Kể tên những việc làm đan xen cùng việc lấy lửa. Các thành viên của mỗi đội đã phối hợp với nhau như thế nào khi thực hiện những việc đó?

Cách lấy lửa để nấu cơm trong cuộc thi được miêu tả như thế nào?

* Đọc văn bản

Hội thổi cơm thi ở Đồng Vân

Hội thổi cơm thi ở làng Đồng Vân bắt nguồn từ các cuộc trẩy quân đánh giặc của người Việt cổ bên bờ sông Đáy xưa.

Hội thi bắt đầu bằng việc lấy lửa. Khi tiếng trống hiệu vừa dứt, bốn thanh niên của bốn đội nhanh như sóc, thoăn thoắt leo lên bốn cây chuối bôi mỡ bóng nhẫy để lấy nén hương cắm ở trên ngọn. Có người leo lên, tụt xuống, lại leo lên,... Khi mang được nén hương xuống, người dự thi được phát ba que diêm để châm vào hương cho cháy thành ngọn lửa. Trong khi đó, những người trong đội, mỗi người một việc. Người thì ngồi vót những thanh tre già thành những chiếc đũa bông. Người thì nhanh tay giã thóc, giần sàng thành gạo, người thì lấy nước và bắt đầu thổi cơm.

Mỗi người nấu cơm đều mang một cái cần tre được cắm rất khéo vào dây lưng, uốn cong hình cánh cung từ phía sau ra trước mặt, đầu cần treo cái nồi nho nhỏ. Người nấu cơm tay giữ cần, tay cầm đuốc đung đưa cho ánh lửa bập bùng. Các đội vừa thổi cơm vừa đan xen nhau uốn lượn trên sân đình trong sự cổ vũ nồng nhiệt của người xem hội.

Sau độ một giờ rưỡi, các nồi cơm được lần lượt trình trước cửa đình. Mỗi nồi cơm được đánh một số để giữ bí mật. Ban giám khảo chấm theo ba tiêu chí: cơm trắng, dẻo và không có cháy. Cuộc thi nào cũng hồi hộp và việc giật giải đã trở thành niềm tự hào khó có gì sánh nổi đối với dân làng.

(Theo Minh Nhương)

* Trả lời câu hỏi

Hội thổi cơm thi của làng Đồng Văn bắt nguồn từ đâu?

Nói về một cuộc thi mà em đã tham gia. Điều gì của cuộc thi làm em ấn tượng nhất.

Kể lại câu chuyện Khu rừng của Mát cho người thân nghe và chia sẻ cảm nghĩ của em về câu chuyện.

Đánh giá.

– Nhận xét về các ý kiến phát biểu, tiến trình thảo luận,...

– Bình chọn người tham gia thảo luận tích cực và có ý kiến hay.

Thảo luận.

– Các thành viên phát biểu ý kiến đã chuẩn bị, trả lời câu hỏi của các bạn.

– Khi nghe bạn trình bày, cần ghi chép những thông tin đáng chú ý. Có thể nêu ý kiến đồng tình hoặc không đồng tình với thái độ tôn trọng sự khác biệt.

– Người điều hành tóm tắt nội dung thảo luận. Nêu những điểm đã thống nhất và những điểm còn khác biệt giữa các thành viên.

Thảo luận về một sự việc có nhiều ý kiến khác biệt.

Chuẩn bị.

– Lựa chọn một sự việc gần gũi với học sinh, có nhiều ý kiến khác biệt để thảo luận.
Ví dụ: học sinh giữ tiền riêng để tiêu, học sinh mặc đồng phục khi đi học,...

– Tìm hiểu và ghi chép những thông tin liên quan đến nội dung thảo luận.

G:

Đọc soát và chỉnh sửa bài viết.

– Đổi bài cho bạn để đọc soát và góp ý cho nhau.

– Chỉnh sửa bài viết (nếu cần).

Viết bài văn theo gợi ý dưới đây:

G:

Đặt một câu ghép nói về nhân vật Mát hoặc trang trại của Mát, trong đó các vế của câu ghép được nối với nhau bằng một kết từ (và, hay, nhưng, rồi, thì,...).

