Sách bài tập GDCD 8 (Cánh diều) Bài 5: Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên

Câu 1 trang 30 sách bài tập GDCD 8: Quan sát các hình ảnh dưới đây và cho biết: Hoạt động trong hình ảnh nào là bảo vệ môi trường, hoạt động nào là phá hoại môi trường? Vì sao?

Lời giải:

- Hoạt động bảo vệ môi trường:

+ Ảnh 1 (thu gom rác thải)

+ Ảnh 3, 6, 7 (trồng cây xanh trên các tuyến phố,…)

+ Ảnh 8 (tuyên truyền để nâng cao ý thức của mọi người về bảo vệ môi trường).

- Hoạt động phá hoại môi trường:

+ Ảnh 2 (xả nước thải chưa ra xử lí ra môi trường).

+ Ảnh 4 (vứt rác bừa bãi).

+ Ảnh 5 (chặt phá rừng bừa bãi)

​Câu 2 trang 31 sách bài tập GDCD 8: Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên nhằm mục đích dưới đây?

A. Nâng cao chất lượng cuộc sống của con người.

B. Cung cấp nguồn lực cho sự phát triển của đất nước.

C. Bảo vệ trật tự, an toàn xã hội.

D. Góp phần bảo đảm cho sự phát triển kinh tế của đất nước.

E. Bảo vệ sức khoẻ của con người.

G. Bảo vệ hoà bình cho đất nước.

H. Bảo vệ sự sống của các loài sinh vật.

Lời giải:

Chọn đáp án A, D, E, H

​Câu 3 trang 32 sách bài tập GDCD 8: Hành vi, việc làm nào dưới đây là bảo vệ môi trường, hành vi nào là không bảo vệ môi trường?

Lời giải:

Câu 4 trang 32 sách bài tập GDCD 8: Việc làm nào dưới đây góp phần bảo vệ môi trường?

A. Sử dụng các chất liệu từ thiên nhiên.

B. Sử dụng đồ dùng bằng túi nilon.

C. Sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần.

D. Sử dụng các sản phẩm tái chế.

E. Chăm sóc, giữ gìn cây xanh.

G. Nâng cao tỉ lệ che phủ rừng.

H. Áp dụng các biện pháp bảo tồn đa dạng sinh học.

Lời giải:

- Các việc làm góp phần bảo vệ môi trường là:

A. Sử dụng các chất liệu từ thiên nhiên.

D. Sử dụng các sản phẩm tái chế.

E. Chăm sóc, giữ gìn cây xanh.

G. Nâng cao tỉ lệ che phủ rừng.

H. Áp dụng các biện pháp bảo tồn đa dạng sinh học.

Câu 5 trang 32 sách bài tập GDCD 8: Hành vi, việc làm nào dưới đây không góp phần bảo vệ môi trường?

A. Khai thác triệt để tài nguyên thiên nhiên.

B. Nhặt rác thải trên biển.

C. Thu gom rác thải thường xuyên trong khu dân cư.

D. Tham gia phong trào “Ngày Chủ nhật xanh” của thành phố.

Lời giải:

Chọn đáp án A

Khai thác triệt để tài nguyên thiên nhiên không phải là biện pháp bảo vệ môi trường.

Câu 6 trang 32 sách bài tập GDCD 8: Hành vi, việc làm nào dưới đây thể hiện trách nhiệm của học sinh trong việc bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên?

A. Thấy người khác vứt rác ra đường nhưng làm ngơ, coi như không biết.

B. Tham gia các phong trào bảo vệ môi trường do nhà trường và địa phương tổ chức.

C. Dọn vệ sinh trường, lớp qua loa cho xong.

D. Không tố cáo hành vi đốt rừng, vì sợ bị trả thù.

Lời giải:

Chọn đáp án B

Tham gia các phong trào bảo vệ môi trường do nhà trường và địa phương tổ chức thể hiện trách nhiệm của học sinh trong việc bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên.

