Nội dung chính Mộng đắc thái liên (chuẩn nhất 2024) – Ngữ văn 11 kết nối tri thức

Nội dung chính Mộng đắc thái liên - Ngữ văn lớp 11 Kết nối tri thức

Nội dung chính Mộng đắc thái liên

Nguyễn Du với tác phẩm Mộng đắc thái liên đã để lại cho độc giả những ấn tượng sâu sắc, một tác phẩm cấu thành từ các bài thơ, mỗi bài thơ được khắc họa khung cảnh khác nhau, từ miêu tả nét chung nhất về nơi hái sen, sau đó là hình ảnh người hái sen, ở bài tiếp theo tác giả tập chung khắc họa công việc hái sen và mục đích đi hái sen. Những gì ông khắc họa đều nói đến vấn đề làm quan của bản thân mình, có hình ảnh của ông ở trong đó. Công việc hái sen một lần nữa được khắc họa sâu sắc qua cho tiết hẹn gặp cô gái hái sen cùng. Từ đó, tác giả nêu lên quan niệm sống ở đời, như hoa sen con người chỉ coi trọng hoa chứ bộ phận khác thì không. Cũng giống như con người, ai cũng tỏa sáng theo một cách riêng, không ai giống ai.

Bố cục Mộng đắc thái liên

Văn bản Mộng đắc thái liên có bố cục gồm 5 phần:

- Phần 1: Mô tả cảnh hái sen ở Tây Hồ và người hái sen.

- Phần 2: Tập trung vào việc hái sen và mục đích của việc đó.

- Phần 3: Từng nét cụ thể về cảnh hái sen, với sự hẹn gặp cô gái hàng xóm.

- Phần 4: Bắt đầu triết học với những ý suy tư về giá trị của hoa sen.

- Phần 5: Kết thúc bài thơ với triết lý về cuộc sống và con người.

Ý nghĩa nhan đề Mộng đắc thái liên

- Đề tài: hoa sen

- Cảm hứng sáng tác: sáng tác thời làm quan với nhà Nguyễn, năm mơ thấy hái sen ở Hồ Tây hồi còn trẻ sống ở Thăng Long. Có sách nói rằng 'cô hàng xóm' trong bài thơ này là Hồ Xuân Hương, dựa theo một bài thơ coi như lưu bút của Hồ Xuân Hương, đó là bài thơ nôm gửi 'Cần Chánh Điện Học Sĩ Nguyễn Hầu'. Bài Mộng Đắc Thái Liên của Thi hào Nguyễn Du (Tập Nam Trung Tạp Ngâm bài thứ 80 đến 84) gồm có năm đoạn. Ðặc biệt, khúc III nói đến một cô gái trẻ hàng xóm đi hái sen cùng tác giả. Tác giả còn đang phân vân không biết cô ta có đến không thì đã chợt nghe tiếng cười nói của cô ấy.

Tóm tắt Mộng đắc thái liên

Nguyễn Du với tác phẩm Mộng đắc thái liên đã để lại cho độc giả những ấn tượng sâu sắc, một tác phẩm cấu thành từ các bài thơ, mỗi bài thơ được khắc họa khung cảnh khác nhau, từ miêu tả nét chung nhất về nơi hái sen, sau đó là hình ảnh người hái sen, ở bài tiếp theo tác giả tập chung khắc họa công việc hái sen và mục đích đi hái sen. Những gì ông khắc họa đều nói đến vấn đề làm quan của bản thân mình, có hình ảnh của ông ở trong đó. Công việc hái sen một lần nữa được khắc họa sâu sắc qua cho tiết hẹn gặp cô gái hái sen cùng. Từ đó, tác giả nêu lên quan niệm sống ở đời, như hoa sen con người chỉ coi trọng hoa chứ bộ phận khác thì không. Cũng giống như con người, ai cũng tỏa sáng theo một cách riêng, không ai giống ai.

Đọc tác phẩm Mộng đắc thái liên

Phiên âm

1. Khẩn thúc giáp điệp quân,

Thái liên trạo tiểu đĩnh.

