Bài đọc 3: Hoa Trạng Nguyên
* Nội dung bài Hoa Trạng Nguyên: Câu chuyện kể về 3 anh em vào dịp được trở về quê thăm ông nội và được ông dẫn đi thăm Văn Chỉ của làng. Tại đây gần đến ngày hội làng 3 anh em đã đưa ra ý kiến phát sạch cỏ và trồng Hoa Trạng Nguyên ở hai bên đường dẫn vào Văn Chỉ của làng
Hoa Trạng Nguyên
Dịp chuẩn bị hội làng năm ngoái, ba anh em chúng tôi theo ông nội vào Văn Chi của làng. Ông bảo: 'Văn Chỉ thờ mười vị tiến sĩ thời xưa, người quê mình. Xây cả trăm năm rồi đấy”.
Đi được vài bước chân, anh Nguyên hỏi:
– Ông ơi, sao ven đường để cỏ mọc tốt thế này ạ?
Vừa lúc ấy, ông thủ từ đi qua. Ông niềm nở chào ông nội, rồi quay sang phía chúng tôi, bảo:
– Cháu nói đúng đấy! Ông cũng đang định phát sạch cỏ, rồi trồng hai dây
tóc tiên cho đẹp, chuẩn bị đón hội làng đây.
Vừa nói, ông vừa tươi cười nhìn ba anh em tôi. Anh Nguyên hỏi:
– Chúng cháu muốn trồng cây trạng nguyên, có được không, ông?
– Cây trạng nguyên có màu lá đỏ, sẽ rất đẹp. – Tôi nói.
– Hai anh được trồng cây, vậy cháu có được tưới cây không, ông? – Cái Thư hỏi.
Ông thủ từ cười rất vui:
– Được chứ! Các cháu ngoan lắm!
Còn ông nội thì bảo:
– Cả bốn ông cháu mình cùng làm với dân làng, được chưa nào?
Thế rồi, chỉ hai hôm sau, ông nội đã dẫn chúng tôi ra Văn Chỉ. Ở đó đã có mười thanh niên cùng ông thủ từ đợi sản. Phát sạch cỏ xong, mấy ông cháu
rạch đất hai bên đường thành rãnh nhỏ để trồng hai dây tóc tiên, rồi đào hai hố nhỏ ở đầu mỗi dãy, trồng hai cây trạng nguyên. Cái Thư cầm gáo múc nước tuổi cho mấy gốc cây chúng tôi vừa mới trồng.
Bây giờ, đường vào Văn Chi đã phong quang hơn hẳn. Hai bên đường, hàng hoa tóc tiên rực rỡ khoe sắc đón bước chân khách tham quan. Hai cây trạng nguyên trước cổng cũng xoè những tán lá đỏ như những cánh hoa tươi thắm. Màu đỏ rực rỡ của những “bông hoa' ấy như nhắc nhở chúng tôi về truyền thống vẻ vang của quê nhà.
ĐÀO QUỐC VỊNH
Đọc hiểu
Vào dịp chuẩn bị hội làng, ba anh em bạn nhỏ được biết thêm điều gì?
Bài 13: Chủ nhân tương lai Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 – Cánh diều
Viết đoạn văn ngắn nêu cảm nghĩ của em về một vị anh hùng dân tộc (Ngô Quyền, Lý Thường Kiệt, Trần Quốc Tuấn, Nguyễn Huệ, Hồ Chí Minh,..), trong đoạn văn có sử dụng cách viết hoa để thể hiện sự tôn trọng đặc biệt.
Bài 13: Chủ nhân tương lai Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 – Cánh diều
Tìm những từ được viết hoa để thể hiện sự tôn trọng đặc biệt trong các câu sau:
a)
Người là Cha, là Bác, là Anh
Quả tim lớn lọc trăm dòng máu nhỏ.
Tố Hữu
b) Đất là Mẹ. Điều gì xảy ra với đất đai tức là xảy ra đối với những đứa con của Đất.
Theo sách Ngữ văn 6 (2002)
c) Tôi ngước lên và bắt gặp ánh mắt hiền từ, đầy tin cậy của thầy Hiệu trưởng. Cảm động quá, tôi chỉ biết nói:
– Thưa thầy, em xin thay mặt đội tuyển cảm ơn thầy. Chúng em xin ghi nhớ lời thầy dặn để đạt kết quả tốt nhất ạ
DUY THÁI
Bài 13: Chủ nhân tương lai Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 – Cánh diều
Trong đoạn thơ sau có những từ nào được viết hoa? Vì sao chúng được viết hoạ?