​Câu 7 trang 33 sách bài tập GDCD 8: Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên để

A. làm lành mạnh các mối quan hệ xã hội.

B. giữ cho môi trường trong lành.

C. tăng năng suất lao động.

D. ổn định cuộc sống người dân.

Lời giải:

Chọn đáp án B

Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên để giữ cho môi trường trong lành.

​Câu 8 trang 33 sách bài tập GDCD 8: Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên là trách nhiệm của:

A. riêng cán bộ, công chức nhà nước.

B. mọi công dân, cơ quan, tổ chức.

C. những người kinh doanh.

D. các cơ quan tài nguyên, môi trường.

Lời giải:

Chọn đáp án B

Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên là trách nhiệm của: mọi công dân, cơ quan, tổ chức.

​Câu 9 trang 33 sách bài tập GDCD 8: Hành vi, việc làm nào dưới đây không thể hiện trách nhiệm của học sinh trong việc bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên?

A. Chăm sóc, tưới cây trong khuôn viên trường.

B. Phê bình, nhắc nhở người vứt rác không đúng nơi quy định.

C. Thường viện lí do để không tham gia dọn vệ sinh trường lớp.

D. Sử dụng túi đựng là vật liệu từ thiên nhiên.

E. Làm vệ sinh khu dân cư, nơi công cộng.

G. Đổ nước thải xuống sông, hồ.

H. Quét dọn sạch sẽ nhà ở của mình và đổ rác ra đường phố, ngõ xóm.

I. Vứt rác bừa bãi nơi công cộng.

Lời giải:

Những hành vi, việc làm không thể hiện trách nhiệm của học sinh trong việc bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên là:

C. Thường viện lí do để không tham gia dọn vệ sinh trường lớp.

G. Đổ nước thải xuống sông, hồ.

I. Vứt rác bừa bãi nơi công cộng.

Câu 10 trang 33 sách bài tập GDCD 8: Đọc thông tin

VÌ MỘT MÔI TRƯỜNG XANH - SẠCH - ĐẸP

Với tinh thần xung kích “Đâu cần thanh niên có, việc gì khó có thanh niên”, tuổi trẻ tỉnh Quảng Ninh đã và đang từng bước nâng cao ý thức, ứng xử văn hoá và trách nhiệm hơn vì một môi trường xanh - sạch - đẹp. Đã có nhiều mô hình, phần việc ý nghĩa được đánh giá cao.

Ngay từ đầu năm, Ban Thường vụ Tỉnh Đoàn đã tăng cường tuyên truyền, giáo dục, triển khai thực hiện công tác chỉnh trang cảnh quan, đảm bảo vệ sinh môi trường đến các cấp, đoàn bằng các chương trình, kế hoạch hành động, các chỉ tiêu để đánh giá thi đua hằng tháng, hằng quý. Để thực hiện các chương trình, kế hoạch này, Tỉnh Đoàn đã chỉ đạo các cơ sở đoàn đăng kí đảm nhận các công trình, phần việc thanh niên như: Đoạn đường thanh niên tự quản xanh sạch - đẹp; các công trình vẽ tranh bích hoạ ở các trường học, cơ quan, đơn vị, nơi công cộng; ra quân bóc, xoá quảng cáo, rao vặt trái phép,... Các chiến dịch ra quân làm sạch, đẹp môi trường đã trở thành hoạt động thường xuyên của các cơ sở đoàn vào những ngày cuối tuần và trong “Tháng Thanh niên”, chiến dịch hè tình nguyện. 100% cơ sở đoàn đã tổ chức “Ngày thứ Bảy tình nguyện”, “Ngày Chủ nhật xanh”, xây dựng quê hương Quảng Ninh ngày càng văn minh, hiện đại.

