50 câu Trắc nghiệm Lịch sử 8 (Cánh diều) Bài 4: Xung đột Nam - Bắc triều, Trịnh - Nguyễn có đáp án
Bộ 50 câu hỏi trắc nghiệm Lịch sử 8 (có đáp án) Bài 4: Xung đột Nam - Bắc triều, Trịnh - Nguyễn đầy đủ các mức độ sách Cánh diều giúp học sinh ôn luyện trắc nghiệm Lịch sử 8 Bài 4.
Nội dung bài viết
Trắc nghiệm Lịch sử 8 Bài 4: Xung đột Nam - Bắc triều, Trịnh - Nguyễn
Phần 1. 15 câu trắc nghiệm Lịch sử 8 Bài 4: Xung đột Nam - Bắc triều, Trịnh - Nguyễn
Câu 1. Đầu thế kỉ XVII, nhà Lê sơ
A. được thành lập.
B. bước đầu phát triển.
C. phát triển đến đỉnh cao.
D. lâm vào khủng hoảng, suy thoái.
Đáp án đúng là: D
Đầu thế kỉ XVII, nhà Lê sơ lâm vào khủng hoảng, suy thoái. Ở nhiều nơi, dân chúng nổi dậy chống lại triều đình, tiêu biểu như các cuộc khởi nghĩa của Lê Hy, Trần Cảo,...
Câu 2. Trong các thế kỉ XVII - XVIII, Đại Việt bị chia cắt bởi hai chính quyền Đàng Trong và Đàng Ngoài, nhưng cả hai chính quyền đều dùng niên hiệu của vua Lê, đều thừa nhận quốc hiệu
A. Đại Nam.
B. Đại Việt.
C. Vạn Xuân.
D. Đại Ngu.
Đáp án đúng là: B
Trong các thế kỉ XVII - XVIII, Đại Việt bị chia cắt bởi hai chính quyền Đàng Trong và Đàng Ngoài, nhưng cả hai chính quyền đều dùng niên hiệu của vua Lê, đều thừa nhận quốc hiệu Đại Việt.
Câu 3. Để chống họ Trịnh, chúa Nguyễn Phúc Nguyên đã lệnh cho Đào Duy Từ thi công hệ thống phòng thủ, được gọi là
A. thành Đa Bang.
B. thành Tây Đô.
C. lũy Pháo Đài.
D. Lũy Thầy.
Đáp án đúng là: A
Để chống họ Trịnh, chúa Nguyễn Phúc Nguyên đã lệnh cho Đào Duy Từ thi công hệ thống phòng thủ, được gọi là Lũy Thầy (Đồng Hới, Quảng Bình).
Câu 4. Năm 1527, nhà Mạc được thành lập, đóng đô ở Thăng Long, sử gọi là
A. Nam triều.
B. Bắc triều.
C. chính quyền Đàng Ngoài.
D. chính quyền Đàng Trong.
Đáp án đúng là: B
Năm 1527, Mạc Đăng Dung phế truất vua Lê Cung Hoàng, lật đổ triều Lê Sơ, lên ngôi vua. Triều Mạc được thành lập, vẫn đóng đô Thăng Long, sử gọi là Bắc triều.
Câu 5. Năm 1592, Nam triều chiếm được
A. Thăng Long.
B. Thanh Hóa.
C. Phú Xuân.
D. Thuận Hóa.
Đáp án đúng là: A
Năm 1592, Nam triều chiếm được Thăng Long, triều đình nhà Mạc phải chạy lên Cao Bằng. Đến năm 1677, triều Mạc chấm dứt.
Câu 6. Năm 1558, Nguyễn Hoàng, người con thứ của Nguyễn Kim, được cử vào trấn thủ vùng đất nào?
A. Thanh Hóa.
B. Nghệ An.
C. Thuận Hóa.
D. Quảng Nam.
Đáp án đúng là: C
Từ năm 1558, Nguyễn Hoàng, người con thứ của Nguyễn Kim, được cử vào trấn thủ Thuận Hóa. Kể từ đó, họ Nguyễn từng bước xây dựng thế lực và mở rộng dần đất đai về phương Nam.
Câu 7. Nam triều là từ dùng để chỉ
A. chính quyền nhà Mạc ở Thăng Long.
B. chính quyền nhà Lê ở Thanh Hóa.
C. chính quyền Lê - Trịnh ở Đàng Ngoài.
D. chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong.
Đáp án đúng là: B
Năm 1533, một võ quan triều Lê là Nguyễn Kim chạy vào Thanh Hoá, đưa Lê Duy Ninh (con của vua Lê Chiêu Tông) lên làm vua, nhân danh “phù Lê diệt Mạc'đối đầu với nhà Mạc. Sử gọi là Nam triều để phân biệt với Bắc triều.