Câu nào dưới đây là câu ghép? Các vế trong câu ghép được nối với nhau bằng cách nào?

a. Dưới sự chỉ dạy của ông, Mát nhớ được tên và đặc tính của nhiều loại cây.

b. Cây bốc cháy, ngọn lửa mau chóng lan khắp rừng.

c. Nhiều năm sau, trang trại phủ một màu xanh mướt.

Nêu cảm nghĩ của em về nhân vật Mát trong câu chuyện trên.

Theo em, vì sao Mát bừng tỉnh, quyết tâm khôi phục trang trại khi nghe bà cụ nói: “Cây bị thiêu cháy thì trồng lại là được. Cậu còn trẻ mà!'?

Nói về những việc Mát đã làm để khôi phục trang trại.

Sự việc gì đã xảy ra với trang trại? Điều đó khiến Mát rơi vào tình trạng như thế nào?

* Đọc văn bản

Khu rừng của Mát

Mát sống với ông nội ở “Trang trại rừng” – một trang trại rộng lớn, nổi tiếng trong vùng. Đây là cơ nghiệp của tổ tiên để lại. Trang trại trồng nhiều loại cây, trong đó có những giống cây quý hiếm.

Hằng ngày, Mát cùng ông chăm sóc rừng cây. Dưới sự chỉ dạy của ông, Mát nhớ được tên và đặc tính của nhiều loại cây. Năm Mát tròn mười tám tuổi, ông nội qua đời. Trước khi mất, ông gửi gắm trang trại cho Mát. Mát cùng hứa với ông sẽ bảo vệ trang trại thật tốt và gìn giữ hồi ức đẹp đã có cùng ông tại nơi này.

Đáng tiếc, một đêm nọ, sấm chớp đùng đùng nổi lên. Một tia sét đánh trúng ngọn cây cao nhất trong trang trại. Cây bốc cháy, ngọn lửa mau chóng lan khắp rừng. Mọi người hô hào, cùng nhau dập lửa, nhưng đành bất lực trước ngọn lửa cao cả chục mét. Trang trại cháy suốt một ngày một đêm mới dần tắt.

Nhìn cảnh hoang tàn của trang trại, Mát đau xót và kiệt sức, ngất lịm đi. Mọi người vội đưa anh vào bệnh viện. Lúc tỉnh dậy, anh buồn bã và tuyệt vọng. Bà lão cạnh giường của Mát thấy vậy, liền hỏi:

– Chàng trai trẻ, sao trông cậu ủ rũ vậy?

– Cây cối trong trang trại nhà cháu bị thiêu rụi cả rồi!

– Cây bị thiêu cháy thì trồng lại là được. Cậu còn trẻ mà!

Nghe bà cụ nói, Mát bừng tỉnh. Anh trở về nhà, quyết tâm khôi phục trang trại. Nhưng kiếm đâu ra tiền vốn? Một ý tưởng loé lên trong đầu: “Mình còn những thân cây cháy đen cơ mà!”. Mát thuê người tới, biến những thân cây bị đốt cháy thành than củi đem vào thành phố bán. Anh thu được một số tiền để mua cây giống, trồng trong trang trại, thực hiện lời hứa với ông.

Nhiều năm sau, trang trại phủ một màu xanh mướt. Mọi người gọi đó là “Rừng của Mát” với niềm khâm phục cậu chủ mới của nó.

(Theo Lô Trân Trân, Thiện Minh dịch)

* Trả lời câu hỏi

Hãy giới thiệu về “Trang trại rừng” và sự gắn bó của Mát với trang trại.

Chia sẻ với bạn về tấm gương một người đã vượt qua khó khăn để tiếp tục làm việc hoặc học tập mà em biết.

Đọc bài văn tả người của em cho người thân nghe, chia sẻ những điều thầy cô nhận xét về bài làm của em và các bạn.

Viết lại một số câu văn hoặc đoạn văn trong bài làm của em cho hay hơn theo gợi ý dưới đây:

a. Sử dụng từ ngữ giàu sức gợi tả hoặc hình ảnh so sánh gây ấn tượng.

b. Bộc lộ suy nghĩ, cảm xúc với người được tả.

Đọc lại bài văn của em để biết bài đã đạt được những yêu cầu nào dưới đây:

Nghe thầy cô giáo nhận xét về bài làm.