Đi dọc các tuyến đường, tuyến phố trên địa bàn tỉnh, có thể cảm nhận rõ công tác bảo vệ môi trường sáng - xanh - sạch - đẹp; xây dựng đô thị văn minh, công dân thân thiện,... đã và đang đi vào thực tiễn cuộc sống. Nhất là từ khi lực lượng thanh niên tỉnh Quảng Ninh tuyên truyền, vận động đoàn viên, thanh niên và nhân dân tham gia quét dọn vệ sinh môi trường, không vứt rác thải bừa bãi ra đường, xuống cống. Đây là những hoạt động ý nghĩa, thiết thực, qua đó nhằm tạo khí thế sôi nổi, đồng thời nâng cao ý thức trách nhiệm về công tác bảo vệ môi trường trong đoàn viên, thanh niên, gắn kết công tác đội và phong trào thiếu nhi trong nhà trường với các hoạt động phong trào của địa phương.

Câu hỏi: Đoàn viên thanh niên tỉnh Quảng Ninh đã làm gì để giữ gìn, bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp?

Lời giải:

- Để giữ gìn, bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp, Đoàn viên thanh niên tỉnh Quảng Ninh đã:

+ Tăng cường tuyên truyền, giáo dục, triển khai thực hiện công tác chỉnh trang cảnh quan, đảm bảo vệ sinh môi trường đến các cấp, đoàn.

+ Thực hiện các dự án, như: Đoạn đường thanh niên tự quản xanh sạch - đẹp; các công trình vẽ tranh bích hoạ ở các trường học, cơ quan, đơn vị, nơi công cộng; ra quân bóc, xoá quảng cáo, rao vặt trái phép,...

+ Thực hiện các chiến dịch ra quân làm sạch, đẹp môi trường vào những ngày cuối tuần và trong “Tháng Thanh niên”, chiến dịch hè tình nguyện….

​Câu 11 trang 35 sách bài tập GDCD 8: Một người quản lí nhà hàng ở thành phố H lại có một kiểu trang trí Giáng sinh rất độc đáo, khác người. Thay vì mua các vật liệu bán sẵn hay thuê người làm, anh lại cho nhân viên nhà hàng cùng chung tay thực hiện trang trí cây Noel bằng vỏ chai nước ngọt.

Ngay từ lúc chỉ mới là ý tưởng, đã có không ít chê bai, không ủng hộ. Nhưng anh đã thuyết phục được từ Ban Giám đốc tới nhiều người khác để tất cả cùng chung tay thực hiện. Anh chia sẻ, về chi phí cũng chẳng tiết kiệm bao nhiêu nhưng hiệu quả là rất lớn.

Do ai cũng quen mắt với các loại cây Noel bằng nhựa mà nơi nào cũng có, nên khi đến đây khá nhiều người trầm trồ thích thú, thán phục, nhất là khi nghe giải thích về ý tưởng bảo vệ môi trường. Có người đi đường thấy lạ cũng dừng lại, hỏi han, nói chuyện, rồi xin chụp hình để mang về nói cho mọi người cùng biết.

Câu hỏi: Việc làm của người quản lí nhà hàng ở trên có phải là góp phần bảo vệ môi trường không? Vì sao?

Lời giải:

​- Việc làm của người quản lí nhà hàng ở trên đã góp phần bảo vệ môi trường. Vì: việc sử dụng vỏ chai nước ngọt để trang trí cây thông Noel sẽ góp phần hạn chế, giảm thiểu lượng rác thải xả ra môi trường; tái chế rác thải thành những vật dụng hữu ích cho cuộc sống,…

Câu 12 trang 36 sách bài tập GDCD 8: Trường trung học cơ sở X tổ chức buổi “Trồng cây gây rừng” cho học sinh lớp 8 vào sáng Chủ nhật, do Đoàn trường tổ chức. Đa số các bạn học sinh rất hào hứng tham gia. Thế nhưng, ở lớp 8A có các bạn C, D, H không muốn tham gia hoạt động này nên đã báo ốm. Các bạn cho rằng trồng cây gây rừng là trách nhiệm của người lớn, không phải của học sinh trung học cơ sở.

a) trang 36 sách bài tập GDCD 8: Em nhận xét thế nào về biểu hiện của các bạn C, D, H trong tình huống trên?