Câu 8. Nguyên nhân chủ yếu nào khiến sự thống nhất của lãnh thổ Đại Việt bị xâm phạm nghiêm trọng trong suốt các thế kỉ XVI - XVIII?
A. Xung đột Nam - Bắc Triều và Trịnh - Nguyễn phân tranh.
B. Vua Xiêm sai tướng đem 5 vạn quân sang xâm lược Đại Việt.
C. Cuộc đấu tranh giữa các phe phái trong nội bộ triều đình Lê sơ.
D. Quân Thanh xâm chiếm khu vực biên giới phía Bắc của Đại Việt.
Đáp án đúng là: D
Sự thống nhất của lãnh thổ Đại Việt bị xâm phạm nghiêm trọng trong suốt các thế kỉ XVI - XVIII, do xung đột Nam - Bắc Triều và Trịnh - Nguyễn phân tranh.
Câu 9. Ở Đại Việt, thế lực phong kiến nào cai quản vùng đất Đàng Trong trong các thế kỉ XVII - XVIII?
A. Họ Lê.
B. Họ Trịnh.
C. Họ Mạc.
D. Họ Nguyễn.
Đáp án đúng là: D
Sông Gianh trở thành ranh giới chia cắt đất nước vào năm 1672. Đàng Trong (vùng đất từ sông Gianh trở vào nam, hay gọi là Nam Hà) do con cháu họ Nguyễn truyền nối nhau cầm quyền, nhân dân gọi là “chúa Nguyễn' và Đàng Ngoài (vùng đất từ Sông Gianh trở ra bắc, hay gọi là Bắc Hà) do con cháu họ Trịnh thay nhau cai quản.
Câu 10. Nội dung nào sau đây không phản ánh đúng hệ quả của các cuộc xung đột Nam - Bắc triều và xung đột Trịnh - Nguyễn ở Đại Việt trong các thế kỉ XVI - XVIII?
A. Kinh tế đất nước bị tàn phá trong thời gian nội chiến.
B. Xô đẩy nhân dân vào các cuộc chiến tranh tàn khốc.
C. Tạo điều kiện cho nhà Minh đem quân sang xâm lược.
D. Đất nước bị chia cắt, sự thống nhất lãnh thổ bị xâm phạm.
Đáp án đúng là: C
- Hậu quả của xung đột Nam - Bắc triều và Trịnh - Nguyễn:
+ Nền kinh tế đất nước bị tàn phá nghiêm trọng (trong thời gian diễn ra nội chiến)
+ Xô đẩy nhân dân vào các cuộc chiến tranh tàn khốc.
+ Đất nước bị chia cắt, sự thống nhất lãnh thổ bị xâm phạm.
Câu 11. Một trong những hệ quả tích cực của cuộc xung đột Trịnh - Nguyễn là
A. quốc gia Đại Việt phát triển hùng mạnh.
B. kinh tế phát triển, đời sống nhân dân no ấm.
C. lãnh thổ đất nước được mở rộng về phía bắc.
D. lãnh thổ đất nước được mở rộng về phía nam.
Đáp án đúng là: D
- Một trong những hệ quả tích cực của cuộc xung đột Trịnh - Nguyễn là lãnh thổ đất nước được mở rộng về phía Nam.
Câu 12. Bức tranh dưới đây không phản ánh nội dung nào của lịch sử Việt Nam trong các thế kỉ XVII - XVIII?
A. Cục diện Trịnh - Nguyễn phân tranh.
B. Đại Việt chia cắt thành Đàng Trong - Đàng Ngoài.
C. Sông Gianh trở thành giới tuyến chia cắt đất nước.
D. Cuộc chiến tranh giữa Nam Triều và Bắc Triều.
Đáp án đúng là: D
Bức tranh trên phản ánh về các nội dung:
+ Cục diện Trịnh - Nguyễn phân tranh.
+ Đại Việt chia cắt thành Đàng Trong - Đàng Ngoài.
+ Sông Gianh trở thành giới tuyến chia cắt đất nước.
Câu 13. Năm 1588, người được cử vào trấn thủ vùng Thuận Hóa là ai?
A. Nguyễn Phúc Nguyên.
B. Nguyễn Hoàng.
C. Nguyễn Phúc Lan.
D. Nguyễn Phúc Ánh.
Đáp án đúng là: B
Từ năm 1558, Nguyễn Hoàng, người con thứ của Nguyễn Kim, được cử vào trấn thủ Thuận Hóa. Kể từ đó, họ Nguyễn từng bước xây dựng thế lực và mở rộng dần đất đai về phương Nam.
