Bài đọc 2: Chú công an
* Nội dung bài Chú công an: Bài thơ kể về lực lượng công an nhân dân, những công việc hàng ngày mà các chú vẫn đang làm để bảo vệ an ninh trật tự xã hội
Chú công an
Vầng trăng trên trời vằng vặc
Soi đường tuần tra đêm nay
Những vì sao lấp lánh bay
Tinh nghịch đậu vai các chú.
Nhà nhà chìm vào giấc ngủ
Hoa cau dịu toả hương lãnh
Các chú thức cùng đom đóm
Qua đêm dài tới bình minh.
Ai vắng nhà quên khoá cửa
Chú nhắc giữ gìn an ninh
Xóm nào xảy ra tranh cãi
Chú đến hoà giải phân minh.
Những hộ neo đơn, nghèo khó
Chú luôn thăm hỏi ân cần
Thanh niên có anh ngỗ ngược
Chú gặp, khuyên răn tận tình.
Cảnh phục tươi như sắc nắng
Quân hàm thắm đỏ màu hoa
Ai cũng cảm ơn các chú
Giữ bình yên cho mọi nhà.
PHẠM VĂN ANH
Câu hỏi
Hình ảnh các chú công an tuần tra ban đêm đẹp và cảm động như thế nào?
Bài 9: Vì cuộc sống yên bình Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều
Trao đổi về một việc mà em (hoặc bạn em) đã làm nhằm đảm bảo an toàn cho bản thân hoặc những người xung quanh.
(M) Gặp một em bé bị lạc trong siêu thị, bạn em dẫn em bé đến gặp bác bảo vệ để nhờ giúp đỡ.
Cách trình bày, trao đổi: Thực hiện như đã hướng dẫn ở các bài học trước.
Bài 9: Vì cuộc sống yên bình Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều
Bình chọn những đoạn văn hay.
Bài 9: Vì cuộc sống yên bình Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều
Chọn 1 trong 2 để sau:
a) Viết đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc của em về sự việc trong bài đọc Người chăn dê và hàng xóm (trang 108 – 109).
b) Viết đoạn văn thể hiện tình cảm, cảm xúc của em về sự việc trong bài đọc Chuyện nhỏ trong lớp học (trang 112 – 113).
Gợi ý
– Em sẽ giới thiệu sự việc như thế nào ở câu mở đoạn?
– Ở phần thân đoạn, em sẽ bày tỏ tình cảm, cảm xúc của mình về những chi tiết, hình ảnh nổi bật nào?
– Câu kết đoạn sẽ khẳng định lại tình cảm, cảm xúc của em hay sẽ liên hệ với thực tế?
Bài 9: Vì cuộc sống yên bình Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều
Bài đọc 1: 32 phút giành sự sống
* Nội dung bài 32 phút giành sự sống: Câu chuyện kể về một lần làm nhiệm vụ của các chú lính cứu hoả khi phải nhanh chóng, khẩn trương tranh giành sự sống để cứu được cháu bé mắc kẹt trong khe tường
32 phút giành sự sống
17 giờ ngày 20-7, điện thoại của đơn vị cảnh sát phòng cháy, chữa cháy réo vang: “Ngõ 581 có cháu bé bị kẹt ở khe tường.'. Lập tức, hai xe chuyên dụng màu đỏ nối đuôi nhau lên đường.
17 giờ 31 phút, xe đến nơi. Các chiến sĩ hối hả đi vào con ngõ nhỏ. Một bé trai hơn 10 tuổi đang bị kẹt ở một khe tưởng rộng 20 xăng-ti-mét giữa hai căn nhà. Cháu bé kẹt ở đó đã hơn một ngày, dẫm đủ ba trận mưa, lúc đó người nhà mới tìm thấy.
Các chiến sĩ xem xét hai căn nhà rồi quyết định phương án đục tường. Trong tiếng giật chồi tại của máy khoan cắt, người nhà cháu bé không giấu nổi vẻ lo lắng, bồn chồn. Mỗi mảng vữa, gạch rơi ra đều được các chiến sĩ đỡ gọn trong lòng bàn tay để không làm tổn thương cháu bé.
