịch sử 10 Bài 5: Khái niệm văn minh
Câu 1. Nội dung nào dưới đây phản ánh không đúng về văn hóa?
A. Văn hóa xuất hiện đồng thời cùng với loài người.
B. Văn hóa là trạng thái phát triển cao của nền văn minh.
C. Tạo ra đặc tính, bản sắc của một xã hội hoặc một nhóm người trong xã hội.
D. Gồm những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong lịch sử.
Đáp án đúng là: B
- Văn hóa là tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong lịch sử. Văn hóa tạo ra đặc tính, bản sắc của một xã hội hoặc một nhóm người trong xã hội. Văn hóa xuất hiện đồng thời với sự xuất hiện của loài người (còn văn minh chỉ được con người sáng tạo trong thời kì phát triển cao của xã hội).
Câu 2. Nội dung nào dưới đây phản ánh không đúng về văn minh?
A. Trái với văn minh là trạng thái “dã man”.
B. Văn minh xuất hiện đồng thời cùng với loài người.
C. Văn minh là trạng thái phát triển cao của nền văn hóa.
D. Là trạng thái tiến bộ về cả vật chất và tinh thần của xã hội loài người.
Đáp án đúng là: B
- Văn hóa xuất hiện đồng thời cùng với loài người.
- Thông thường, con người tiến vào thời đại văn minh khi xuất hiện nhà nước và chữ viết. Tuy nhiên, do hoàn cảnh cụ thể, ở một số nơi, khi nhà nước xuất hiện, chữ viết vẫn chưa ra đời (ví dụ: nhà nước Văn Lang....), nhưng đó là những trường hợp không điển hình.
Câu 3. Văn hóa và văn minh đều
A. xuất hiện đồng thời với sự xuất hiện của loài người.
B. được con người sáng tạo trong thời kì phát triển cao của xã hội.
C. gồm những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra.
D. được nhận diện bởi các tiêu chuẩn: nhà nước, chữ viết, đô thị,…
Đáp án đúng là: C
* Điểm giống nhau: Văn hóa và văn minh đều gồm những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra.
Câu 4. Những nền văn minh đầu tiên trên thế giới được hình thành vào khoảng thời gian nào?
A. Thiên niên kỉ IV TCN.
B. Thiên niên kỉ V TCN
C. Thiên niên kỉ VI TCN
D. Thiên niên kỉ VII TCN.
Đáp án đúng là: A
Những nền văn minh đầu tiên trên thế giới được hình thành vào khoảng nửa sau thiên niên kỉ IV TCN ở khu vực Đông Bắc châu Phi và Tây Á.
Câu 5. So với văn minh, văn hóa có điểm gì khác biệt?
A. Xuất hiện đồng thời với sự xuất hiện của loài người.
B. Được nhận diện bởi các tiêu chuẩn: nhà nước, chữ viết, đô thị,…
C. Xuất hiện khi xã hội loài người bước vào giai đoạn phát triển cao.
D. Ra đời sau, văn hóa là quá trình tích lũy những sáng tạo văn minh.
Đáp án đúng là: A
* Điểm khác nhau:
- Văn hóa:
+ Là tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra từ khi xuất hiện cho đến nay.
+ Xuất hiện đồng thời với sự xuất hiện của loài người.
+ Ra đời trước văn minh. Văn hóa phát triển đến trình độ nào đó thì văn minh mới ra đời.
- Văn minh:
+ Gồm những giá trị vật chất và tinh thần mà con người sáng tạo ra trong giai đoạn phát triển cao của xã hội.
+ Những tiêu chuẩn cơ bản để nhận diện văn minh là: nhà nước, đô thị, chữ viết, những tiến bộ về tổ chức xã hội, luân lí và kĩ thuật để cải thiện cuộc sống của con người.
+ Ra đời sau văn hóa (văn minh là quá trình tích lũy những sáng tạo văn hóa).
Câu 6. So với văn hóa, văn minh có điểm gì khác biệt?
