Câu hỏi:
112 lượt xemCho dãy số (un) xác định bằng hệ thức truy hồi
u1 = 1, un + 1 = un + (n + 1).
a) Mỗi số hạng của dãy số này gọi là một số tam giác. Viết bảy số tam giác đầu.
b) Biết rằng 1 + 2 + ... + n = . Hãy chứng tỏ công thức của số hạng tổng quát là .
c) Chứng minh rằng un + 1 + un = (n + 1)2, tức là tổng của hai số tam giác liên tiếp là một số chính phương.
Lời giải
Hướng dẫn giải:
a) Bảy số tam giác đầu là u1 = 1; u2 = u1 + (1 + 1) = 1 + 2 = 3;
u3 = u2 + (2 + 1) = 3 + 3 = 6; u4 = u3 + (3 + 1) = 6 + 4 = 10;
u5 = u4 + (4 + 1) = 10 + 5 = 15; u6 = u5 + (5 + 1) = 15 + 6 = 21;
u7 = u6 + (6 + 1) = 21 + 7 = 28.
b) Từ kết quả ở câu a, ta nhận thấy u1 = 1, u2 = 1 + 2, u3 = 1 + 2 + 3, u4 = 1 + 2 + 3 + 4, ...
Từ đó suy ra un + 1 = 1 + 2 + ... + n + (n + 1)
.
Vậy .
c) Theo công thức ở câu b) ta có:
.
Vậy tổng của hai số tam giác liên tiếp là một số chính phương.
Xét tính tăng, giảm của mỗi dãy số sau:
a) un = n² + n + 1;
b) ;
c) .
Xét tính bị chặn của các dãy số sau:
a) ;
b) un = n2 + n – 1;
c) un = – n2 + 1.