17 giờ 49 phút, một mảng tường được mở, cảnh tay cháu bé lộ ra. Hai người lĩnh cẩn trọng lựa vị trí mũi khoan như bác sĩ làm phẫu thuật, mồ hôi ướt đẫm lưng áo.
Đúng 18 giờ 3 phút, viên gạch cuối cùng rơi xuống. Một chiến sĩ luồn tay qua khe tường hẹp, đỡ lấy đầu cháu bé. Ba chiến sĩ khác đỡ phần hông, tay và hai chân của cháu, nhích từng chút một. Cháu bé được cứu thoát trong tiếng khóc oà của người thân. Một chiến sĩ xốc cháu lên lưng, chạy ra xe cứu thương. Người lĩnh áo xanh nghe thấy câu nói đầu tiên của châu: “Châu khất! Châu đối!'.
Sau 32 phút nghẹt thở, các chiến sĩ đã cứu được bé trai, trả lại cho bé nụ cười ấm áp, đem niềm vui, niềm tin yêu đến cho mọi người.
Theo THANH LAM
Đọc hiểu
Vì sao các chiến sĩ phòng cháy chữa cháy phải khẩn cấp lên đường?
Bài 9: Vì cuộc sống yên bình Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều
Trò chơi: Gọi cho ai? Nói gì?
Em sẽ gọi số điện thoại nào để bảo tin trong các tình huống sau?
a) Em nhìn thấy một đám khói bốc lên ở toà nhà đối diện.
b) Em nhìn thấy một cụ già mệt lả, ngất xỉu bên đường.
c) Em thấy một chiếc cặp trên hè phố.
Bài 9: Vì cuộc sống yên bình Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều
Em cần cố gắng thêm về mặt nào?
Bài 8: Có lí có tình Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều
Em đạt yêu cầu ở mức nào?
Bài 8: Có lí có tình Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều
Vì sao bố En-ri-cô mắng bạn ấy? Tìm ý đúng:
a) Vì En-ri-cõ hiểu nhầm là Cô-rét-ti kiêu căng và giận bạn.
b) Vì En-ri-cô cố ý đẩy Cô-rét-ti, làm hỏng bài viết của bạn.
c) Vì En-ri-cô không xin lỗi Cô-rét-ti trước, còn giơ thước doạ bạn.
d) Vì En-ri-cô hiểu lầm câu nói của bạn: 'Lát nữa ta gặp nhau ở cổng'.
Bài 8: Có lí có tình Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều
Vì sao En-ri-cô không chủ động xin lỗi bạn? Tìm ý đúng
a) Vi En-ri-cô vẫn còn tức Cô-rét-ti.
b) Vì En-ri-cô thiếu dũng cảm nhận lỗi.
c) Vì En-ri-cô muốn bạn xin lỗi mình trước.
d) Vì En-ri-cô nghĩ rằng bạn cố ý làm hỏng bài viết của mình.
Bài 8: Có lí có tình Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều
Tự đánh giá
Ai có lỗi?
Tôi đang nắn nót viết từng chữ thì Cô-rét-ti chạm khuỷu tay vào tôi, làm cho cây bút nguệch ra một đường rất xấu. Tôi nổi giận. Cô-rét-ti cười, đáp: “Mình không cố ý đâu!'.
Lẽ ra tôi phải tin cậu, nhưng cái cười của cậu làm tôi bực mình. Tôi nghĩ là cậu vừa được phần thưởng nên kiêu căng.
Lát sau, vì vẫn còn tức, tôi đẩy Cô-rét-ti một cái đến nỗi hỏng hết trang tập viết của cậu. Cậu ta giận đỏ mặt, giơ tay doạ tôi, nói: “Cậu cố ý đấy nhé!'.
Thấy thầy giáo nhìn, cậu hạ tay xuống, nhưng lại nói thêm: “Lát nữa ta gặp nhau ở cổng.'.
