Câu 1: Văn bản là gì

Câu 2: Đoạn văn là gì?

Câu 4: Văn bản đa phương thức là gì?

Câu 5: Từ mượn là gì?

Câu 6: Tác dụng của việc vay mượn từ?

Câu 1: Em từng nghe, đọc hay đã thuộc những ca khúc, bài thơ nào viết về Trái Đất? Chúng đã gợi lên trong em ấn tượng, cảm xúc gì? Theo em, để hiểu biết và yêu quý hơn hành tinh xanh này, chúng ta còn cần phải tìm đến những nguồn thông tin hay loại tài liệu nào khác?

Câu 2: Người ta thường nói: “Sự sống muôn màu”. Em hiểu điều này như thế nào?

Câu 3: Văn bản “Trái Đất – cái nôi của sự sống” thuộc thể loại nào?

Câu 5: Tác giả của “Trái Đất – cái nôi của sự sống” là ai?

Câu 6: Văn bản “Trái Đất – cái nôi của sự sống” được trích trong tác phẩm nào?

Câu 8:  Nêu nội dung, nghệ thuật của văn bản “Trái Đất – cái nôi của sự sống”. 

Câu 9: Vì sao có thể khẳng định con người là đỉnh cao kì diệu của sự sống trên Trái Đất.

Câu 15: Làm rõ lí do xuất hiện câu hỏi “Trái Đất có thể chịu đựng đến bao giờ?” trong đoạn cuối của văn bản. Câu hỏi đó gợi lên trong em những suy nghĩ gì?

Câu 1: Văn bản là gì?

Câu 4: Căn cứ vào đâu để nhận biết và phân loại các loại văn bản

Câu 5: Nêu bằng chứng cụ thể để khẳng định Trái Đất – cái nôi của sự sống là một văn bản.

Câu 6: Hãy liệt kê các bộ phận cấu tạo của văn bản Trái Đất – cái nôi của sự sống.

Câu 3: Văn bản “Các loài chung sống với nhau như thế nào?” thuộc thể loại nào?

Câu 5: Tác giả của “Các loài chung sống với nhau như thế nào?” là ai?

Câu 6: Văn bản “Các loài chung sống với nhau như thế nào?” được trích trong tác phẩm nào?

Câu 8:  Nêu nội dung, nghệ thuật của văn bản: “Các loài chung sống với nhau như thế nào?”. 

Câu 9: Những con số, dữ liệu nào trong đoạn (2) (Theo ước tính… lẫn nhau của muôn loài) thể hiện sự phong phú của các loài trên Trái Đất?

Câu 1: Từ mượn là gì?

Câu 3: Liệt kê 5-7 các từ mượn thường dùng?

Câu 5: Đọc đoạn văn sau và thực hiện các yêu cầu:

Do kế hoạch phát triển công nghiệp thiếu bền vững, Trái Đất đang nóng dần lên, băng ở Bắc Cực và Nam Cực đang tan chảy, khiến nước biển dâng cao, nhấn chìm nhiều thành phố, làng mạc, nhiều cánh đồng màu mỡ. Tầng ô-dôn bị thủng nhiều chỗ, đất đai, nước, không khí bị ô nhiễm nặng nề, đe doạ sự sống của muôn loài.

a. Trong đoạn văn trên có nhiều từ là từ mượn, chẳng hạn: kế hoạch, phát triển, công nghiệp, băng, ô-dôn, không khí, ô nhiễm,… Theo em, từ nào được vay mượn từ tiếng Hán, từ nào được vay mượn từ tiếng Anh? Vì sao em xác định như vậy?

b. Trong các từ mượn như công nghiệp, băng, ô-dôn, ô nhiễm, từ nào gây cho em cảm giác về từ mượn rõ nhất? Vì sao?

c. Các yếu tố như không, nhiễm không chỉ xuất hiện trong không khí, ô nhiễm mà còn được dùng để tạo nên nhiều từ khác mà chúng ta vẫn sử dụng hằng ngày. Hãy kể thêm một số từ có những yếu tố ấy và giải thích ý nghĩa của chúng.

Văn bản 3: Trái Đất

Câu 1: Văn bản “Trái Đất” thuộc thể loại nào?

Câu 2: Phương thức biểu đạt chính trong văn bản “Trái Đất”.

Câu 4: Tác giả của văn bản “Trái Đất” là ai? Nêu khái quát về tác giả đó.

Câu 7: Bốn dòng đầu của bài thơ tập trung nói về điều gì?

Câu 8: Bốn dòng thơ sau cho biết thái độ của nhà thơ đối với Trái Đất như thế nào?

Câu 9: Nhắc đến nước mắt và máu, nhà thơ muốn nói lên tình trạng gì của Trái Đất?

Câu 10: Chỉ ra sự khác nhau giữa các cách hình dung về Trái Đất và thái độ cư xử với Trái Đất được thể hiện trong bài thơ.