Lời giải:

Hành vi của các bạn C, D, H là không đúng, cho thấy các bạn chưa có ý thức bảo vệ môi trường.

b) trang 36 sách bài tập GDCD 8: Theo em, học sinh trung học cơ sở có trách nhiệm tham gia trồng cây gây rừng không? Vì sao?

Lời giải:

Học sinh trung học cơ sở có trách nhiệm tham gia trồng cây gây rừng. Vì: trồng cây rây rừng là một trong những biện pháp góp phần bảo vệ môi trường.

​Câu 13 trang 36 sách bài tập GDCD 8: Cửa hàng sửa xe máy của ông Q mỗi ngày đều sửa đến hơn chục chiếc xe. Công việc sửa xe dính nhiều dầu mỡ và nước bẩn các loại, không biết thợ sửa xe xả đi đâu. Ai cũng nghĩ đã có chỗ xử lí nước thải rồi. Thế nhưng, được biết cứ mỗi lần chậu nước bẩn dính dầu mỡ đã đầy là thợ sửa xe lại đổ thải xuống con kênh chảy qua cửa hàng. Có người nhìn thấy nên đã khuyên ông Q không nên đổ nước thải bẩn xuống kênh gây ô nhiễm môi trường, nhưng ông Q cho rằng những chậu nước thải của ông không thể làm cho môi trường ô nhiễm được.

a) trang 36 sách bài tập GDCD 8: Em có đồng ý với việc làm của cửa hàng sửa xe máy ông Q không? Vì sao?

Lời giải:

Không đồng ý với việc làm của cửa hàng sửa xe máy ông Q, vì: việc đổ nước thải bẩn xuống kênh sẽ làm ô nhiễm nguồn nước, đất; gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của người dân xung quanh.​

b) trang 36 sách bài tập GDCD 8: Theo em, ông Q nên làm gì để hoạt động sửa xe của cửa hàng ông Q không gây ô nhiễm môi trường?

Lời giải:

Để không gây ô nhiễm môi trường, ông Q nên xây dựng thêm hệ thống xử lí nước thải theo đúng quy định kĩ thuật; yêu cầu nhân viên của cửa hàng không đổ chất thải xuống kênh như trước nữa.​

Câu 14 trang 36 sách bài tập GDCD 8: Cơ sở sản xuất C chuyên gia công các sản phẩm nhựa, thường xuyên gây tiếng ồn từ các máy xay nhựa, máy ép, máy dập với âm thanh lớn, bụi nhựa bay ra không khí, làm ảnh hưởng tới đời sống của nhân dân trong khu vực. Được biết, cơ sở không sử dụng bất kì phương pháp nào để chống ồn, chống ô nhiễm môi trường.

Cơ sở gia công của cơ sở sản xuất C có vi phạm pháp luật không? Vi phạm như thế nào?

Lời giải:

- Theo điểm d khoản 1 Điều 53 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ có trách nhiệm giảm thiểu, thu gom, xử lí bụi, khí thải, mùi khó chịu; bảo đảm không để rò rỉ, phát tán khí độc hại ra môi trường; kiểm soát tiếng ồn, độ rung, ánh sáng, bức xạ nhiệt. Như vậy, cơ sở gia công C đã vi phạm Điều 53 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.

​Câu 15 trang 37 sách bài tập GDCD 8: Công ty D trong khu công nghiệp đã đi vào hoạt động sản xuất chính thức từ 2 năm nay, nhưng chưa có hệ thống xử lí nước thải vận hành ổn định, nên đã nhiều lần thai nước thải chưa qua xử lí vào dòng sông gần công ty. Qua kiểm tra, thanh tra môi trường đã lập biên bản xử lí vi phạm hành chính và buộc công ty phải xây dựng hệ thống xử lí nước thải theo đúng quy định.

