Lý thuyết Lịch sử 10 (Cánh diều 2024) Bài 4: Sử học với một số lĩnh vực, ngành hiện đại

Lịch sử lớp 10 Bài 4: Sử học với một số lĩnh vực, ngành hiện đại

Phần 1. Lý thuyết Lịch sử 10 Bài 4: Sử học với một số lĩnh vực, ngành hiện đại

1. Sử học với công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, di sản thiên nhiên

- Di sản văn hóa và di sản thiên nhiên là một bộ phận của lịch sử, được lưu giữ trong hiện tạo. Sử học và di sản văn hóa, di sản thiên nhiên có mối quan hệ gắn bó, mật thiết:

+ Thứ nhất, các loại hình di sản văn hoá (vật thể, phi vật thể, hỗn hợp,...) đều đóng vai trò là nguồn sử liệu quan trọng đặc biệt đối với nghiên cứu lịch sử. Việc bảo tồn di sản theo dạng thức vốn có là cơ sở để nhà sử học có thể miêu tả, trình bày lịch sử quá khứ một cách chính xác.

Khu di tích Thành nhà Hồ (Thanh Hóa,Việt Nam) có giá trị lớn về mặt lịch sử

+ Thứ hai, Sử học nghiên cứu về lịch sử hình thành, phát triển của di sản văn hoá, di sản thiên nhiên, xác định vị trí, vai trò và ý nghĩa của di sản đối với cộng đồng

+ Thứ ba, Sử học cung cấp những thông tin có giá trị và tin cậy (về đặc điểm, loại hinh, cấu trúc, địa bàn dân cư, tác động - ảnh hưởng,...) liên quan đến di sản văn hoá, di sản thiên nhiên, làm cơ sở cho công tác bảo tồn và phát huy giá trị của di sản.

+ Thứ tư, công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá, di sản thiên nhiên có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc duy trì kí ức và bản sắc cộng đồng, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển bền vững, giáo dục thể hệ trẻ, bảo vệ sự đa dạng văn hoá và đa dạng sinh học trên toàn cầu.

+ Thứ năm, sử học xác định giá trị của các di sản văn hoá, di sản thiên nhiên cần bảo tồn, đề xuất những hình thức, phương pháp bảo tồn bền vững, hiệu quả. Ngược lại, công tác bảo tồn giúp giữ gìn được những giá trị lịch sử của di sản cho cộng đồng và nhân loại.

2. Sử học với sự phát triển của ngành công nghiệp văn hóa

- Sử học có mối quan hệ gắn bó chặt chẽ với một số ngành, nghề trong lĩnh vực Công nghiệp văn hóa.

- Vai trò của sử học đối với ngành công nghiệp văn hóa:

+ Cung cấp những tri thức liên quan đến ngành (về quá trình hình thành, phát triển và biến đổi; về vị trí, vai trò của ngành trong đời sống xã hội, )

+ Hình thành ý tưởng và nguồn cảm hứng cho ngành Công nghiệp văn hoá (đề tài phim ảnh, các loại hình giải trí thời trang... gắn với quảng bá di sản văn hoá).

Bộ phim Đường lên Điện Biên lấy cảm hứng từ lịch sử

+ Nghiên cứu, đề xuất chiến lược phát triển bền vững (kết hợp giữa bảo tồn các giá trị lịch sử, văn hoá với phát triển kinh tế, xã hội).

- Tác động của ngành công nghiệp văn hóa đối với sử học:

+ Cung cấp thông tin, nguồn tri thức của ngành cho việc nghiên cứu lịch sử (về quá trình ra đời thực trạng triển vọng, vị trí và đóng góp của ngành đối với xã hội,...).

+ Thúc đẩy sử học phát triển (quảng bá các giá trị lịch sử, văn hoá truyền thống,... của các cộng đồng, cũng như tri thức lịch sử và văn hoá nhân loại).

+ Góp phần lưu giữ và phát huy các giá trị lịch sử, văn hoá trong cộng đồng (thông qua ngành để giáo dục các thế hệ, tôn vinh các giá trị lịch sử, văn hoá,…)

3. Lịch sử và văn hóa đối với sự phát triển du lịch

- Vai trò của lịch sử và văn hóa đối với sự phát triển du lịch.

+ Là nguồn di sản, tài nguyên quý giá để phát triển ngành du lịch, đem lại những nguồn lực lớn

Cố đô Huế là địa điểm tham quan thu hút khách du lịch trong và ngoài nước

+ Cung cấp tri thức lịch sử, văn hóa để hỗ trợ quả bá, thúc đẩy ngành du lịch phát triển bền vững

+ Cung cấp bài học kinh nghiệm, hình thành ý tưởng để lên kế hoạch, xây dựng chiến lược phát triển ngành du lịch

- Tác động của du lịch đối với công tác bảo tồn di tích lịch sử và văn hóa:

+ Mang lại nguồn lực hỗ trợ cho việc bảo tồn di tích lịch sử và văn hóa

+ Cung cấp thông tin của ngành để sử học nghiên cứu, đề xuất giải pháp bảo tồn và phát triển bền vững