A. Xuất hiện đồng thời với sự xuất hiện của loài người.
B. Được nhận diện bởi các tiêu chuẩn: nhà nước, chữ viết, đô thị,…
C. Chỉ bao gồm các giá trị vật chất do con người sáng tạo ra trong lịch sử.
D. Ra đời trước, văn minh là nền tảng phát triển của văn hóa.
Đáp án đúng là: B
* Điểm khác nhau:
- Văn hóa:
+ Là tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra từ khi xuất hiện cho đến nay.
+ Xuất hiện đồng thời với sự xuất hiện của loài người.
+ Ra đời trước văn minh. Văn hóa phát triển đến trình độ nào đó thì văn minh mới ra đời.
- Văn minh:
+ Gồm những giá trị vật chất và tinh thần mà con người sáng tạo ra trong giai đoạn phát triển cao của xã hội.
+ Những tiêu chuẩn cơ bản để nhận diện văn minh là: nhà nước, đô thị, chữ viết, những tiến bộ về tổ chức xã hội, luân lí và kĩ thuật để cải thiện cuộc sống của con người.
+ Ra đời sau văn hóa (văn minh là quá trình tích lũy những sáng tạo văn hóa).
Câu 7. Văn hóa là gì?
A. Tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong lịch sử.
B. Trạng thái tiến bộ về cả vật chất và tinh thần của xã hội loài người.
C. Toàn bộ những giá trị vật chất do con người sáng tạo ra trong quá trình lịch sử.
D. Toàn bộ những giá trị tinh thần do con người sáng tạo ra trong quá trình lịch sử.
Đáp án đúng là: A
Văn hóa là tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong lịch sử.
Câu 8. Văn minh là gì?
A. Tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong lịch sử.
B. Toàn bộ những giá trị vật chất do con người sáng tạo ra trong quá trình lịch sử.
C. Toàn bộ những giá trị tinh thần do con người sáng tạo ra trong quá trình lịch sử.
D. Trạng thái tiến bộ về cả vật chất và tinh thần của xã hội loài người.
Đáp án đúng là: D
- Văn minh là trạng thái tiến bộ về cả vật chất và tinh thần của xã hội loài người, tức là trạng thái phát triển cao của nền văn hoá. Văn minh còn có nghĩa là đã thoát khỏi thời kì nguyên thuỷ.
Câu 9. Tổng thế những những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong quá trình lịch sử được gọi là
A. văn minh.
B. văn hiến.
C. văn hóa.
D. văn vật.
Đáp án đúng là: C
Văn hóa là tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong lịch sử.
Câu 10. Trái với văn minh là trạng thái nào?
A. Văn hóa.
B. Dã man.
C. Văn hiến.
D. Văn vật.
Đáp án đúng là: B
Văn minh còn có nghĩa là đã thoát khỏi thời kì nguyên thuỷ. Trái với văn minh là trạng thái “dã man”.
Câu 11. Thông thường, con người tiến vào thời đại văn minh khi xuất hiện
A. những mầm mống của tôn giáo nguyên thủy.
B. phương thức kinh tế: săn bắt - hái lượm.
C. nhà nước và chữ viết.
D. công cụ lao động bằng đá.
Đáp án đúng là: C
- Thông thường, con người bước vào thời đại văn minh khi xuất hiện nhà nước và chữ viết. Tuy nhiên, do hoàn cảnh cụ thể, ở một số nơi, khi nhà nước xuất hiện, chữ viết vẫn chưa ra đời (ví dụ: nhà nước Văn Lang....), nhưng đó là những trường hợp không điển hình.
Câu 12. Những nền văn minh đầu tiên trên thế giới được hình thành ở đâu?
A. Bắc Á và Đông Nam Á.
B. Đông Bắc châu Phi và Đông Nam Á.
C. Nam Á và Đông Á.
D. Khu vực Tây Âu.
Đáp án đúng là: B
Những nền văn minh đầu tiên trên thế giới được hình thành vào khoảng nửa sau thiên niên kỉ IV TCN ở khu vực Đông Bắc châu Phi và Tây Á.