Cơn giận lắng xuống. Tôi bắt đầu thấy hối hận. Chắc là Cô-rét-ti không cố ý chạm vào khuỷu tay tôi thật. Tôi nhớ lại hôm đến nhà cậu, thấy cậu vừa học vừa chăm sóc mẹ ốm. Tôi nhìn cậu, thấy vai áo cậu sứt chỉ, chắc vì cậu đã vác củi giúp mẹ. Bỗng nhiên, tôi muốn xin lỗi Cô-rét-ti, nhưng cái câu “Mình xin lỗi cậu!' cứ tắc nghẹn trong cổ.
Tan học, tôi thấy Cô-rét-ti đi theo mình. Tôi đứng lại, rút cây thước kẻ, cầm tay. Cậu ta đi tới, tôi giơ thước lên.
– Ấy đừng! – Cô-rét-ti cười hiền hậu. – Ta lại thân nhau như trước đi! Tôi ngạc nhiên, ngây ra một lúc, rồi ôm chầm lấy bạn. Cô-rét-ti nói:
– Chúng ta sẽ không bao giờ giận nhau nữa, phải không En-ri-cô?
– Không bao giờ! Không bao giờ! – Tôi trả lời.
Về nhà, tôi kể chuyện cho bố nghe, tưởng bố sẽ vui lòng. Nào ngờ bố mắng: “Đáng lẽ chính con phải xin lỗi bạn vì con có lỗi. Thế mà con lại giơ thước doạ đánh bạn.”.
(Theo A-mi-xi, Hoàng Thiếu Sơn dịch)
Câu hỏi và bài tập
Vì sao En-ri-cô nổi giận với Cô-rét-ti? Tìm ý đúng:
a) Vì En-ri-cô cho rằng Cô-rét-ti vừa được phần thưởng nên kiêu căng.
b) Vì Cô-rét-ti giơ tay dọa En-ri-cô và bảo: 'Cậu cố ý đấy nhé!'.
c) Vì Cô-rét-ti chạm khuỷu tay vào En-ri-cô, làm hỏng bài viết.
d) Vì Cô-rét-ti đã làm hỏng bài viết của En-ri-cô mà vẫn cười.
Bài 8: Có lí có tình Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều
Các nhóm biểu diễn.
Bài 8: Có lí có tình Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều
Mỗi nhóm (hoặc tổ) chuẩn bị diễn kịch theo các gợi ý sau:
a) Lựa chọn tình huống ở một trong hai bài đọc Chuyện nhỏ trong lớp học (trang 112 – 113) và Tấm bia các tông (trang 114 – 115) để diễn kịch.
b) Phân vai:
c) Tập thoại theo lời nhân vật:
– Các vai diễn nhớ lời thoại.
– Người nhắc vở nhắc khẽ lời thoại nếu các vai diễn quên lời.
d) Đạo diễn hướng dẫn các vai thể hiện nét mặt, cử chỉ, giọng nói phù hợp.
Bài làm:
Bài 8: Có lí có tình Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều
Hãy thay mỗi kí hiệu… dưới đây bằng một kết từ phù hợp trong các thẻ từ màu vàng:
a) Nắng vàng lan nhanh xuống chân núi… rải vội lên đồng lúa.
Theo HOÀNG HỮU BỘI
b) Căn nhà, thửa vườn này như một nơi mát mẻ … từ hiền lành. Ở đấy, bà lúc nào cũng sẵn sàng chờ đợi… mến yêu Thanh.
Theo THẠCH LAM
c) Tôi không trả lời mẹ …tôi muốn khóc quá.
Theo TẠ DUY ANH
và |
rồi |
vì |
để |
Bài 8: Có lí có tình Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều
Các từ in đậm dưới đây được dùng để nối những từ ngữ hoặc những câu nào với nhau?
a) Tối ấy, cụ Tạo rất ngạc nhiên vì trăng sáng mà lũ trẻ không nô đùa như mọi khi, chỉ túm tụm thầm thì.
Theo PHẠM THỊ BÍCH HƯỜNG
b) Hai lớp chúng mình đã mang đến rất nhiều hoa đẹp. Nhưng các bạn xem có nên sắp xếp lại để phối hợp màu sắc cho đẹp hơn không?
Theo ĐÀO QUỐC VỊNH
Bài 8: Có lí có tình Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều
Câu chuyện nói lên điều gì?