Hồ thuỷ hà xung dung,

Thuỷ trung hữu nhân ảnh.

2. Thái thái Tây Hồ liên,

Hoa thực câu thưởng thuyền.

Hoa đã tặng sở uý,

Thục đĩ tặng sở liên.

3. Kim thần khứ thái liên,

Nãi ước đông lân nữ.

Bất tri lại bất lại.

Cách hoa văn tiếu ngữ.

4. Cộng tri liên liên hoa,

Thuỳ giả liên liên cán.

Kì trung hữu chân ti

Khiên liên bất khả đoạn.

5. Liên điệp hà thanh thanh,

Liên hoa kiều doanh doanh.

Thái chỉ vật thương ngẫu,

Minh niên bất phục sinh.

Dịch nghĩa

1. Xắn váy cánh bướm gọn gàng.

Chèo chiếc thuyền con đi hái sen.

Mặt hồ sóng nước gọn lăn tăn,

Dưới nước in bóng người.

2. Hái, hái sen Hồ Tây,

Hoa sen, gương sen cùng bỏ lên thuyền.

Hoa để tặng người mình giận,

Gương để tặng kẻ mình thương.

3. Sáng nay đi hải sen,

Đã hẹn cô hàng xóm cùng đi.

Chẳng biết có đến hay không nữa,

Chợt nghe tiếng cười nói bên khóm hoa.

4. Ai cũng chỉ thích hoa sen,

Còn cọng hoa mấy ai thích.

Thân sen ẩn tơ bền,

Vấn vương không đứt được.

5. Lá sen thì xanh xanh,

Hoa sen đẹp nõn nà.

Kẻo năm sau hoa không mọc.

Dịch thơ

1. Xắn gọn quần cánh bướm,

Chèo thuyền con hái sen.

Nước hồ đầy lai láng,

Dưới nước bóng người in.

2. Tây Hồ hải hái sen,

Hoa gương bỏ lên thuyền.

Hoa tặng người mình sợ,

Gương tặng người mình quen.

3. Sáng nay đi hái sen,

Hẹn cô kia đi với.

Chẳng biết có đến không?

Cách hoa nghe cười nói.

4. Hoa sen ai cũng ưa,

Cuống sen chẳng ai thích.

Trong cuống có tơ mành,

Vấn vương không thể đứt.

5. Lá sen màu xanh xanh,

Hoa sen dáng xinh xinh.

Hái sen chở đụng ngó,

Năm sau hoa chẳng sinh.

Giá trị nội dung Mộng đắc thái liên

Bài đầu tiên tác giả đã khắc họa khung cảnh chung nhất về cảnh hái sen ở Tây Hồ, sau cảnh vật là hình ảnh người đi hái sen, những cô gái. Đến bài thứ hai cho thấy rõ nét hơn về công việc hái sen, từ đó suy ra mục đích của việc hái sen, khi đó hái xong chất trên chiếc thuyền. Những ẩn ý sau đó về hình ảnh hoa sen của Nguyễn Du về cuộc đời làm quan của mình. Bài thơ thứ ba, cũng tập chung khắc họa cảnh hái sen nhưng trong một chi tiết khác, thi sĩ hái sen đã hẹn gặp cô gái xinh đẹp hàng xóm. Từ hình ảnh bông sen trắng ấy, chưa nhìn thấy người hái nhưng cũng cảm nhận được khung cảnh vui tươi và đầy tuyệt vời của người hái sen. Hai bài thơ cuối dành cho việc triết luận của tác giả, với quan điểm của ông con người chỉ coi trọng hoa sen, còn bộ phận khác của cây thường bị bỏ đi đó cũng là một triết lí đời thường ông gửi gắm, con người dù ở vị trí giống hay khác nhau đều có giá trị riêng của mình.

Giá trị nghệ thuật Mộng đắc thái liên

- Thể thơ ngũ ngôn giúp tác giả thể hiện được hết tâm tư vào tác phẩm

- Ngôn ngữ thơ hay và giản dị nhưng ấn tượng

- Khắc họa hiện thực chân thật và mang ý nghĩa to lớn.