- Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.

- Khi đọc bài thơ bảy chữ (hoặc sáu chữ), các em cần chú ý:

+ Bài thơ có được chia khổ hay không? Vần trong bài thơ được gieo như thế nào? Các dòng thơ được ngắt nhịp ra sao?

+ Bài thơ có những từ ngữ, hình ảnh, biện pháp nghệ thuật đặc sắc nào và tác dụng của chúng là gì?

- Đọc trước bài thơ Nắng mới; tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Lưu Trọng Lư.

- Hãy tưởng tượng và chia sẻ cảm xúc, tâm trạng,…của em khi đón nhận ánh nắng mới bừng lên vào cuối mùa xuân, đầu mùa hạ.

Chắc hẳn, em đã có lần vô tình làm cho người thân, bạn bè và những người xung quanh buồn phiền. Hãy kể lại sự việc ấy trong khoảng 6 – 8 dòng.

Có người cho rằng: “Câu chuyện như một bài thơ buồn phả vào hồn ta những rung động cao quý, thiêng liêng.”. Em nghĩ như thế nào về ý kiến trên?

Em suy nghĩ như thế nào về đoạn kết thúc truyện: “Hằng ngày, tôi lên lớp, cố tìm trong đám trò nhỏ của mình hình bóng Na, nhưng làm gì có gương mặt rám nắng, mái tóc vàng hoe như râu ngô và đôi mắt xám buồn mênh mang. Không biết Na ở nơi nào, Na ơi!”?

Chi tiết “Na túm chặt lấy hai tai con Vện, nhìn tôi, nhìn chuỗi hạt, lắp bắp không ra tiếng.” thể hiện điều gì đang xảy ra trong tâm hồn nhân vật Na?

Theo em, nhân vật Na là người như thế nào?

Câu văn nào sau đây chứa thán từ?

A. Không phải anh chê nó không đẹp.

B. Không biết Na ở nơi nào! Na ơi!

C. Nó không đẹp

D. Không phải thế, đẹp chứ.

Vì sao Di lại đeo chuỗi hạt cườm Na tặng lên cổ con Vện?

A. Vì không thích chuỗi hạt cườm Na tặng

B. Vì đeo cho con Vện trông cũng hay hay

C. Vì Di muốn trêu đùa cô bé Na

Tình huống gay cấn trong truyện Chuỗi hạt cườm màu xám là tình huống nào?

A. Cuộc cãi nhau giữa Di và Na về đôi mắt Na màu đen hay màu xám

B. Cảnh Di giả vờ ngã khi trèo lên cây hái hoa phong lan cho Na

C. Na trông thấy chuỗi hạt cườm mình tặng Di trên cổ con Vện

D. Na tặng cho Di một chuỗi hạt cườm xâu bằng chỉ đỏ

Cốt truyện Chuỗi hạt cườm màu xám thuộc dạng nào?

A. Cốt truyện kì lạ, khác thường

C. Cốt truyện trào phúng, hài hước

B. Cốt truyện giản dị, đời thường

D. Cốt truyện giàu tính triết lí

Nội dung chính của truyện Chuỗi hạt cườm màu xám là gì?

A. Miêu tả vẻ đẹp của chuỗi hạt cườm màu xám

B. Ca ngợi tài năng của Na, người làm ra chuỗi hạt cườm

C. Kể lại câu chuyện về hai ông cháu nhân vật Na

D. Kể lại câu chuyện về chuỗi hạt cườm màu xám

Có người cho rằng, qua truyện ngắn này, tác giả muốn nhắn gửi đến người đọc thông điệp về truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của dân tộc. Ý kiến của em như thế nào? (Trình bày thành đoạn văn khoảng 6 – 8 dòng).

Hình ảnh “người mẹ vườn cau” đã được tái hiện với những chi tiết tiêu biểu nào? Em ấn tượng với chi tiết nào nhất? Vì sao?

Cốt truyện của văn bản Người mẹ vườn cau có gì đáng chú ý?

Truyện được kể theo ngôi thứ mấy? Ngôi kể ấy có tác dụng như thế nào?

Theo em, chủ đề của truyện ngắn Người mẹ vườn cau là gì?

Truyện ngắn trên viết về đề tài gì? Giải thích nhan đề Người mẹ vườn cau.

Phần (3) đã gợi mở những vấn đề gì?

Nhận biết các từ là trợ từ, thán từ trong văn bản

Hãy nhớ lại một tác phẩm viết về người mẹ, người bà có chủ đề gần với văn bản này để giới thiệu với các bạn.