Câu 13. Thời cổ đại, ở phương Đông hình thành bốn trung tâm văn minh lớn là
A. Ai Cập, Lưỡng Hà, Hy Lạp, Ấn Độ.
B. La Mã, Trung Quốc, Ấn Độ, Lưỡng Hà.
C. Ai Cập, Lưỡng Hà, Ấn Độ, Trung Quốc.
D. Hy Lạp, La Mã, Ai Cập, Trung Quốc.
Đáp án đúng là: C
Thời cổ đại, ở phương Đông hình thành bốn trung tâm văn minh lớn là Ai Cập, Lưỡng Hà, Ấn Độ, Trung Quốc.
Câu 14. Thời cổ đại, ở phương Tây hình thành bốn trung tâm văn minh lớn là
A. Ai Cập, Lưỡng Hà.
B. Hy Lạp, Ấn Độ.
C. Trung Quốc, Ấn Độ.
D. Hy Lạp, La Mã.
Đáp án đúng là: D
Thời cổ đại, ở phương Tây hình thành bốn trung tâm văn minh lớn là Hy Lạp, La Mã.
Câu 15. Tại sao các nền văn minh lại xuất hiện sớm ở phương Đông?
A. Kinh tế thương nghiệp phát triển mạnh.
B. Học tập các thành tựu của phương Tây.
C. Nhờ sự bồi đắp phù sa của các dòng sông.
D. Nhờ có những người tài giỏi giúp đỡ.
Đáp án đúng là: C
Ở phương Đông, nhờ sự bồi đắp phù sa của các dòng sông nên đất đai trở nên màu mỡ, nông nghiệp có điều kiện phát triển, dẫn đến sự xuất hiện sớm của nhà nước. Do đó, cư dân ở đây sớm bước vào thời đại văn minh.
Câu 16. Hai nền văn minh Hy Lạp và La Mã cổ đại đều được hình thành ở
A. lưu vực của các con sông lớn.
B. vùng ven biển, đồng bằng nhỏ hẹp,...
C. các vùng đồng bằng rộng lớn, màu mỡ.
D. vùng hoang mạc xa xôi, hẻo lánh.
Đáp án đúng là: B
Hai nền văn minh Hy Lạp và La Mã cổ đại đều được hình thành ở vùng ven biển, đồng bằng nhỏ hẹp, đất đai khô cằn...
Câu 17. Đến thời trung đại những nền văn minh nào ở phương Đông tiếp tục phát triển?
A. Ai Cập, Lưỡng Hà.
B. Lưỡng Hà, Ấn Độ.
C. Trung Quốc, Ấn Độ.
D. Ai Cập, Trung Quốc.
Đáp án đúng là: C
Đến thời kì trung đại, ở phương Đông, văn minh Ấn Độ và Trung Hoa tiếp tục được phát triển đến khi bị các nước thực dân phương Tây xâm lược và đô hộ (cuối thế kỉ XIX)
Câu 18. Các nền văn minh cổ đại: Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Hoa và Ấn Độ đều được hình thành ở
A. lưu vực của các con sông lớn.
B. vùng ven biển Địa Trung Hải.
C. các cao nguyên rộng lớn.
D. vùng hoang mạc hẻo lánh.
Đáp án đúng là: A
Các nền văn minh cổ đại: Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Hoa và Ấn Độ đều được hình thành ở lưu vực của các con sông lớn (như: sông Nin, sông Ấn, sông Hằng; Hoàng Hà, Trường Giang,…)
Câu 19. Đến thời trung đại những nền văn minh nào ở phương Đông không còn phát triển?
A. Ai Cập, Lưỡng Hà.
B. Lưỡng Hà, Ấn Độ.
C. Trung Quốc, Ấn Độ.
D. Ai Cập, Trung Quốc.
Đáp án đúng là: A
- Ở phương Đông, văn minh Ai Cập và Lưỡng Hà chỉ tồn tại ở thời cổ đại; đến thời trung đại, văn minh Ấn Độ và Trung Hoa tiếp tục được phát triển đến khi bị các nước thực dân phương Tây xâm lược và đô hộ (cuối thế kỉ XIX)
Câu 20. Các nền văn minh ở thời cổ - trung đại
A. tồn tại biệt lập với nhau.
B. có sự tiếp xúc, ảnh hưởng lẫn nhau.
C. không có sự giao lưu với nhau.
D. có sự tương đồng về mọi mặt.
Đáp án đúng là: B
Thông qua các hoạt động như: chiến tranh, buôn bán, truyền giáo,… các nền văn minh thời cổ - trung đại đã có sự tiếp xúc, ảnh hưởng lẫn nhau.