+ Quảng bá lịch sử, văn hóa cộng đồng ra bên ngoài; kết nối và nâng cao vị thế của các ngành du lịch, sử học

- Ý nghĩa từ sự phát triển du lịch:

+ Tạo ra việc làm cho người lao động

+ Mang lại nguồn lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội

+ Thúc đẩy hội nhập và giao lưu quốc tế

+ Quảng bá lịch sử, văn hóa cộng đồng ra bên ngoài…

Hướng dẫn viên giới thiệu cho khách tham quan tại Văn Miếu – Quốc Tử Giám

Phần 2. Bài tập trắc nghiệm Lịch sử 10 Bài 4: Sử học với một số lĩnh vực, ngành hiện đại

Câu 1. Nội dung nào sau đây không phản ánh đúng về mối quan hệ gắn bó giữa sử học với công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa, di sản thiên nhiên?

A. Các loại hình di sản là nguồn tư liệu quan trọng của sử học.

B. Thành tựu của sử học giúp xác định vai trò, vị trí, ý nghĩa của di sản.

C. Sử học cung cấp các thông tin làm cơ sở cho công tác bảo tồn di sản.

D. Tri thức lịch sử giúp con người dự đoán thời cơ, thách thức trong tương lai.

Câu 2. Thành phố Vơ-ni-dơ và đầm phá Vơ-ni-dơ (I-ta-li-a) được tổ chức UNESCO công nhận là Di sản thế giới vào thời gian nào?

A. Năm 1985

B. Năm 1986

C. Năm 1987

D. Năm 1988

Câu 3. Năm 2021, tổ chức UNESCO đưa ra khuyến cáo đối với chính quyền thành phố Vơ-ni-dơ (I-t-al-li-a) cần “quản lí du lịch bền vững hơn” nhằm mục đích

A. bảo tồn hệ sinh thái và di sản vùng đầm phá này.

B. hạn chế sự lây lan của dịch Covid-19.

C. bảo vệ sự trong lành của thành phố.

D. giữ trật tự an ninh cho khu vực này.

Câu 4. Khi nào chính phủ I-ta-li-a ra lệnh cấm các tàu du lịch vào trung tâm thành phố Vơ-ni-dơ?

A. Ngày 13/07/2021

B. Ngày 13/07/2020

C. Ngày 13/07/2019

D. Ngày 13/07/2018

Câu 5. Ngày di sản Văn hóa Việt Nam là ngày nào?

A. 21/11 hằng năm.

B. 22/11 hằng năm.

C. 23/11 hằng năm.

D. 24/11 hằng năm.

Câu 7. Lâu đài Hạc trắng Hi-mê-gi (Nhật Bản) được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa thế giới năm nào?

A. Năm 1993

B. Năm 1994

C. Năm 1995

D. Năm 1996

Câu 8. Lâu đài Hạc trắng Hi-mê-gi (Nhật Bản) được xây dựng lần đầu vào năm nào?

A. Năm 1333

B. Năm 1334

C. Năm 1335

D. Năm 1336

Câu 9. Ngày 24/11/2005, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam ra quyết định số 36/2005/QĐ-TTg, lấy ngày 23/11 hằng năm là ngày

A. Quốc tế hiến chương các nhà giáo.

B. Di sản văn hóa Việt Nam.

C. Thầy thuộc Việt Nam.

D. Báo chí cách mạng Việt Nam.

Câu 10. Em hãy cho biết nhận định dưới đây đúng hay sai?

“Di sản văn hóa và di sản thiên nhiên là một bộ phận của lịch sử, được lưu giữ trong hiện tại. Sử học và di sản văn hóa, di sản thiên nhiên có mối quan hệ gắn bó mật thiết”.

A. Đúng

B. Sai

Câu 11. Di sản nào dưới đây thuộc loại hình di sản văn hóa phi vật thể?

A. Thành nhà Hồ (Thanh Hóa).

B. Dinh Độc Lập (TP. Hồ Chí Minh).

C. Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội).

D. Đờn ca tài tử (Nam Bộ).

Câu 12. Di sản nào dưới đây thuộc loại hình di sản văn hóa vật thể?

A. Dân ca quan họ (Bắc Ninh – Bắc Giang).

B. Dân ca Ví Dặm (Nghệ An – Hà Tĩnh).

C. Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội).

D. Đờn ca tài tử (Nam Bộ).

Câu 13. Nội dung nào dưới đây không phản ánh đúng vai trò của sử học đối với sự phát triển của các ngành công nghiệp văn hóa?

A. Nghiên cứu, đề xuất các chiến lược để phát triển bền vững.

B. Đưa ra những dự báo chiều hướng vận động, phát triển của hiện tại.

C. Cung cấp những tri thức liên quan đến các ngành công nghiệp văn hóa.

D. Hình thành ý tưởng và nguồn cảm hứng cho ngành Công nghiệp văn hoá.

Câu 14. Theo phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ (2006), ngành công nghiệp văn hóa của Việt Nam có bao nhiêu lĩnh vực chủ chốt?

A. 10 lĩnh vực.

B. 11 lĩnh vực.

C. 12 lĩnh vực.

D. 13 lĩnh vực.

Câu 15. Ngành nào sau đây không thuộc lĩnh vực công nghiệp văn hóa?

