Tiếng Việt lớp 5 trang 14 Câu 1: Đọc bài văn dưới đây và nêu nhận xét:

a) Tác giả tả những sự vật gì trong buổi sớm mùa thu?

b) Tác giả quan sát sự vật bằng những giác quan nào?

c) Tìm một chi tiết thể hiện sự quan sát tinh tế của tác giả?

Buổi sớm trên cánh đồng

Từ làng, Thủy đi tắt ra cánh đồng để ra bến tàu điện. Sớm đầu thu mát lạnh. Giữa những đám mây xám đục, vòm trời hiện ra như những khoảng vực xanh vòi vọi. Một vài giọt mưa loáng thoáng rơi trên chiếc khăn quàng đỏ và mái tóc xõa ngang vai của Thủy; những sợi cỏ đẫm nước lùa vào dép Thủy làm bàn chân nhỏ bé của em ướt lạnh. Người trogn làng gánh lên phố những gánh rau thơm, những bẹ cải sớm và những bó hoa huệ trắng muốt. Bầy sáo cánh đen mỏ vàng chấp chới liệng trên cánh đồng lúa mùa thu đang kết đòng. Mặt trời đã mọc trên những ngọn cây xanh tươi của thành phố.

Theo LƯU QUANG VŨ

Tiếng Việt lớp 5 trang 13 Câu 3: Chọn từ thích hợp trong ngoặc đơn để hoàn chỉnh bài văn sau:

Tiếng Việt lớp 5 trang 13 Câu 2: Đặt câu với một từ em vừa tìm được ở bài tập 1.

Tiếng Việt lớp 5 trang 13 Câu 1: Tìm các từ đồng nghĩa:

a. Chỉ màu xanh.

b. Chỉ màu đỏ.

c. Chỉ màu trắng.

d. Chỉ màu đen.

II. Luyện tập

Tiếng Việt lớp 5 trang 12 Câu hỏi: Nhận xét cấu tạo của bài văn sau:

Nắng trưa

Nắng cứ như từng dòng lửa xối xuống mặt đất.

Buổi trưa ngồi trong nhà nhìn ra sân, thấy rất rõ những sợi không khí nhỏ bé, mỏng manh, nhẹ tênh, vòng vèo lượn từ mặt đất bốc lên, bốc lên mãi:

Tiếng gì xa vắng thế? Tiếng võng kẽo kẹt kêu buồn buồn từ nhà ai vọng lại. Thỉnh thoàng, câu ru em cất lên từng đoạn 'ạ ời …' Hình như chị ru em. Em ngủ và chị cũng thiu thiu ngủ theo. Em chợt thức làm chị bừng tỉnh và tiếp tục câu ạ ời. Cho nên câu hát cứ cất lên từng đoạn rồi ngưng lại, rồi cất lên, rồi lại lịm đi trong cái nặng nề của hai mi mắt khép lại.

Con gà nào cất lên một tiếng gáy. Và ở góc vườn, tiếng cục tác làm nắng trưa thêm oi ả. Không một tiếng chim, không một sợi gió. Cây chuối cũng ngủ, tàu lá lặng đi như thiếp vào nắng. Đường làng vắng ngắt. Bóng tre, bóng duối cũng lặng im.

Ấy thế mà mẹ phải vơ vội cái nón cũ, đội lên đầu, bước vào trong nắng, ra đồng cấy nốt thửa ruộng chưa xong.

Thương mẹ biết bao nhiêu, mẹ ơi!

Theo Băng Sơn

Tiếng Việt lớp 5 trang 11 Câu 2: Thứ tự miêu tả trong bài văn trên có gì khác với bài Quang cảnh làng mạc ngày mùa mà em đã học? Từ hai bài văn đó, hãy rút ra nhận xét về cấu tạo của bài văn tả cảnh.

Tiếng Việt lớp 5 trang 11 Câu 1: Đọc và tìm các phần mở bài, thân bài, kết bài của bài văn dưới đây:

Hoàng hôn trên sông Hương

Cuối buổi chiều, Huế thường trở về trong một vẻ yên tĩnh lạ lùng, đến nỗi tôi cảm thấy có một cái gì đó đang lắng xuống thêm một chút nữa trong thành phố vốn hằng ngày đang rất yên tĩnh này.

