* Đọc văn bản

Một người hùng thầm lặng

Câu chuyện bắt đầu vào một ngày của tháng 12 năm 1938 tại nước Anh. Uyn-tơn quyết định bay sang Tiệp Khắc khi một người bạn nhờ ông tìm cách đưa những đứa trẻ Do Thái từ Pra-ha sang Anh. Vì chiến tranh chắc chắn sẽ nổ ra, cơ hội cho những người Do Thái trốn thoát khỏi thành phố hầu như không có, đặc biệt là với trẻ em.

Việc đưa trẻ em đi tị nạn cần rất nhiều tiền. Uyn-tơn đã cùng bạn bè đi quyên góp khắp nơi, kêu gọi các gia đình ở Anh nhận nuôi trẻ em Do Thái. Từ tháng 3 đến tháng 8 năm 1939, Uyn-tơn tổ chức thành công tám chuyến tàu, đưa 669 đứa trẻ rời Pra-ha, đi qua Đức, Hà Lan,... rồi đến Luân Đôn. Ngày 1 tháng 9 năm 1939, tất cả biên giới do phát xít Đức kiểm soát bị đóng cửa, Uyn-tơn đành kết thúc hoạt động giải cứu.

Sau này, Uyn-tơn còn làm việc trong hội từ thiện hỗ trợ người già và ông nhận được nhiều khen thưởng về công việc đó. Nhưng việc giải cứu 669 đứa trẻ năm xưa ông chưa một lần kể với ai.

50 năm sau, vợ ông vô tình tìm thấy cuốn sổ ghi thông tin về những đứa trẻ ấy. Bà đã đưa cuốn sổ cho một nhà sử học. Thế là câu chuyện về tình thương, lòng dũng cảm của Uyn-tơn mới được mọi người biết đến.

Năm 1988, một hãng truyền thông đã làm chương trình về Uyn-tơn. Khi người dẫn chương trình hỏi: “Trong số những người ngồi đây, ai đã được Uyn-tơn cứu sống?”, cả hội trường đứng lên. Uyn-tơn nghẹn ngào, xúc động. Mọi người ở đó đều khóc. Họ luôn ghi nhớ trong tim người đã mang lại sự sống lần thứ hai cho họ, giúp họ thoát khỏi cuộc chiến tranh tàn khốc năm nào.

Năm 2015, Uyn-tơn qua đời, hưởng thọ 106 tuổi. Người dân Tiệp Khắc đã dựng tượng ông trên sân ga thành phố Pra-ha. Họ coi ông như một người hùng thầm lặng đáng kính.

(Theo Hà Tiến)

* Trả lời câu hỏi

Lí do nào khiến ông Uyn-tơn bay sang Tiệp Khắc vào một ngày của tháng 12 năm 1938?

Đoạn văn dưới đây cho em biết thông tin gì?

Chia sẻ với người thân về quyền và bổn phận của trẻ em hoặc những hoạt động của thiếu nhi quốc tế.

Trao đổi với bạn về những thông tin mới trong sách báo em đã đọc.

Viết phiếu đọc sách theo mẫu.

Đọc sách báo viết về quyền và bổn phận của trẻ em hoặc những hoạt động của thiếu nhi quốc tế.

Đọc soát và chỉnh sửa bài viết.

a. Tự nhận xét bài làm của em theo yêu cầu dưới đây:

– Có đủ mở bài, thân bài, kết bài.

– Miêu tả được đặc điểm nổi bật của thầy (cô).

– Bộc lộ được suy nghĩ, tình cảm đối với thầy (cô).

–

b. Chỉnh sửa bài viết (nếu cần).

Đề bài: Viết bài văn tả thầy giáo (cô giáo) mà em yêu quý.

Dựa vào dàn ý đã lập trong hoạt động Viết ở Bài 25, viết bài văn theo yêu cầu.

Lưu ý:

− Tả việc làm, cử chỉ, lời nói,... của thầy (cô) trong những tình huống mà em nhớ nhất. Ví dụ:

– Trong bài, nên có những câu văn bộc lộ suy nghĩ, cảm xúc của em đối với thầy (cô). Ví dụ:

Chọn từ thích hợp nhất trong các từ đồng nghĩa (in nghiêng) thay cho bông hoa.

a. Hà Nội là thành phố châu Á đầu tiên được tặng danh hiệu “Thành phố vì ” (bình yên/ hoà bình).

b. Đến thăm nơi đây, tâm hồn mỗi người như lắng lại, tìm thấy sự  (bình yên/ thái bình).

c. Dưới thung lũng, phong cảnh làng quê hiện ra thật  (thanh bình/ hoà bình).

Những từ nào dưới đây đồng nghĩa với từ hoà bình?

Chọn nghĩa phù hợp với từ hoà bình trong đoạn dưới đây:

Chúng em kêu gọi

Chúng em nguyện cầu:

Hoà bình cho thế giới!