Bài 8: Có lí có tình Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều
Bài đọc 4: Tấm bìa các tông
* Nội dung bài Tấm bìa các tông: Câu chuyện kể về sự hiểu lầm giữa hai lớp 5A và 5B khi các lớp này không cho lớp kia cùng xem hoa. Và cách xử lí kheo s léo vô cùng thông minh của Thảo Vy để hai lớp vẫn giữ được tình đoàn kết
Tấm bìa các tông
Dọc hành lang phía trước hai lớp 5A và 5B có một dãy chậu hoa. Sáng nay, chẳng biết ai đó đã cãi vào giữa dãy chậu một miếng bia các lông viết dòng chữ khả to: 'Cấm lớp 5A sang xem cây'. Thảo Vy đọc dòng chữ trên tấm bia mà giật mình: “Đúng là chữ của Tiến Hưng rồi!'. Em liền gọi Tiến Hưng ra, hỏi:
– Có phải cậu viết không?
Tiến Hưng lúng túng:
– Tại lớp 5A cấm lớp mình trước chứ. Chỉ mỗi cậu mới được sang đó xem cây thôi.
– Có chuyện đó sao? – Thảo Vy ngạc nhiên.
– Nhưng dù vậy, cậu cũng không nền làm thế này. Chúng minh mang hoa đến cho đẹp trường, sao lại phân biệt hoa của lớp nọ, lớp kia? Thôi, cậu dỡ tấm bia xuống đi.
Tiến Hưng ngượng nghịu xé mảnh bìa, bỏ vào thùng rác rồi vào lớp.
Suy nghĩ một lát, Thảo Vy bước sang lớp 5A. Em là học sinh lớp 5B, nhưng lại là liên đội trưởng, được các bạn học sinh trong trường yêu mến, nể phục.
– Các bạn 5A ơi, mình có ý kiến này, mong mọi người ủng hộ....
– Thảo Vy nói đi...
Cả lớp nhao nhao cổ vũ.
– Hai lớp chúng mình đã mang đến rất nhiều hoa đẹp. Nhưng các bạn xem có nên sắp xếp lại để phối hợp màu sắc cho đẹp hơn không? Chúng mình không cần phân biệt hoa của lớp A hay lớp B mà cũng chăm sóc hoa, các bạn đồng ý không?
– Ý kiến hay quá! Nhất trí! – Cả lớp đồng thanh.
Ngay giờ ra chơi, các bạn hai lớp cũng sắp xếp lại vị trí các chậu hoa. Những bông hoa nhiều sắc màu rực rỡ, tràn ngập nắng vàng ấm áp, rung rinh trong gió xuân, trông thật đẹp mắt. Bạn nào cũng vui, không ai còn nhớ đến tấm bia các tông ngăn giữa dãy chậu hoa nữa.
ĐẢO QUỐC VỊNH
Đọc hiểu
Tiến Hưng giải thích vì sao bạn ấy không đồng ý cho lớp 5A sang xem cây của lớp 5B?
Bài 8: Có lí có tình Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều
Trao đổi về nội dung tác phẩm được giới thiệu:
a) Tác phẩm đó nói lên điều gì?
b) Theo em, chúng ta nên lựa chọn thái độ ứng xử như thế nào trước những tình huống bất đồng trong cuộc sống?
Cách trình bày, trao đổi: Thực hiện như đã hướng dẫn ở các bài học trước.
Bài 8: Có lí có tình Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều
Dựa vào dàn ý mà em đã lập ở Bài 7 (trang 95 – 96), hãy viết đoạn văn nêu ý kiến của em về một hiện tượng xã hội theo đề bài mà em đã chọn.
Gợi ý
– Em viết theo các ý đã nêu ở bài học trước nhưng có thể thay đổi, bổ sung một số ý nhỏ hoặc thay đổi cách sắp xếp ý cho phù hợp hơn.
– Cần nêu rõ lí do tán thành hoặc không tán thành.
– Nội dung phần thân đoạn cần có sự liên kết với câu mở đoạn và câu kết đoạn.
– Viết xong, đọc lại, sửa các lỗi về cấu tạo và nội dung đoạn văn, lỗi dùng từ, đặt câu, chính tả,...
Bài 8: Có lí có tình Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 – Cánh diều