Mùa thu, gió thổi mây bay về phía cửa sông, mặt nước phía dưới cầu Tràng Tiền đen sẫm lại, trong khi phía trên này lên mãi gần Kim Long, mặt sông sáng màu ngọc lam in những vệt mây hồng rực rỡ của trời chiều. Hình như con sông Hương rất nhay cảm với ánh sáng nên đến lúc tối hẳn, đứng trên cầu chăm chú nhìn xuống, người ta vẫn còn thấy những mảng sắc mơ hồng ửng lên như một thứ ảo giác trên mặt nước tối thẳm. Phố ít người, con đường ven sông như dài thêm ra dưới vòm lá xanh của hai hàng cây.

Phía bên sông, xóm Cồn Hến nấu cơm chiều, thả khói nghi ngút cả một vùng tre trúc. Đâu đó, từ sau khúc quanh vắng lặng của dòng sông, tiếng lanh canh của thuyền chài gỡ những mẻ cả cuối cùng truyền đi trên mặt nước, khiến mặt sông nghe như rộng hơn. Và khi dãy đèn bên đường bắt đầu thắp lên những quả tròn màu tím nhạt, chuyển dần sang màu xanh lá cây và cuối cùng nở bung ra trong màu trắng soi rõ mặt người qua lại thì khoảnh khắc yên tĩnh của buổi chiều cũng chấm dứt.

Huế thức dậy trong một nhịp chuyển động mới, đi vào cuộc sống ban đầu của nó.

Theo HOÀNG PHỦ NGỌC TƯỜNG

Tiếng Việt lớp 5 trang 11 Câu 4: Bài văn thể hiện tình cảm gì của tác giả đối với quê hương?

Tiếng Việt lớp 5 trang 11 Câu 3: Những chi tiết nào về thời tiết và con người đã làm cho bức tranh làng quê thêm đẹp và sinh động?

Tiếng Việt lớp 5 trang 11 Câu 2: Hãy chọn một từ chỉ màu vàng trong bài và cho biết từ đó gợi cho em cảm giác gì?

M: vàng xọng – màu vàng gợi cảm giác như có nước.

Tiếng Việt lớp 5 trang 11 Câu 1: Kể tên những sự vật trong bài có màu vàng và từ chỉ màu vàng đó?

M: lúa – vàng xộm

Tiếng Việt lớp 5 trang 9 Câu 3: Trao đổi với các bạn về ý nghĩa của câu chuyện.

Tiếng Việt lớp 5 trang 9 Câu 2: Kể lại toàn bộ câu chuyện

Tiếng Việt lớp 5 trang 9 Câu 1: Dựa vào lời kể của cô giáo (thầy giáo), em hãy thuyết minh nội dung mỗi tranh dưới đây bằng 1 hoặc 2 câu.

Tiếng Việt lớp 5 trang 8 Câu 3: Đặt câu với một cặp từ đồng nghĩa em vừa tìm được ở bài tập 2.

M: - Quê hương em rất đẹp.

- Bé Hà rất xinh.

Tiếng Việt lớp 5 trang 8 Câu 2: Tìm những từ đồng nghĩa với mỗi từ sau đây: đẹp, to lớn, học tập.

M: đẹp – xinh.

II. Luyện tập

Tiếng Việt lớp 5 trang 8 Câu 1: Xếp các từ in đậm thành từng nhóm đồng nghĩa:

Sau 80 năm giời nô lệ làm cho nước nhà bị yếu hèn, ngày nay chúng ta cần phải xây dựng lại cơ đồ mà tổ tiên đã để lại cho chúng ta, làm sao cho chúng ta theo kịp các nước khác trên hoàn cầu. Trong công cuộc kiến thiết đó, nước nhà trông mong chờ đợi ở các em rất nhiều. Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em.