Viết đoạn văn (3 – 5 câu) về bài thơ Đoàn thuyền đánh cá, trong đó có câu ghép chứa kết từ để nối các vế câu.

Tìm cặp kết từ hoặc cặp từ hô ứng thay cho bông hoa để tạo câu ghép.

a.  em có một khu vườn rộng  em sẽ trắng thật nhiều loại cây.

b.  thành phố này không sầm uất, hiện đại  nó rất hấp dẫn du khách.

c. Mọi người  đối xử tốt với nhau thì cuộc sống  tốt đẹp hơn.

Tìm câu ghép trong các đoạn văn dưới đây và cho biết các vế của mỗi câu ghép được nối với nhau bằng cách nào.

Bài thơ giúp em cảm nhận được những vẻ đẹp nào của cuộc sống?

Những hình ảnh ở khổ thơ cuối có ý nghĩa gì?

Tìm trong bài thơ những chi tiết thể hiện tình cảm, cảm xúc của những người đánh cá trên biển:

* Đọc văn bản

Đoàn thuyền đánh cá

Mặt trời xuống biển như hòn lửa

Sóng đã cài then, đêm sập cửa

Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi

Câu hát căng buồm cùng gió khơi.

Hát rằng: cá bạc Biển Đông lặng,

Cá thu Biển Đông như đoàn thoi

Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng

Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!

Ta hát bài ca gọi cá vào

Gõ thuyền đã có nhịp trắng cao

Biển cho ta cá như lòng mẹ

Nuôi lớn đời ta tự buổi nào.

Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng

Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng

Vảy bạc đuôi vàng loé rạng đông,

Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng.

Câu hát căng buồm với gió khơi

Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời

Mặt trời đội biển nhô màu mới,

Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.

(Huy Cận)

* Trả lời câu hỏi

Ở khổ thơ thứ nhất, đoàn thuyền đánh cá ra khơi trong khung cảnh thiên nhiên như thế nào? Cách miêu tả của nhà thơ có gì đặc biệt?

Trao đổi với bạn những điều em biết về cuộc sống, công việc của người dân miền biển.

Trao đổi với người thân về công việc của những người đang bảo vệ cuộc sống bình yên cho nhân dân.

Chia sẻ với bạn về điều em yêu thích trong một bài thơ thể hiện vẻ đẹp cuộc sống.

Viết phiếu đọc sách theo mẫu.

Đọc bài thơ thể hiện vẻ đẹp cuộc sống.

G:

Đọc soát và chỉnh sửa bài viết.

a. Tự nhận xét bài làm của em theo những yêu cầu dưới đây:

– Trình tự sắp xếp ý hợp lí.

– Các chi tiết miêu tả thể hiện được đặc điểm nổi bật của nhân vật.

– Bộc lộ ra suy nghĩ, tình cảm của mình với người được tả. Cách dùng từ, viết câu tạo được sự chú ý của người đọc.

b. Chỉnh sửa lỗi (nếu có).

Dựa vào dàn ý đã lập trong hoạt động Viết ở Bài 4, viết bài văn theo yêu cầu của đề bài đã chọn.

Lưu ý:

– Tập trung tả những nét nổi bật làm nên vẻ riêng của người được tả.

– Kết hợp tả với bộc lộ cảm nghĩ của em về người đó.

– Lựa chọn từ ngữ gợi tả hoặc sử dụng biện pháp so sánh để làm nổi bật đặc điểm của người được tả, đồng thời giúp bài văn thêm sinh động, có sức cuốn hút đối với người đọc.

Viết 1 – 2 câu ghép về bạn nhỏ trong bài thơ Thư của bố, trong đó có sử dụng kết từ để nối các vế câu.

Tìm từ đồng nghĩa với mỗi từ in đậm ở bài tập 1.

Xếp các từ in đậm trong đoạn thơ dưới đây vào nhóm thích hợp.

Hai dòng thơ “Nơi đầu sóng, sẵn sàng nghênh chiến/Vẫn dịu dàng, êm ái lá thư xanh...” cho em hiểu điều gì về người lính biển?ng mình tình cảm đẹp, chan chứa và chỉ biết gửi gắm vào những lá thư tay.