Công ty D đã vi phạm pháp luật như thế nào?

Lời giải:

- Công ty D đã vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường, vì theo khoản 1 Điều 51 Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung phải có hạ tầng bảo vệ môi trường bao gồm: Hệ thống thu gom, thoát nước mưa; hệ thống thu gom, thoát nước và xử lí nước thải tập trung bảo đảm nước thải sau xử lí đáp ứng yêu cầu về bảo vệ môi trường; hệ thống quan trắc nước thải tự động, liên tục đối với hệ thống xử lí nước thải tập trung. Trong tình huống này, công ty D chưa có hệ thống xử lí nước thải ổn định nên đã thải nước thải sản xuất vào môi trường.

​Câu 16 trang 37 sách bài tập GDCD 8: Cứ 18h30 chiều hằng ngày, các gia đình trong khu dân cư M lại bỏ rác vào xe rác công cộng đi trong ngõ của khu dân cư. Nhưng có mấy gia đình thường xuyên không bỏ rác vào thùng rác chung mà lại tự ý bỏ vào một chỗ không phải nơi đổ rác. Thấy vậy, ông N định nhắc nhở những gia đình trên, nhưng bà B là vợ ông N đã ngăn cản không cho ông nói, vì sợ mất đoàn kết. Ông N không chịu, đã nói rõ về việc này với những gia đình đổ rác bừa bãi và đề nghị họ không được đổ rác như thế này nữa.

a) trang 37 sách bài tập GDCD 8: Em nhận xét thế nào về hành vi của các gia đình không đổ rác đúng nơi quy định?

Lời giải:

Hành vi của các gia đình không đổ rác đúng nơi quy định là không đúng, gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân xung quanh.​

b) trang 37 sách bài tập GDCD 8: Ông N đã thể hiện trách nhiệm của công dân như thế nào?

Lời giải:

Ông N đã thực hiện tốt trách nhiệm của công dân trong việc bảo vệ môi trường. Cụ thể là:

+ Nghiêm túc thực hiện và chấp hành các quy định pháp luật về việc bảo vệ môi trường.

+ Phê phán các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường.

​Câu 17 trang 37 sách bài tập GDCD 8: 7 Sáng Chủ nhật, Linh, Hà và Hiền rủ nhau đi công viên chơi. Tình cờ, nhóm em cũng gặp ba bạn nhóm khác đang ngồi chơi và ăn quà bánh ở hàng ghế đá đối diện. Ăn xong, các bạn vứt giấy kẹo, giấy bánh bừa bãi ở dưới gầm ghế rồi thản nhiên đi dạo. Thấy vậy, Linh gọi: “Các bạn ơi! Dừng lại một tí, mình nói cái này nè!”. Khi cả ba bạn dừng lại, Linh đến bên nhẹ nhàng nói: “Các bạn ăn xong, phải gói lại bỏ vào thùng rác chứ ai lại vứt như thế!”. Một bạn trong nhóm bĩu môi: “Cậu có ý thức nhỉ? Đây có phải nhà cậu đâu mà cậu nhiều chuyện thế?”. Thấy vậy, hai bạn trong nhóm kia ngăn lại: “Bạn Linh nói đúng đấy, bạn ạ! Tụi mình làm ngay đây. Cảm ơn bạn đã nhắc nhở!”.

Em có nhận xét gì về hành vi trách nhiệm của Linh và các bạn học sinh trong tình huống trên?

Lời giải:

- Bạn Linh đã thực hiện tốt trách nhiệm của công dân trong việc bảo vệ môi trường. Cụ thể là:

+ Nghiêm túc thực hiện và chấp hành các quy định pháp luật về việc bảo vệ môi trường.

+ Phê phán các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường.

+ Tuyên truyền, vận động mọi người cùng thực hiện bảo vệ môi trường.

