(*) Bài viết về: tệ nạn ma túy

'Cái chết trắng' là cách gọi đầy hình tượng cho kết cục của những người sử dụng một loại chất kích thích rất đáng sợ, đó là ma túy. Cùng với các loại tệ nạn như cờ bạc, rượu chè, văn hóa phẩm đồi trụy… ma túy lâu này trở thành mối lo ngại đáng sợ của con người trong xã hội hiện đại. Có thể khẳng định tác hại của ma túy đối với cuộc sống của con người thật khôn lường.

Ma túy được hiểu là một dạng chất kích thích được chiết xuất từ loài hoa anh túc hoặc nhựa cây thuốc phiện có mặt nhiều ở các vùng núi trên thế giới hay ở khu vực miền núi phía bắc Việt Nam. So với thuở sơ khai khi mới ra đời, hiện nay ma túy tồn tại ở rất nhiều dạng: bột, nước, viên nén,… được dùng ở nhiều hình thức khác nhau như hút hít, tiêm chích, ngậm, nhấp môi… Do có sự biến tấu rất đa dạng nên ngày nay có quá nhiều loại ma túy xuất hiện. Có lẽ những tên gọi như đá, cỏ, tem, cần, bùa lưỡi… không còn xa lạ. Đó đều chỉ ma túy. Tuy nhiên dù gọi như thế nào hay cách dùng ra sao thì ma túy đều có một hậu quả chung là người dùng, chỉ dùng một lần cũng sẽ gây nghiện. Điều đáng sợ là nó chẳng kiêng nể ai, đối tượng thuộc lứa tuổi, giới tính, địa vị nào, cứ sử dụng đều gây ra những hậu quả nghiêm trọng và đáng sợ.

Vậy ma túy để lại những hậu quả gì? Thật đáng sợ khi có người cho rằng, cứ sử dụng ma túy mà đầy đủ sẽ béo tốt và duy trì sức khỏe cho con người. Không thể phủ nhận có một loại, còn gọi là moóc-phin, thường được dùng trong y học để giảm đau rất hiệu nghiệm. Nhưng lối suy nghĩ trên hay nếu lạm dụng moóc-phin sẽ gây ra những hậu quả thực sự đáng sợ mà chúng ta không ngờ tới.

Trước tiên, hậu quả để lại vô cùng nặng nề cho bản thân 'con nghiện'. Ma túy sẽ tàn phá sức khỏe con người một cách trầm trọng. Ảnh hưởng đầu tiên chính là ở hệ thần kinh. Ở mức độ nhẹ thì người sử dụng ma túy chỉ mới gây mất tập trung, hay mệt mỏi, uể oải, tâm lý chán nản, hay cáu bẳn và muốn phá phách, đôi khi gây ra tâm lý lo lắng, bất an. Nhưng ở mức độ nặng thì gây ra hiện tượng ảo giác, không kiểm soát được hành vi, có những biểu hiện quá khích, phản cảm. Trên mạng xã hội facebook hiện nay không hề thiếu những cảnh tượng bị 'ngáo đá' (tên gọi của những người sử dụng ma túy đá quá nhiều). Những người này thường có biểu hiện mặt đờ đẫn, mắt trắng dã, trợn ngược, hoặc la hét, người rung lắc, không đứng yên, thậm chí còn cởi hết đồ, lăn lê trên đường, trèo lên lan can cửa sổ hoặc nóc nhà, mái nhà cao tầng đi lại, cười nói lớn tiếng… Thật đáng sợ. Nhưng có lẽ bấy lâu nay, hậu quả đáng tiếc nhất của ma túy vẫn chính là việc người dùng dễ bị lây nhiễm HIV/AIDS. Trong số những nguyên nhân lây nhiễm căn bệnh thế kỉ này, phần lớn thuộc về việc sử dụng ma túy.

