Khởi động trang 19 SGK Khoa học 4: Em hãy hít vào thật sâu, đặt bàn tay trước mũi và sau đó thở ra. Em cảm nhận được gì?

Câu hỏi khám phá trang 19, 20 SGK Khoa học 4:

a. Thí nghiệm: “Bắt không khí”

Chuẩn bị: Túi ni lông tự hủy sinh học có kích thước bất kì, dây cao su.

Thực hiện: Mở miệng túi và hứng không khí ở bất kì vị trí nào trong lớp học. Sau đó, dùng dây cao su buộc kín miệng túi lại.

Thảo luận:

+ Không khí có trong túi không? Vì sao em biết?

+ Theo em, không khí có ở đâu?

b. Nhúng miếng mút xốp khô vào nước. Dùng tay bóp mạnh, em quan sát thấy hiện tượng gì (hình 3)? Giải thích?

c. Quan sát các hình sau và trả lời câu hỏi:

+ Nhờ có yếu tố nào trong môi trường mà cá vàng và giun đất hô hấp bình thường?

+ Các con vật đó lấy không khí từ đâu?

Luyện tập trang 20 SGK Khoa học 4: Cùng thảo luận

+ Quan sát hình 6 và giải thích vì sao có bong bóng nổi lên khi nhúng chìm chai rỗng không đóng nắp vào trong nước.

+ Không khí còn có ở những đâu?

Câu hỏi khám phá trang 21 SGK Khoa học 4:

Thí nghiệm “Không khí có màu, mùi và vị không?”

Chuẩn bị: Một túi ni lông tự hủy sinh học, một cây tăm.

Thực hiện:

+ Hứng không khí bằng túi ni lông tự hủy sinh học và buộc miệng túi lại.

+ Dùng đầu nhọn của tăm châm thủng một lỗ trên túi như hình 7.

Thảo luận: Quan sát hiện tượng và trả lời câu hỏi:

+ Ghé mặt vào gần lỗ thủng, dùng tay bóp nhẹ túi khí, em cảm nhận có hiện tượng gì?

+ Rút ra kết luận gì về màu sắc, mùi, vị của không khí. Em ngửi thấy mùi gì từ phần không khí thoát ra ở vị trí lỗ thủng trên túi? Đó có phải là mùi của không khí không?

Câu hỏi khám phá trang 21 SGK Khoa học 4: Quan sát hình dạng của các đồ vật đã được bơm đầy không khí, cho biết không khí có hình dạng cố định không?

Câu hỏi khám phá trang 22 SGK Khoa học 4:

Thí nghiệm: “Không khí có thể nén lại và dãn ra không?”

Chuẩn bị: Một bơm tiêm.

Thực hiện:

+ Kéo ruột bơm tiêm lên nấc cuối cùng để rút đầy không khí (hình 9a).

+ Bịt ngón tay vào đầu của vỏ bơm tiêm, đẩy ruột bơm tiêm vào hết cỡ (hình 9c).

Thảo luận:

+ Quan sát hiện tượng, sử dụng các từ “nén lại” và “dãn ra” để mô tả hiện tượng ở hình 9b và 9c.

+ Rút ra kết luận về các tính chất chung của không khí.

Luyện tập trang 22 SGK Khoa học 4: Nêu ứng dụng một số tính chất của không khí trong đời sống hằng ngày. 

Vận dụng trang 22 SGK Khoa học 4: Quan sát cách người thợ sửa xe đạp xác định vị trí lỗ thủng trên săm xe sau khi bơm đầy không khí. Vì sao người thợ phát hiện được lỗ thủng?

Câu hỏi khám phá trang 23 SGK Khoa học 4:

+ Quan sát biểu đồ sau và trả lời câu hỏi: Không khí bao gồm những khí nào?

+ Ngoài ra, trong không khí còn chứa những gì?

Câu hỏi khám phá trang 23 SGK Khoa học 4: Thí nghiệm: “Trong không khí có hơi nước không?”

Chuẩn bị: Hai cốc thủy tinh, một lọ phẩm màu, hai đĩa sứ, nước đá, nước lọc.

Thực hiện: Bố trí thí nghiệm như hình 12.

+ Cốc 1: Rót thêm nước lọc vào cốc, pha 1 giọt đến 2 giọt màu thực phẩm và cho thêm nước đá.

+ Cốc 2: Chỉ chứa nước lọc.

+ Sau khoảng 5 phút, quan sát bề mặt bên ngoài và đĩa lót của mỗi cốc.

Thảo luận:

+ Bề mặt bên ngoài của cốc nào có nước? Đĩa lót dưới cốc nước nào khô ráo?

+ Vì sao bề mặt ngoài của cốc có các hạt nước nhỏ bám vào? Hiện tượng này chứng tỏ trong không khí có gì?

Luyện tập trang 24 SGK Khoa học 4: Giải thích vì sao có những hiện tượng như trong các hình 13 và 14.

Câu hỏi khám phá trang 24 SGK Khoa học 4: Thí nghiệm: “Tìm hiểu không khí cần cho sự cháy”

Chuẩn bị: Cây nến, bật lửa, cốc thủy tinh (cao hơn cây nến).

Thực hiện: Đốt cây nến và úp cốc thủy tinh che kín cây nến. Quan sát hiện tượng.

Thảo luận:

+ Giải thích vì sao cây nến bị tắt sau một thời gian.

+ Nếu thay cốc thủy tinh lớn hơn thì thời gian cháy của cây nến có thay đổi không? Giải thích.