HỒ CHÍ MINH

Tiếng Việt lớp 5 trang 7 Câu 2: Thay những từ in đậm trong mỗi ví dụ trên cho nhau rồi rút ra nhận xét: Những từ nào thay thế được cho nhau? Những từu nào không thay thế được cho nhau? Vì sao?

Tiếng Việt lớp 5 trang 7 Câu 1: So sánh nghĩa của các từ in đậm trong mỗi ví dụ sau:

a) Sau 80 năm giời nô lệ làm cho nước nhà bị yếu hèn, ngày nay chúng ta cần phải xây dựng lại cơ đồ mà tổ tiên đã để lại cho chúng ta, làm sao cho chúng ta theo kịp các nước khác trên hoàn cầu. Trong công cuộc kiến thiết đó, nước nhà trông mong chờ đợi ở các em rất nhiều.

HỒ CHÍ MINH

b) Màu lúa chín dưới đồng vàng xuộm lại. Nắng nhạt ngả màu vàng hoe. Trong vườn, lắc lư những chùm quả xoan vàng lịm không trông thấy cuống, như những chuỗi tràng hạt bồ đề treo lơ lửng.

TÔ HOÀI

Tiếng Việt lớp 5 trang 6 Câu 3: Tìm chữ thích hợp với mỗi ô trống:

Tiếng Việt lớp 5 trang 6 Câu 2: Tìm tiếng thích hợp với mỗi ô trống để hoàn chỉnh bài văn sau. Biết rằng:

1: Chứa tiếng bắt đầu bằng chữ ng hoặc ngh.

2: Chứa tiếng bắt đầu bằng chữ g hoặc gh.

3: Chứa tiếng bắt đầu bằng chữ c hoặc k.

Ngày Độc lập

Mùng 2 tháng 9 năm 1945 - một (1)..... đáng (2)....... nhớ. Hà Nội tưng bừng màu đỏ. Một vùng trời bát (1)....... cờ, đèn, hoa và biểu (1)........ .

Các nhà máy đều (1).....  việc. Chợ búa không họp. Mọi hoạt động sản xuất, buôn bán của thành phố tạm ngừng. Già, trẻ, (2)...... , trai đều xuống đường. Mọi người đều thấy mình cần (3)..... mặt trong (1)...... hội lớn (3)..... dân tộc.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập trước hàng triệu đồng bào. Lời của vị lãnh tụ điềm đạm, ấm áp, khúc chiết, rõ ràng ; từng câu, từng tiếng đi vào lòng người.

Đọc đến nửa chừng, Bác dừng lại, hỏi :

-  Tôi nói, đồng bào nghe rõ không ?

 Người người cùng đáp, tiếng dậy vang như sấm :

-  Co...o...ó!

Từ giây phút đó, Bác cùng với cả biển người đã hoà làm một.

Buổi lễ (3)..... thúc bằng những lời thề độc lập. Đó là ý chí (3).... toàn dân Việt Nam (3)...... quyết thực hiện lời Hồ Chủ tịch trong bản Tuyên ngôn : 'Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do, độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mệnh và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy.'

Lịch sử đã sang trang. Một kỉ nguyên mới bắt đầu : (3)...... nguyên của Độc lập, Tự do, Hạnh phúc.

Theo Võ Nguyên Giáp

Tiếng Việt lớp 5 trang 6 Câu 1: Nghe – viết: Việt Nam thân yêu

Tiếng Việt lớp 5 trang 5 Câu 4: Học thuộc lòng đoạn thư từ Sau 80 năm giời nô lệ … đến nhờ một phần lớn ở công học tập của các em.

Tiếng Việt lớp 5 trang 5 Câu 3: Học sinh có trách nhiệm như thế nào trong cuộc kiến thiết đất nước?

Tiếng Việt lớp 5 trang 5 Câu 2: Sau Cách mạng tháng Tám, nhiệm vụ của toàn dân là gì?

Tiếng Việt lớp 5 trang 5 Câu 1: Những ngày khai trường tháng 9 năm 1945 có gì đặc biệt so với những ngày khai trường khác?