Nhưng còn lo ngại hơn là sử dụng ma túy ảnh hưởng đến nhân cách, phẩm chất của họ. Có lẽ xã hội không bao giờ chấp nhận người nghiện ma túy là người tử tế. Họ cũng rất khó để trở thành người tử tế. Cứ nhìn những hình ảnh như ở trên thì không thể nào tử tế được. Trong khi đó còn chưa kể, họ phải tìm mọi cách để có tiền dùng thuốc. Cho nên nếu không vòi vĩnh gia đình thì cũng tìm cách ăn cắp, ăn trộm, lừa dối người khác, bất chấp mọi thủ đoạn để có tiền mua ma túy. Chúng ta chẳng còn xa lại cái cảnh con nghiện sẵn sàng chửi rủa, đánh đập cả cha mẹ, người thân trong gia đình mình để có tiền sử dụng ma túy. Có người chẳng còn con đường nào khác phải chấp nhận buôn ma túy để nuôi cơn nghiện của chính mình. Từ việc sử dụng ma túy đến con đường phạm pháp là vô cùng ngắn ngủi. Họ dần dần trở thành những con người đáng sợ, bị xã hội coi thường, muốn tránh xa. Chắc chắn chẳng ai muốn sống cùng một khu phố mà ở đó có kẻ bị nghiện ma túy. Hay chỉ cần nghe thông tin một trại cai nghiện mà học viên phá cửa bỏ trốn là cả xã hội đầy lo lắng rồi. Sự mất mát về nhân cách, tâm hồn của họ là quá lớn. Cơ hội làm lại cuộc đời, sống tử tế gần như không có. Tương lai, sự nghiệp đều bị hủy hoại. Cái giá phải trả cho việc sử dụng ma túy là quá đắt.

Bên cạnh đó, việc sử dụng ma túy còn gây ra biết bao nhiêu hậu quả đáng tiếc cho gia đình và xã hội. Cha mẹ đau lòng, nhục nhã vì có con nghiện, gia đình tan hoang, kiệt quệ vì có con nghiện. Những mất mát về vật chất và tinh thần khó mà đong đếm được. Chỉ biết nỗi đau có người thân bị nghiện là có thật và đều bị coi bi kịch cả đời. Vì đối tượng nghiện là không giới hạn, nên việc kiểm soát con người ở phương diện này là rất phức tạp. Xã hội sẽ bị đảo lộn, tình hình an ninh trật tự khó đảm bảo, kinh tế khó phát triển và hình ảnh về mặt văn hóa con người và đất nước sẽ bị ảnh hưởng trầm trọng. Một lực lượng lớn lao động không được sử dụng, ngành du lịch sẽ hạn chế đi rất nhiều vì không dám tới một vùng hoặc một quốc gia bất ổn. Cho nên thiệt hại về xã hội mà ma túy gây ra là rất lớn và khó kiểm soát.

Nhưng có lẽ, điều đáng lo lắng nhất là vấn đề trẻ hóa những người nghiện ma túy, trong đó có một bộ phận không nhỏ là những bạn đang ở lứa tuổi học sinh. Theo thống kê Bộ Lao động và Thương binh xã hội năm 2017, có đến 8% số người nghiện ở tuổi vị thành niên và ngày càng có dấu hiệu gia tăng. Đó thực sự là một con số biết nói và cho thấy diễn biến phức tạp của các loại hình ma túy đang có mặt trong xã hội hiện nay. Thật chẳng khó để mấy bạn trẻ mua ma túy cả, có khi ngay ngoài cổng trường, quán internet hay những quán ba, vũ trường… Nên việc để giảm thiểu tác hại của ma túy, nhất là trong học đường là điều vô cùng cần thiết. Chỉ cần nhìn vào những hậu quả của nó sẽ cho thấy những chủ nhân tương lai của đất nước mà vướng vào vòng vây của 'cung đường trắng' thì khó mà thoát khỏi cái án tử hình của cuộc đời.

Vào giữa năm 2017, cả nước rúng động bởi một vụ việc đó là các chiến sĩ công an Việt Nam đã triệt phá đường một đường dây sản xuất, buôn bán thuốc lắc, cung ứng trực tiếp cho các vũ trường, quán ba từ bắc vào nam. Kẻ cầm đầu và những người liên quan đều bị bắt và chờ đợi hình phạt thích đáng. Nhưng chúng ta vẫn đầy lo ngại bởi một đường dây lớn như thế đã hoạt động rất nhiều năm nay và nó chỉ là những gì chúng ta biết, nhìn thấy mà thôi. Vậy đã có bao nhiêu cuộc đời con người bị hủy hoại bởi nó? Còn bao nhiêu vụ việc về buôn bán, tàng trữ, vận chuyển ma túy chưa được phát giác? Ma túy – mối hiểm họa vẫn chưa dừng trong xã hội hiện đại.