Lý thuyết Lịch sử 10 (Chân trời sáng tạo 2024) Bài 5: Khái quát lịch sử văn minh thế giới cổ - trung đại

Lịch sử lớp 10 Bài 5: Khái quát lịch sử văn minh thế giới cổ - trung đại

A.Lý thuyết Lịch sử 10 Bài 5:Khái quát lịch sử văn minh thế giới cổ - trung đại

1. Khái niệm văn hoá, văn minh

- Văn hoá:

+ Là tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong lịch sử.

+ Văn hoá đặc trưng cho bản sắc riêng của một cộng đồng người của một dân tộc; để phân biệt dân tộc này với dân tộc khác.

Trang sức của người Việt cổ (thời kì văn hóa Đông Sơn)

- Văn minh:

+ Là trạng thái tiến hoá, phát triển cao của nền văn hoá và đối lập với nó là dã man, nguyên thuỷ.

+ Khi loài người xuất hiện và biết chế tạo công cụ lao động bằng đá, họ đã sáng tạo ra văn hoá. Đến thời đại đồ kim khí, Nhà nước và chữ viết ra đời, nhân loại bước vào thời kì văn minh.

Chữ tượng hình của người Ai Cập cổ đại

2. Khái quát lịch sử văn minh thế giới cổ – trung đại

- Từ thời nguyên thuỷ, con người đã sáng tạo ra những giá trị văn hoá. Đến thiên niên kỉ thứ IV TCN, nhân loại bước vào thời kì văn minh đầu tiên với trung tâm chính ở khu vực Đông Bắc châu Phi và Tây Á.

- Thời cổ đại, phương Đông hình thành bốn trung tâm văn minh lớn là Ai Cập, Lưỡng Hà, Ấn Độ, Trung Hoa. Do điều kiện tự nhiên thuận lợi, cư dân phương Đông cổ đại đã sớm hình thành những nền văn minh ở lưu vực các con sông lớn. Một số nền văn minh phát triển rực rỡ đến thời trung đại.

- Văn minh phương Tây ở khu vực Địa Trung Hải ra đời muộn hơn, đầu tiên ở Hy Lạp và sau đó ở La Mã. Nền văn minh Hy Lạp - La Mã cổ đại đạt được nhiều thành tựu to lớn, tiếp tục phát triển ở thời Phục hưng, tạo nền tảng cho văn minh châu Âu sau này.

B.Bài tập trắc nghiệm Lịch sử 10 Bài 5:Khái quát lịch sử văn minh thế giới cổ - trung đại

Câu 1. Khi nào thì nhân loại bước vào thời kì văn minh?

A. Khi công cụ bằng đá ra đời.

B. Khi Nhà nước và chữ viết ra đời.

C. Khi con người xuất hiện trên Trái Đất.

D. Khi con người biết trồng trọt.

Câu 2. Bốn trung tâm văn minh lớn ở phương Đông thời kì cổ đại là

A. Ấn Độ, Trung Hoa, A-rập và Ai Cập.

B. Trung Hoa, Ai Cập, Lưỡng Hà và La Mã.

C. Hy Lạp, La Mã, Lưỡng Hà và Ấn Độ.

D. Ai Cập, Lưỡng Hà, Ấn Độ và Trung Hoa.

Câu 3.Hai nền văn minh lớn ở phương Tây thời kì cổ đại là

A. Ấn Độ và Trung Hoa.

B. Hy Lạp và La Mã.

C. Ai Cập và Lưỡng Hà.

D. Ấn Độ và La Mã.

Câu 5. Các nền văn minh cổ đại phương Đông đều được hình thành ở

A. những vùng cao nguyên.

B. các vũng vịnh ven biển.

C. lưu vực các con sông lớn.

D. vùng đồng bằng ven biển.

Câu 7. Nền văn minh cổ đại nào sau đây ra đời sớm nhất?

A. Văn minh Lưỡng Hà cổ đại.

B. Văn minh Hy Lạp cổ đại.

C. Văn minh Ai Cập cổ đại.

D. Văn minh Ấn Độ cổ đại.

Câu 9. Những nền văn minh đầu tiên trên thế giới được hình thành ở những khu vực nào?

A. Đông Nam Á và châu Âu.

B. Đông Á và Đông Bắc châu Âu.

C. Tây Âu và Đông Bắc châu Á.

D. Đông Bắc châu Phi và Tây Á.

Câu 11. Văn minh Phục hưng là nền văn minh tiêu biểu trong thời kì trung đại của khu vực nào?

A. Tây Âu.

B. Đông Á.

C. Bắc Phi.

D. Nam Âu.

Câu 12. Thành tựu văn hóa nào sau đây không phải là biểu hiện của văn minh?

A. Thể chế nhà nước quân chủ chuyên chế.

B. Vạn Lý Trường Thành (Trung Quốc).

C. Đền Pác-tê-nông (Hy Lạp cổ đại).

D. Đồ trang sức của người nguyên thủy.

Câu 14. Yếu tố quyết định đến sự ra đời sớm của văn minh phương Đông cổ đại là

A. điều kiện tự nhiên thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp.

B. con người biết sử dụng công cụ lao động bằng kim loại.

C. tín ngưỡng, tôn giáo nguyên thủy sớm hình thành.

D. đời sống vật chất và tinh thần của con người phong phú.