Câu 14. Năm 1677, triều Mạc
A. được thành lập.
B. phát triển đến đỉnh cao.
C. bộc lộ dấu hiệu suy thoái.
D. chấm dứt.
Đáp án đúng là: D
Năm 1592, Nam triều chiếm được Thăng Long, triều đình nhà Mạc phải chạy lên Cao Bằng. Đến năm 1677, triều Mạc chấm dứt.
Câu 15. Bắc triều là từ dùng để chỉ
A. chính quyền nhà Mạc ở Thăng Long.
B. chính quyền nhà Lê ở Thanh Hóa.
C. chính quyền Lê - Trịnh ở Đàng Ngoài.
D. chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong.
Đáp án đúng là: A
Năm 1527, Mạc Đăng Dung phế truất vua Lê Cung Hoàng, lật đổ triều Lê Sơ, lên ngôi vua. Triều Mạc được thành lập, vẫn đóng đô Thăng Long, sử gọi là Bắc triều.
Phần 2. Lý thuyết Lịch sử 8 Bài 4: Xung đột Nam - Bắc triều, Trịnh - Nguyễn
I. Sự ra đời của Vương triều Mạc
- Đầu thế kỉ XVI, nhà Lê sơ rơi vào tình trạng khủng hoảng và suy yếu. Quan lại, địa chủ và cường hào ra sức hoành hành. Ở nhiều nơi, nhân dẫn nổi dậy đấu tranh.
- Một số thế lực phong kiến đã nổi lên, tranh chấp quyền hành và thao túng triều đình, trong đó nổi trội là thế lực của Mạc Đăng Dung.
- Năm 1527, Mạc Đăng Dung ép vua Lê Cung Hoàng nhường ngôi, lập ra triều Mạc.
II. Xung đột Nam – Bắc triều
1. Nguyên nhân bùng nổ
- Nhà Mạc được thành lập nhưng một bộ phận quan lại trung thành với triều Lê sơ ra sức chống lại nhằm khôi phục vương triều này.
- Năm 1533, Nguyễn Kim – một tướng cũ của nhà Lê, chạy vào Thanh Hoá rồi sang Lào tập hợp lực lượng, chống nhà Mạc, đưa Lê Duy Ninh – con của Lê Chiêu Tông lên ngôi vua (Lê Trang Tông).
- Năm 1545, Nguyễn Kim mất, con rể là Trịnh Kiểm lên thay thế.
=> Đất nước dần hình thành hai khu vực dưới sự kiểm soát của nhà Mạc (còn gọi là Bắc triều) và nhà Lê trung hưng (còn gọi là Nam triều).
=> Mẫu thuẫn Nam - Bắc triều dẫn đến cuộc xung đột gần 60 năm (1533 – 1592). Cuối cùng, Nam triều chiếm được Thăng Long (Đông Kinh), nhà Mạc phải chạy lên Cao Bằng, xung đột Nam Bắc triều chấm dứt.
2. Hệ quả
- Gây nên tổn thất lớn về sinh mạng cho cả hai bên.
- Mùa màng bị tàn phá, ruộng đất bỏ hoang, làng mạc tiêu điều.
- Tạo ra mầm mống dẫn đến xung đột Trịnh – Nguyễn sau đó.
III. Xung đột Trịnh – Nguyễn
1. Nguyên nhân bùng nổ
- Năm 1558, trong bối cảnh xung đột Nam – Bắc triều, Nguyễn Hoàng (con thứ của Nguyễn Kim) được nhà Lê trung hưng cử vào làm Trấn thủ Thuận Hoá, sau đó là cả vùng Quảng Nam.
- Sau khi Nguyễn Hoàng qua đời (1613), mâu thuẫn giữa chính quyền Lê – Trịnh và họ Nguyễn gia tăng.
- Năm 1627, nhà Lê trung hưng đưa quân đánh vào Thuận Hoá, xung đột Trịnh – Nguyễn bùng nổ. Đến năm 1672, hai bên ngừng chiến.
2. Hệ quả
- Gây ra tình trạng chia cắt đất nước thành Đàng Trong và Đàng Ngoài, lấy sông Gianh (Quảng Bình) làm ranh giới.
- Làm suy yếu quốc gia Đại Việt. Tuy vậy, do nhu cầu về vũ khí trong quá trình xung đột, chính quyền Lê – Trịnh và chúa Nguyễn đã có những chính sách ưu đãi đối với người phương Tây, đưa đến sự phát triển mạnh mẽ của ngoại thương.
- Trước sức ép tấn công của nhà Lê-Trịnh, các chúa Nguyễn huy động nhân dân khai hoang tìm cách mở rộng lãnh thổ về phía nam.
Sơ đồ tư duy Xung đột Nam - Bắc triều, Trịnh - Nguyễn