Câu 21. Văn minh Đại Việt ở Việt Nam thuộc giai đoạn nào của lịch sử văn minh thế giới?
A. Văn minh thời cổ đại.
B. Văn minh thời trung đại.
C. Văn minh thời cận đại.
D. Văn minh thời hiện đại.
Đáp án đúng là: B
- Văn minh Đại Việt ở Việt Nam thuộc giai đoạn trung đại của lịch sử văn minh thế giới. Vì: văn minh Đại Việt tồn tại và phát triển trong khoảng thời gian từ thế kỉ X đến giữa thế kỉ XIX, khi mà người Việt xây dựng được nhà nước độc lập, tự chủ, phát triển hùng mạnh trên các lĩnh vực và đạt được những thành tựu cao hơn về văn hóa.
Câu 22. Văn minh Ai Cập cổ đại tồn tại trong khoảng thời gian nào?
A. Năm 3200 TCN đến năm 30 TCN
B. Giữa thiên niên kỉ III TCN đến năm 1857.
C. Thế kỉ XXI TCN đến năm 1911.
D. Cuối thiên niên kỉ III TCN đến năm 476.
Đáp án đúng là: A
Văn minh Ai Cập cổ đại tồn tại trong khoảng 3200 TCN đến năm 30 TCN.
Câu 23. Văn minh Ấn Độ cổ - trung đại tồn tại trong khoảng thời gian nào?
A. Năm 3200 TCN đến năm 30 TCN
B. Giữa thiên niên kỉ III TCN đến năm 1857.
C. Thế kỉ XXI TCN đến năm 1911.
D. Cuối thiên niên kỉ III TCN đến năm 476.
Đáp án đúng là: B
Văn minh Ấn Độ cổ - trung đại tồn tại trong khoảng giữa thiên niên kỉ III TCN đến năm 1857.
Câu 24. Văn minh Trung Quốc cổ - trung đại tồn tại trong khoảng thời gian nào?
A. Năm 3200 TCN đến năm 30 TCN
B. Giữa thiên niên kỉ III TCN đến năm 1857.
C. Thế kỉ XXI TCN đến năm 1911.
D. Cuối thiên niên kỉ III TCN đến năm 476.
Đáp án đúng là: C
Văn minh Trung Quốc cổ - trung đại tồn tại trong khoảng thế kỉ XXI TCN đến năm 1911.
Câu 25. Văn minh Hy Lạp - La Mã cổ đại tồn tại trong khoảng thời gian nào?
A. Năm 3200 TCN đến năm 30 TCN
B. Giữa thiên niên kỉ III TCN đến năm 1857.
C. Thế kỉ XXI TCN đến năm 1911.
D. Cuối thiên niên kỉ III TCN đến năm 476.
Đáp án đúng là: D
Văn minh Hy Lạp - La Mã cổ đại tồn tại trong khoảng Cuối thiên niên kỉ III TCN đến năm 476.
Câu 26. Văn minh Tây Âu thời Phục hưng tồn tại trong khoảng thời gian nào?
A. Năm 3200 TCN đến năm 30 TCN
B. Giữa thiên niên kỉ III TCN đến năm 1857.
C. Thế kỉ XXI TCN đến năm 1911.
D. Thế kỉ XV đến thế kỉ XVII.
Đáp án đúng là: D
Văn minh Tây Âu thời Phục hưng tồn tại trong khoảng thời gian từ thế kỉ XV đến thế kỉ XVII.
Câu 27. Văn minh Văn Lang - Âu Lạc ở Việt Nam thuộc giai đoạn nào của lịch sử văn minh thế giới?