A. Trạng thái yên ả

C. Trạng thái bình thản

Câu chuyện Những con hạc giấy có ý nghĩa gì?

Nêu những việc các bạn nhỏ đã làm:

Cô bé hi vọng kéo dài cuộc sống của mình bằng cách nào?

Chuyện gì đã xảy ra với cô bé Xa-đa-cô khi Hi-rô-si-ma bị ném bom?

* Đọc văn bản

Những con hạc giấy

Ngày 16 tháng 7 năm 1945, nước Mỹ chế tạo được bom nguyên tử. Hơn nửa tháng sau, chính phủ Mỹ quyết định ném cả hai quả bom mới chế tạo xuống Nhật Bản.

Hai quả bom lần lượt ném xuống các thành phố Hi-rô-si-ma và Na-ga-xa-ki đã cướp đi mạng sống của hàng trăm nghìn người. Tính đến cuối năm 1945, tổng số người chết vì hai quả bom và bị nhiễm phóng xạ nguyên tử đã lên đến nửa triệu.

Khi Hi-rô-si-ma bị ném bom, cô bé Xa-xa-ki Xa-đa-cô mới hai tuổi đã may mắn thoát nạn. Nhưng em bị nhiễm phóng xạ. Mười năm sau, từ một cô bé khoẻ mạnh, nhanh nhẹn, sức khoẻ của em bị giảm sút nhanh chóng, phải nằm viện để chữa trị.

Nằm trong bệnh viện nhẩm đếm từng ngày còn lại của đời mình, cô bé ngây thơ tin vào một truyền thuyết nói rằng nếu gấp đủ một nghìn con hạc bằng giấy treo quanh phòng, em sẽ khỏi bệnh. Em liền lặng lẽ nén đau, miệt mài gấp hạc. Biết chuyện, trẻ em toàn nước Nhật đã tới tấp gửi hàng nghìn con hạc giấy đến cho Xa-đa-cô. Nhưng
Xa-đa-cô vẫn không qua khỏi, mặc dù em đã gấp được hơn một nghìn con hạc giấy.

Xúc động trước cái chết của Xa-đa-cô, học sinh thành phố Hi-rô-si-ma đã quyên góp tiền xây một đài tưởng niệm những nạn nhân bị bom nguyên tử sát hại. Năm 1958, tượng đài Hoà bình cho trẻ em, còn gọi là tháp Xên-ba-dư-rư (Ngàn cánh hạc) được dựng lên ở công viên Hoà bình của thành phố. Trên đỉnh đài tưởng niệm cao 9 mét là tượng một bé gái – mô phỏng hình ảnh Xa-đa-cô – giơ cao hai tay nâng một con hạc lớn đang dang cánh bay. Dưới tượng đài khắc những lời tha thiết:

Chúng em kêu gọi

Chúng em nguyện cầu:

Hoà bình cho thế giới!

(Theo Những mẩu chuyện lịch sử thế giới)

* Trả lời câu hỏi

Những chi tiết nào trong bài đọc cho thấy hậu quả của việc chính phủ Mỹ ném hai quả bom nguyên tử xuống Nhật Bản?

Dựa vào nhan đề và tranh minh hoạ, hãy dự đoán nội dung của bài đọc.

Tìm đọc sách báo viết về quyền và bổn phận của trẻ em hoặc những hoạt động của thiếu nhi quốc tế.

Góp ý và chỉnh sửa dàn ý.

G:

– Dàn ý cần nêu được những nét riêng về ngoại hình, hoạt động,... của thầy giáo (cô giáo).

– Những việc làm, cử chỉ, lời nói,... của thầy giáo (cô giáo) được miêu tả gắn với tình huống cụ thể mà em nhớ nhất. có)

Lập dàn ý.

G:

Viết bài văn tả thầy giáo (cô giáo) mà em yêu quý.

Chuẩn bị.

– Em có thể tả thầy giáo (cô giáo) đang dạy em hoặc thầy giáo (cô giáo) đã dạy em trong những năm học trước.

– Lựa chọn trình tự miêu tả.

– Ghi chép những đặc điểm về ngoại hình, hoạt động,... của thầy (cô) mà em có ấn tượng sâu sắc. năm học trước; lựa chọn trình tự miêu tả và ghi chép đặc điểm chung về thầy (cô) đó.

Viết 3 – 5 câu giới thiệu về một nhà văn, một câu chuyện hoặc một bộ phim, trong đó có 1 – 2 tên riêng nước ngoài.

Viết lại vào vở cho đúng tên người, tên địa lí nước ngoài trong đoạn văn dưới đây:

Tháp épphen là một công trình kiến trúc bằng thép nổi tiếng nằm ở đại lộ anatôn phrăng xơ của thành phố pari, thủ đô nước pháp. Công trình này do kĩ sư guxtavơ épphen cùng các đồng nghiệp xây dựng từ năm 1887 tới năm 1889.