A. Truyền hình và phát thanh.

B. Tư vấn tài chính.

C. Thủ công mĩ nghệ.

D. Nghệ thuật biểu diễn.

Câu 17. Ngành nghề nào dưới đây thuộc lĩnh vực công nghiệp văn hóa?

A. Điện ảnh.

B. Y dược.

C. Cơ khí.

D. Cơ điện tử.

Câu 19. Theo thống kê của Ngân hàng thế giới năm 2019 tỉ lệ đóng góp của ngành công nghiệp văn hóa đối với tổng doanh thu toàn cầu là?

A. 4,04%

B. 5,05%

C. 6,06%

D. 7,07%

Câu 20. Bộ phim nào dưới đây được lấy cảm hứng từ lịch sử?

A. Hành trình công lý (đạo diễn: Nguyễn Mai Hiền).

B. Hương vị tình thân (đạo diễn: Nguyễn Danh Dũng).

C. Mùa lá rụng (đạo diễn: Quốc Trọng).

D. Phượng khấu (đạo diễn: Huỳnh Tuấn Anh).

Câu 22. Nội dung nào dưới đây không phản ánh đúng tác động của các ngành công nghiệp văn hóa với sử học?

A. Cung cấp thông tin, nguồn tri thức của ngành cho việc nghiên cứu lịch sử.

B. Thúc đẩy sử học phát triển (quảng bá giá trị lịch sử, văn hoá… của các cộng đồng).

C. Hình thành ý tưởng và nguồn cảm hứng sáng tạo cho nghiên cứu lịch sử.

D. Góp phần lưu giữ và phát huy các giá trị lịch sử, văn hoá trong cộng đồng.

Câu 23. Lịch sử và văn hóa có vai trò như thế nào đối với sự phát triển của du lịch?

A. Mang lại nguồn lực hỗ trợ cho việc bảo tồn di tích lịch sử và văn hóa.

B. Cung cấp tri thức để hỗ trợ quảng bá, thúc đẩy du lịch phát triển bền vững.

C. Đưa ra những dự báo, dự đoán về chiều hướng vận động, phát triển của hiện tại.

D. Quảng bá các giá trị lịch sử, văn hóa truyền thống của cộng đồng ra bên ngoài.

Câu 25. Nội dung nào dưới đây không phản ánh đúng vai trò của lịch sử và văn hóa đối với sự phát triển của du lịch?

A. Là nguồn di sản, tài nguyên quý giá để phát triển ngành du lịch.

B. Mang lại nguồn lực hỗ trợ cho việc bảo tồn di tích lịch sử và văn hóa.

C. Cung cấp tri thức để hỗ trợ quảng bá, thúc đẩy ngành du lịch phát triển bền vững.

D. Cung cấp bài học kinh nghiệm để lên kế hoạch xây dựng chiến lược phát triển.

Câu 26. Sự phát triển của ngành du lịch có vai trò như thế nào đối với công tác bảo tồn di tích lịch sử và văn hóa?

A. Đưa ra những dự báo chính xác về thời cơ, thách thức trong tương lai.

B. Mang lại nguồn lực hỗ trợ cho việc bảo tồn di tích lịch sử và văn hóa.

C. Hình thành ý tưởng và cảm hứng sáng tạo trong công tác bảo tồn di sản.

D. Cung cấp bài học kinh nghiệm để lên kế hoạch xây dựng chiến lược phát triển.

Câu 27. Nội dung nào dưới đây không phản ánh đúng vai trò của du lịch đối với công tác bảo tồn di tích lịch sử và văn hóa?

A. Đưa ra những dự báo chính xác về thời cơ, thách thức trong tương lai.

B. Mang lại nguồn lực hỗ trợ cho việc bảo tồn di tích lịch sử và văn hóa.

C. Cung cấp thông tin để sử học nghiên cứu, đề xuất giải pháp bảo tồn và phát triển.

D. Quảng bá các giá trị lịch sử, văn hóa truyền thống của cộng đồng ra bên ngoài.

Câu 28. Yếu tố hàng đầu của sản phẩm du lịch chính là

A. vị trí địa lí thuận lợi.

B. cơ sở hạ tầng đồng bộ.

C. sức hấp dẫn của địa danh.

D. đa dạng các loại hình dịch vụ.

Câu 29. Việt Nam đượcTổ chức Giải thưởng Du lịch th (WTA) công nhận là “Điểm đến hàng đầu châu Á về di sản, ẩm thực và văn hóa” vào thời gian nào?

A. Năm 2019.

B. Năm 2020.

C. Năm 2021.

D. Năm 2022.

Câu 30. Việc bảo tồn di sản văn hóa, di sản thiên nhiên theo dạng thức vốn có là cơ sở để nhà sử học có thể

A. dự đoán chính xác những thời cơ trong tương lai.

B. phát hiện chiều hướng vận động, phát triển của hiện tại.

C. miêu tả, trình bày lịch sử quá khứ một cách chính xác.

D. rút ra bài học kinh nghiệm để phục vụ cuộc sống.