Câu hỏi:
41 lượt xemVăn bản Nhật kí Đặng Thuỳ Trâm có sự kết hợp giữa ngôn ngữ trang trọng và ngôn ngữ thân mật. Em hãy chỉ ra những đặc điểm của hai kiểu ngôn ngữ này trong đoạn trích sau:
a) Ai lại không tha thiết với mùa xuân, ai lại không muốn cái sáng ngời trong đôi mắt và trên đôi môi căng mọng khi cuộc đời còn ở tuổi hai mươi? Nhưng... tuổi hai mươi của thời đại này đã phải dẹp lại những ước mơ hạnh phúc mà lẽ ra họ phải có... Ước mơ bây giờ là đánh thắng giặc Mỹ, là Độc lập, Tự do của đất nước. Từ ước mơ đó mới có được những gì gọi là của riêng mình. Mình cũng như những thanh niên khác đã lên đường ra tiền tuyến, và tuổi trẻ qua đi giữa tiếng bom rơi đạn nổ.
b) Được thư mẹ... mẹ của con ơi, mỗi dòng chữ, mỗi lời nói của mẹ thấm nặng yêu thương, như những dòng máu chảy về trái tim khao khát nhớ thương của con. Ôi! Có ai hiểu lòng con ao ước được về sống giữa gia đình, dù chỉ là giây lát đến mức nào không? Con vẫn hiểu điều đó từ lúc bước chân lên chiếc ô tô đưa con vào con đường bom đạn.
Lời giải
Hướng dẫn giải:
a) Những đặc điểm của hai kiểu ngôn ngữ
- Ngôn ngữ trang trọng thể hiện qua các từ ngữ toàn dân với nghĩa chính thống và lịch sự như : tiền tuyến, tuổi trẻ, Độc lập, Tự do, thanh niên, sáng ngời... Kết hợp với kiểu câu đảm bảo ngữ pháp, mang phong cách trang trọng : “Mình cũng như những thanh niên khác đã lên đường ra tiền tuyến, và tuổi trẻ qua đi giữa tiếng bom rơi đạn nổ.”
- Ngôn ngữ thân mật thể hiện qua cách xưng hô gần gũi của tác giả “mình”. Kết hợp với kiểu câu rút gọn “Ước mơ bây giờ là đánh thắng giặc Mỹ, là Độc lập, Tự do của đất nước” không có chủ ngữ. Ngôn ngữ thân mật thể hiện qua mục đích giao tiếp – viết nhật kí cá nhân.
b) Những đặc điểm của hai kiểu ngôn ngữ
- Ngôn ngữ trang trọng thể hiện qua một số từ ngữ mang tính chất trang trọng, toàn dân như : thấm nặng, khao khát, ao ước, gia đình, con đường bom đạn, ô tô,...Kết hợp với kiểu câu đúng ngữ pháp, mang tính lịch sự “Con vẫn hiểu điều đó từ lúc bước chân lên chiếc ô tô đưa con vào con đường bom đạn”
- Ngôn ngữ thân mật thể hiện qua cách xưng hô gần gũi mẹ - con. Kết hợp một số từ ngữ mang sắc thái biểu cảm cao như : ôi! , mẹ của con, đến mức nào, yêu thương, nhớ thương,..Kiểu câu đặc biệt, mang nhiều cảm xúc như : “Ôi! Có ai hiểu lòng con”.