A. Văn minh thời kì cổ đại.
B. Văn minh thời Phục hưng
C. Văn minh thời cận đại
D. Văn minh thời hiện đại.
Đáp án đúng là: A
Văn minh Văn Lang - Âu Lạc ở Việt Nam thuộc giai đoạn cổ đại của lịch sử văn minh thế giới. Vì: văn minh Văn Lang - Âu Lạc hình thành và phát triển trong khoảng nửa cuối thiên niên kỉ I TCN; khi cư dân Việt cổ bước đầu xây dựng những nhà nước đầu tiên của mình tại lưu vực các dòng sông lớn ở khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung bộ Việt Nam hiện nay.
Câu 28. Từ giữa thiên niên kỉ III TCN đến năm 1857 là khoảng thời gian tồn tại của nền văn minh nào dưới đây?
A. Văn minh Ai Cập cổ đại.
B. Văn minh Ấn Độ cổ - trung đại.
C. Văn minh Trung Hoa cổ - trung đại.
D. Văn minh Tây Âu thời kì Phục hưng.
Đáp án đúng là: B
Văn minh Ấn Độ cổ - trung đại tồn tại trong khoảng giữa thiên niên kỉ III TCN đến năm 1857.
Câu 29. Từ năm 3200 TCN đến năm 30 TCN là khoảng thời gian tồn tại của nền văn minh nào dưới đây?
A. Văn minh Ai Cập cổ đại.
B. Văn minh Ấn Độ cổ - trung đại.
C. Văn minh Trung Hoa cổ - trung đại.
D. Văn minh Tây Âu thời kì Phục hưng.
Đáp án đúng là: A
Văn minh Ai Cập cổ đại tồn tại trong khoảng 3200 TCN đến năm 30 TCN.
Câu 30.Từ thế kỉ XXI TCN đến năm 1911 là khoảng thời gian tồn tại của nền văn minh nào dưới đây?
A. Văn minh Ai Cập cổ đại.
B. Văn minh Ấn Độ cổ - trung đại.
C. Văn minh Trung Hoa cổ - trung đại.
D. Văn minh Tây Âu thời kì Phục hưng.
Đáp án đúng là: C
Văn minh Trung Quốc cổ - trung đại tồn tại trong khoảng thế kỉ XXI TCN đến năm 1911.
Câu 31. Từ thế kỉ XV đến thế kỉ XVII là khoảng thời gian tồn tại của nền văn minh nào dưới đây?
A. Văn minh Ai Cập cổ đại.
B. Văn minh Ấn Độ cổ - trung đại.
C. Văn minh Trung Hoa cổ - trung đại.
D. Văn minh Tây Âu thời kì Phục hưng.
Đáp án đúng là: D
Văn minh Tây Âu thời Phục hưng tồn tại trong khoảng thời gian từ thế kỉ XV đến thế kỉ XVII.
Câu 32. Từcuối thiên niên kỉ III TCN đến năm 476 là khoảng thời gian tồn tại của nền văn minh nào dưới đây?
A. Văn minh Ai Cập cổ đại.
B. Văn minh Ấn Độ cổ - trung đại.
C. Văn minh Trung Hoa cổ - trung đại.
D. Văn minh Hy Lạp - La Mã cổ đại.
Đáp án đúng là: D
Văn minh Hy Lạp - La Mã cổ đại tồn tại trong khoảng cuối thiên niên kỉ III TCN đến năm 476.
Câu 33. Ở phương Tây, đến thời hậu kì trung đại, văn minh thời Phục hưng được phục hồi trên cơ sở của những nền văn minh nào?
A. Văn minh Ai Cập cổ đại.
B. Văn minh Ấn Độ cổ - trung đại.
C. Văn minh Trung Hoa cổ - trung đại.
D. Văn minh Hy Lạp - La Mã cổ đại.
Đáp án đúng là: D
Ở phương Tây, thời hậu kì trung đại, văn minh thời Phục hưng được phục hồi trên cơ sở văn minh Hy Lạp và La Mã cổ đại.
Câu 34. Di vật nào dưới đây là biểu hiện của văn minh?