Đọc các tên riêng nước ngoài trong nhóm 2 (bài tập 2) và trả lời các câu hỏi sau:

– Mỗi tên riêng gồm mấy bộ phận?

G: Chữ cái đầu của mỗi bộ phận được viết hoa.

– Mỗi bộ phận gồm mấy tiếng?

– Nếu một bộ phận gồm nhiều tiếng thì các tiếng được viết như thế nào?

Từ kết quả ở bài tập 1, xếp tên người và tên địa lí nước ngoài vào 1 trong 2 nhóm dưới đây:

Tìm tên người và tên địa lí trong các đoạn văn dưới đây và xếp vào nhóm thích hợp.

Theo em, hai dòng thơ “Tiếng hát vui giữ bình yên trái đất/ Tiếng cười ran cho trái đất không già” ý nói gì?

Trong bài thơ, những hình ảnh nào có ý nghĩa đối lập với hoà bình? Em có suy nghĩ gì về những hình ảnh ấy?

Theo em, khổ thơ thứ hai ý nói gì? Em chọn ý nào dưới đây? Vì sao?

A. Trẻ em năm châu là tương lai của thế giới.

B. Trẻ em năm châu là những chủ nhân tương lai của thế giới.

C. Trẻ em trên toàn thế giới đều đáng yêu, đáng quý.

* Đọc văn bản

Bài ca Trái đất

Trái đất này là của chúng mình

Quả bóng xanh bay giữa trời xanh

Bồ câu ơi, tiếng chim gù thương mến

Hải âu ơi, cánh chim vờn sóng biển

Cùng bay nào, cho trái đất quay!

Cùng bay nào, cho trái đất quay!

Trái đất trẻ của bạn trẻ năm châu

Vàng, trắng, đen... dù da khác màu

Ta là nụ, là hoa của đất

Gió đẫm hương thơm, nắng tô thắm sắc

Màu hoa nào cũng quý, cũng thơm

Màu hoa nào cũng quý, cũng thơm!

Khói hình nấm là tai hoạ đấy

Bom H, bom A không phải bạn ta

Tiếng hát vui giữ bình yên trái đất

Tiếng cười ran cho trái đất không già

Hành tinh này là của chúng ta!

Hành tinh này là của chúng ta!

(Định Hải)

* Trả lời câu hỏi

Những hình ảnh ở khổ thơ đầu giúp chúng ta hình dung về một trái đất như thế nào?

Những hình ảnh dưới đây gợi cho em suy nghĩ gì về trái đất của chúng ta?

Sưu tầm tranh ảnh về những cảnh đẹp hoặc di tích lịch sử của đất nước và chia sẻ với người thân, bạn bè.

Trao đổi, góp ý.

Trình bày.

Ví dụ: Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội)

Giới thiệu một di tích lịch sử mà em biết.

Chuẩn bị.

– Lựa chọn một di tích lịch sử để giới thiệu. Ví dụ:

+ Thành Cổ Loa (Hà Nội)

+ Văn Miếu – Quốc Tử Giám (Hà Nội)

+ Quần thể di tích Cố đô Huế

+ Bến Nhà Rồng (Thành phố Hồ Chí Minh)

+

– Tìm đọc tư liệu về di tích lịch sử đã chọn để giới thiệu.

– Chuẩn bị nội dung cho bài giới thiệu.

G:

+ Di tích lịch sử em chọn giới thiệu tên là gì, ở đâu?

+ Di tích đó được xây dựng khi nào?

+ Cảnh quan của di tích đó có gì đặc biệt?

+ Các công trình ở đó gắn với sự kiện lịch sử, văn hoá nào?

+

– Chuẩn bị tranh ảnh hoặc các phương tiện khác để trình bày,

Đọc soát và chỉnh sửa bài viết.

– Đổi bài cho bạn để đọc soát và góp ý cho nhau.

– Chỉnh sửa bài viết (nếu cần).

Viết bài văn tả một cảnh đẹp thiên nhiên nơi em ở.

Dựa vào dàn ý đã lập trong hoạt động Viết ở Bài 23, viết bài văn theo yêu cầu.

Lưu ý:

Khi miêu tả cảnh đẹp thiên nhiên, em cần sử dụng biện pháp so sánh, nhân hoá và những từ ngữ gợi tả để bài văn có sức cuốn hút với người đọc.

Ví dụ:

Đặt câu với 1 – 2 từ tìm được ở bài tập 2.

Tìm các từ đồng nghĩa với mỗi từ thân yêu, vất vả trong bài thơ.

Mỗi từ in đậm trong hai dòng thơ dưới đây có được dùng với nghĩa gốc không? Vì sao?

Tay người như có phép tiên

Trên tre lá cũng dệt nghìn bài thơ.