Đọc trước văn bản Người mẹ vườn cau, tìm hiểu thêm thông tin về nhà văn Nguyễn Ngọc Tư.

Viết đoạn văn (khoảng 6 – 8 dòng) kể về một kỉ niệm của em, trong đó có sử dụng ít nhất một trợ từ hoặc một thán từ. Chỉ ra trợ từ (hoặc thán từ) trong đoạn văn đó.

Trong các từ in đậm ở những câu dưới đây, từ nào là thán từ? Vì sao?

a) Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cánh hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng. (Thanh Tịnh)

b) Ấy, rẽ lối này cơ mà. (Kim Lân)

c) Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên thấy lạ. (Thanh Tịnh)

Tìm thán từ trong những câu dưới đây và cho biết tác dụng của chúng:

a) A, em Liên thảo nhỉ. Hôm nay lại rót đầy cho chị đây. (Thạch Lam)

b) Ừ, phải đẩy. Để chị về lấy. (Thạch Lam)

c) Ôi chào, sớm với muộn thì có ăn thua gì. (Thạch Lam)

e) Ô hay, thể là thế nào nhỉ? (Kim Lân)

Trong các từ in đậm dưới đây, từ nào là trợ từ? Vì sao?

a) Vì có những hôm đi chơi suốt cả ngày với chúng bạn ở đồng làng Lê Xá, lòng tôi vẫn không cảm thấy xa nhà hay xa mẹ tôi chút nào hết. (Thanh Tịnh)

b) Trước sân trường làng Mỹ Lý dày đặc cả người. (Thanh Tịnh)

c) Chính lúc này, toàn thân các cậu cũng đang run run theo nhịp bước rộn ràng trong các lớp. (Thanh Tịnh)

Tìm trợ từ trong những câu dưới đây và cho biết tác dụng của chúng:

a) Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học. (Thanh Tịnh)

b) Tôi quên cả mẹ tôi đứng sau tôi. (Thanh Tịnh)

c) Các em đừng khóc. Trưa nay, các em được về nhà cơ mà. (Thanh Tịnh)

e) Hai con tôi quý quá, dám tự do lấy áo đem cho người ta không sợ mẹ mắng ư? (Thạch Lam)

Em không đồng ý. Câu chuyện này không chỉ mang ý nghĩa đơn giản là việc cho chiếc áo bông cũ mà nó còn truyền tải thông điệp yêu thương, nhân văn, nhân đạo cao cả. Hành động cho đi chiếc áo đã thể hiện được tình yêu thương con người đáng quý của hai đứa trẻ. Đồng thời ta còn thấy được những phẩm chất tốt đẹp của hai người mẹ qua cách hành xử với con mình.

Có người cho rằng, truyện Gió lạnh đầu mùa chỉ có ý nghĩa đơn giản là việc cho chiếc áo bông cũ. Em có đồng ý không? Vì sao? Theo em, truyện ngắn này có ý nghĩa như thế nào?

Nhận xét về thái độ và cách ứng xử của hai bà mẹ (mẹ Sơn và mẹ Hiên) trong phần cuối của truyện. Theo em, vì sao mẹ Sơn lại không hài lòng khi chị em Sơn cho Hiên chiếc áo bông ấy?

Phân tích diễn biến tâm trạng của Sơn trước và sau khi cho chiếc áo. Chi tiết nào làm em chú ý và xúc động nhất? Vì sao?

Những chi tiết nào trong truyện giúp em hình dung ra bối cảnh chị em Sơn cho chiếc áo bông? Bối cảnh ấy cho em biết gì về cuộc sống được miêu tả trong truyện?

Hãy tóm tắt nội dung chính của truyện Gió lạnh đầu mùa. Xét về cốt truyện, văn bản Gió lạnh đầu mùa (Thạch Lam) và Tôi đi học (Thanh Tịnh) có gì giống nhau?

Kết thúc truyện có gì bất ngờ

Câu nói của mẹ Hiên thể hiện điều gì?

Vì sao chị em Sơn cho cái áo ấy lại có thể bị mẹ mắng?

Tâm trạng lo sợ của hai chị em Sơn được thể hiện qua những chi tiết nào?

Sinh là người thế nào?

Tại sao Sơn thấy “ấm áp vui vui”?

Hoàn cảnh của Hiên thế nào?

Các câu đối thoại ở đây cho thấy thái độ gì của bọn trẻ?