A. Đôi rồng đá trước thềm điện Kính Thiên (Hà Nội, Việt Nam).
B. Hình khắc mặt người trên vách hang Đồng Nội (Hòa Bình, Việt Nam).
D. Rìu đá của người nguyên thủy được tìm thấy tại An Khê (Gia Lai, Việt Nam).
C. Rìu tay của người nguyên thủy được tìm thấy tại Núi Đọ (Thanh Hóa, Việt Nam).
Đáp án đúng là: A
Đôi rồng đá trước thềm điện Kính Thiên trong Hoàng thành Thăng Long (Hà Nội) là một tuyệt tác của nghệ thuật điêu khắc gắn với vương triều Lê Sơ còn lại khá nguyên vẹn đến ngày nay
=> Đôi rồng đá trước thềm điện Kính Thiên (Hà Nội, Việt Nam) là biểu hiện của văn minh
Câu 35. Từcuối thiên niên kỉ IV TCN đến giữa thiên niên kỉ I TCN là khoảng thời gian tồn tại của nền văn minh nào dưới đây?
A. Văn minh Ai Cập cổ đại.
B. Văn minh Lưỡng Hà cổ đại.
C. Văn minh Ấn Độ cổ - trung đại.
D. Văn minh Trung Hoa cổ - trung đại.
Đáp án đúng là: B
Văn minh Lưỡng Hà cổ đại tồn tại trong khoảng cuối thiên niên kỉ IV TCN đến giữa thiên niên kỉ I TCN.
Phần 2. Lý thuyết Lịch sử 10 Bài 5: Khái niệm văn minh
1. Khái niệm văn hóa, văn minh
a. Khái niệm
- Văn hóa:
+ Là tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong quá trình lịch sử.
+ Xuất hiện đồng thời cùng với loài người.
Lửa là một trong những thành tựu văn hóa của người nguyên thủy
- Văn minh:
+ Là trạng thái tiến bộ về cả vật chất và tinh thần của xã hội loài người, tức là trạng thái phát triển cao của nền văn hoá. Văn minh còn có nghĩa là đã thoát khỏi thời kì nguyên thuỷ.
+ Trên cơ sở nền văn hóa thời nguyên thủy, đến giai đoạn xuất hiện nhà nước và chữ viết, loài người tiến vào thời kì văn minh.
Chữ tượng hình của người Ai Cập cổ đại là biểu hiện của văn minh
b. So sánh văn hóa và văn minh:
|
Văn hóa |
Văn minh |
|
|
Giống nhau |
- Đều là những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong tiến trình lịch sử. |
|
|
Khác nhau |
- Bao gồm toàn bộ những giá trị vật chất và tinh thần mà con người sáng tạo ra từ khi xuất hiện cho đến nay. |
- Là những giá trị vật chất và tinh thần mà con người sáng tạo ra trong giai đoạn phát triển cao của xã hội. |
2. Khái quát tiến trình lịch sử văn minh thế giới thời kì cổ - trung đại
- Những nền văn minh đầu tiên trên thế giới được hình thành từ khoảng nửa sau thiên niên kỉ IV TCN ở khu vực Đông Bắc châu phi và Tây Nam Á
- Trong thời kì cổ đại:
+ Ở phương Đông hình thành 4 trung tâm văn minh lớn là Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Hoa và Ấn Độ. Điểm chung nổi bật là cả bổn nền văn minh này đều hình thành trên lưu vực của các dòng sông lớn.
+ Ở phương Tây, có hai nền văn minh lớn là Hy Lạp và La Mã. Điểm chung của hai nền văn minh này là hình thành ven biển, đồng bằng nhỏ hẹp, đất đai khô cằn,... nên khi có công cụ lao động bằng kim loại mới xuất hiện nền văn minh
- Đến thời kì trung đại:
+ Ở phương Đông, văn minh Ấn Độ và Trung Hoa tiếp tục được phát triển đến khi bị các nước thực dân phương Tây xâm lược và đô hộ (cuối thế kỉ XIX)
+ Ở phương Tây, thời hậu kì trung đại,văn minh thời Phục hưng được phục hồi trên cơ sở văn minh Hy Lạp và La Mã cổ đại.
- Trong lịch sử thế giới cổ - trung đại đã tồn tại những nền văn minh khác nhau, nhưng những nền văn minh này không hoàn toàn biệt lập. Thông qua các hoạt động, như: chiến tranh,buôn bán, truyền giáo… các nền văn minh này đã có sự tiếp xúc, ảnh hưởng lẫn nhau.