Câu 11: Hãy tìm ra điểm chung về mặt nội dung giữa bài thơ của Ra-xun Gam-da-tốp với hai văn bản Trái Đất – cái nôi của sự sống và Các loài chung sống với nhau như thế nào?

Câu 12: Theo em, để cùng “lau nước mắt” và “rửa sạch máu” cho Trái Đất, mỗi người chúng ta cần phải làm gì?

Câu 13: Cùng đưa ra một thông điệp giống nhiều văn bản khác, nhưng bài thơ Trái Đất của Ra-xun Gam-da-tốp vẫn có được sự độc đáo, sức hấp dẫn riêng. Theo em, những gì đã tạo nên sự độc đáo, sức hấp dẫn riêng ấy?

VIẾT

A. Viết biên bản một cuộc họp, cuộc thảo luận

Câu 2: Biên bản dùng để làm gì?

Câu 3: Trình bày thể thức của một biên bản thông thường.

Câu 4: Viết một biên bản cuộc họp, cuộc thảo luận nhằm mục đích gì?

Câu 5: Để viết được một biên bản cuộc họp, cuộc thảo luận, chúng ta cần phải thực

hành theo mấy bước? Là những bước nào?

Câu 6: Viết biên bản một cuộc họp lớp bàn luận về hoạt động kỉ niệm nhân ngày 8/3.

B. Tóm tắt bằng sơ đồ nội dung của một văn bản đơn giản

Câu 1: Sơ đồ là gì?

Câu 2: Sơ đồ dùng để làm gì?

Câu 3: Để tóm tắt được nội dung của một văn bản đơn giản bằng sơ đồ, chúng ta cần tuân thủ đúng các yêu cầu nào?

Câu 5: Tóm tắt văn bản “Các loài chung sống với nhau như thế nào?” bằng sơ đồ tư duy.

NÓI VÀ NGHE

Thảo luận về giải pháp khắc phục nạn ô nhiễm môi trường

Câu 1: Ô nhiễm môi trường là gì?

Câu 2: Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường là gì?

Câu 3: Nêu giải pháp khắc phục nạn ô nhiễm môi trường mà em biết.

Câu 4: Mục đích chia sẻ mối quan tâm chung về giải pháp khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường là gì?

Câu 5: Để thảo luận về giải pháp khắc phục nạn ô nhiễm môi trường, chúng ta cần thực hiện những bước nào cho bài nói?

Câu 6: Lập dàn ý chi tiết cho bài nói thảo luận về giải pháp khắc phục nạn ô nhiễm môi trường.

Củng cố, mở rộng trang 94

Câu 1: Trong bài học này, em đã được đọc ba văn bản hoàn chỉnh. Kẻ bảng sau vào vở, đánh dấu X vào các ô trống thích hợp.

Trả lời câu hỏi

a. Theo em, lí do nào khiến ba văn bản này được xếp chung vào một bài học?

b. Bài học giúp em hiểu thêm gì về vấn đề bảo vệ môi trường sống trên Trái Đất?

c. Nêu những kiến thức mà em đã học được về văn bản thông tin.

Câu 2: Kẻ bảng sau vào vở. Điền thông tin vào ô trống, xem như chuẩn bị ý tưởng và dữ liệu cho một văn bản thông tin (có thể dưới dạng văn bản đa phương thức) viết về một vấn đề mà em quan tâm.

Vấn đề em định viết là:

………………………………………………………………………………………

Câu 1: Văn bản “Sinh vật trên Trái Đất được hình thành như thế nào?” thuộc thể loại nào?

Câu 2: Phương thức biểu đạt chính trong văn bản “Sinh vật trên Trái Đất được hình thành như thế nào?”

Câu 4: Văn bản “Sinh vật trên Trái Đất được hình thành như thế nào?” được trích trong tác phẩm nào?

Câu 5: Nêu bố cục của văn bản “Sinh vật trên Trái Đất được hình thành như thế nào?”

Câu 7: Văn bản “Sinh vật trên Trái Đất được hình thành như thế nào?” cho em biết thêm điều gì về sự sống trên Trái Đất?

Câu 8: Hãy liệt kê những từ mượn xuất hiện trong văn bản “Sinh vật trên Trái Đất được hình thành như thế nào?”.

Câu 9: Sự sống được hình thành qua một quá trình dài, nhưng việc hủy diệt sự sống có thể chỉ diễn ra trong chớp mắt. Điều này gợi lên trong em cảm xúc và suy nghĩ gì?

Đọc mở rộng trang 97

Câu 1: Tìm đọc một số văn bản nghị luận và văn bản thông tin có nội dung gần gũi với những văn bản mà em đã học ở các bài Khác biệt và gần gũi, Trái Đất – ngôi nhà chung. Khi đọc những văn bản này, cần chú ý những đặc điểm cơ bản của văn bản nghị luận và văn bản thông tin để đọc hiểu một cách hiệu quả.

Câu 2: Trao đổi, thảo luận về những văn bản mà em đã đọc.