​Câu 18 trang 38 sách bài tập GDCD 8: Một lần đi vào rừng sâu thuộc khu Vườn Quốc gia B, Hoàng và Hải tình cờ phát hiện một nhóm người đang cưa những cây gỗ to trong rừng. Hoàng bàn với Hải gọi điện ngay cho các chú đội kiểm lâm của huyện để ngăn chặn hành vi chặt phá rừng. Nghe Hoàng nói, Hải chần chừ vì lo ngại những kẻ lâm tặc sẽ trả thù. Thế nhưng, Hoàng quyết định gọi điện cho các chú kiểm lâm, kịp thời ngăn chặn hành vi phá hoại rừng của lâm tặc.

Em nhận xét thế nào về trách nhiệm công dân - học sinh của Hoàng?

Lời giải:​

- Bạn Hoàng đã thực hiện tốt trách nhiệm của công dân trong việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên. Cụ thể là:

+ Nghiêm túc thực hiện và chấp hành các quy định pháp luật về việc bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.

+ Phê phán các hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.

+ Tuyên truyền, vận động mọi người cùng thực hiện bảo vệ tài nguyên thiên nhiên.

Câu 19 trang 38 sách bài tập GDCD 8: Uỷ ban nhân dân huyện Y hằng năm đều phát động phong trào trồng cây xanh đến mọi người dân trong huyện. Không những thế, Uỷ ban nhân dân huyện còn cung cấp và khuyến khích trồng những cây xanh có giá trị như cây ăn quả hoặc cây lấy gỗ để những vùng đất quê hương ngày càng xanh tốt. Nhờ trồng nhiều cây xanh mà khí hậu ở quê em rất dễ chịu, vào mùa hè không nóng như ở nhiều nơi khác, mọi người được sống trong bầu không khí trong lành.

a) trang 38 sách bài tập GDCD 8: Uỷ ban nhân dân huyện Y đã có biện pháp bảo vệ môi trường như thế nào?

Lời giải:

Để bảo vệ môi trường, Ủy ban Nhân dân huyện Y đã:

- Phát động phong trào trồng cây xanh đến mọi người dân trong huyện.

- Cung cấp và khuyến khích trồng những cây xanh có giá trị như cây ăn quả hoặc cây lấy gỗ để những vùng đất quê hương ngày càng xanh tốt.

b) trang 38 sách bài tập GDCD 8: Việc làm của Uỷ ban nhân dân huyện Y đã tác động như thế nào đến môi trường?

Lời giải:

Việc làm của Ủy ban nhân dân huyện Y đã có tác động tích cực đến môi trường tại địa phương, giúp cho: khí hậu ở địa phương rất dễ chịu, vào mùa hè không nóng như ở nhiều nơi khác, mọi người được sống trong bầu không khí trong lành.

​Câu 20 trang 38 sách bài tập GDCD 8: Tự liên hệ bản thân, em đã bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên như thế nào? Điều gì đã làm được và điều gì chưa làm được?

Lời giải:

- Những việc em đã làm được để bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên:

+ Rút phích cắm và tắt các thiết bị điện khi không sử dụng.

+ Sử dụng lượng nước vừa đủ để rửa bát và làm sạch thực phẩm.

+ Hạn chế sử dụng túi ni-lông và các sản phẩm nhựa dùng một lần.

+ Tăng cường sử dụng các loại túi đựng được làm từ nguyên liệu: giấy, vải,…

+ Tận dụng rác thải từ nhà bếp để ủ phân xanh, bón cho cây trồng.

+ Tái chế các phế liệu thành những đồ vật dùng trong sinh hoạt.

+ Đi bộ, đi xe đạp hoặc sử dụng phương tiện giao thông công cộng (xe bus, tàu điện,…) khi di chuyển.

+ Thực hiện phân loại rác thải tại nguồn (rác thải hữu cơ, rác thải vô cơ, rác tái chế).