Mình về với Bác đường xuôi
Thưa giùm Việt Bắc không nguôi nhớ Người
Nhớ Ông Cụ mắt sáng ngời
Áo nâu túi vải, đẹp tươi lạ thường
Nhớ Người những sáng tinh sương
Ung dung yên ngựa trên đường suối reo
Nhớ chân Người bước lên đèo
Người đi, rừng núi trông theo bóng Người...
Tố Hữu
Bài 13: Chủ nhân tương lai Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 – Cánh diều
Bài đọc 2: Hè vui
* Nội dung bài Hè vui: Bài thơ kể về kì nghỉ hè của một bạn nhỏ khi phải rời xa trường lớp để về quê, và được nhìn thấy cũng như trải qua các công việc của làng quê mùa gặt
Hè vui
Nào tạm biệt bảng đen
Chia tay bàn với ghế
Cây phượng đỏ ngoài hiên
Tôi xin chào bạn nhé!
Mai chúng mình được nghỉ
Để về thăm làng quê
Các bạn buồn không nhỉ?
Xa nhau mấy tháng hè!
Hợp tác đang vụ gặt
Lúa vàng hươm ngợp đồng
Ta làm đàn chim nhỏ
Về xe lúa góp công.
Những luống rau vườn mẹ
Đang khát vì nắng chan
Ta làm mưa tưới nước
Cho rau lên xanh vườn.
Hẹn nhau năm học mới
Trong tiếng trống khai trường
Chúng ta vui gặp lại
Ơi bạn bè thân thương!
NGUYÊN HÀ
Đọc hiểu
Bài thơ là lời của ai? Hai khổ thơ đầu cho em biết điều gì?
Bài 13: Chủ nhân tương lai Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 – Cánh diều
Tìm đọc thêm ở nhà:
– 2 câu chuyện (hoặc 1 câu chuyện, 1 bài thơ) về các bạn thiếu niên chăm học, chăm làm, tích cực đóng góp cho trường lớp và cộng đồng.
– 1 bài văn (hoặc bài báo) miêu tả hoặc cung cấp thông tin về nội dung
Bài 13: Chủ nhân tương lai Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 – Cánh diều
Bài đọc 1: Cậu bé và con heo đất
* Nội dung bài Cậu bé và con heo đất: Câu chuyện kể về cạu bé Hải tốt bụng với đức tính biết tiết kiệm của mình, khi Hải đập heo đất để lấy tiền làm từ thiện thấy tiền trong heo dư nhiều so với số tiền cậu đã nhét vào, thay vì lấy số tiền đó Hải đã tìm ra số tiền đó là của cô chủ tiệm bán heo đất và mang trả lại cho cô
Cậu bé và con heo đất
Trong một lần theo ba lên thị xã, Hải mua được con heo đất. Con heo trông tròn xoay, ngộ nghĩnh, lại giữ được tiền nên các bạn trong xóm rất mẽ. Chẳng bao lâu, mỗi bạn đều mua một con và đua nhau để dành tiền tiết kiệm. Mỗi lần cho heo 'ăn', Hải đều nhớ lời mà dặn, ghi số tiền vào một cuốn sổ.
Sắp đến năm học mới, bụng chú heo đã đầy ăm ắp. Hải định mổ heo, lấy tiền mua quần áo mới. Nhưng mấy ngày qua, xem truyền hình, em thương các bạn nhỏ ở vùng lũ lụt quá. Thấy các cô bác trong xã đang quyên góp tiền hỗ trợ người dân bị thiên tai, Hải cũng xin ba mà cho mổ heo, lấy tiền để đóng góp.
Nhưng khi đập bể heo, em thấy lạ quái đếm đi đếm lại vẫn dư ra gần ba trăm nghìn. Lại có nhiều tờ hai mươi nghìn, năm mươi nghìn. Tiền mà Hải nhờ heo giữ giúp thường chỉ là tiền lẻ. Không lẽ ba mà cũng bỏ tiền tiết kiệm vào bụng heo? Hay có cô tiên thấy Hải ngoan nên thưởng cho em?
Nghĩ mãi, Hải chợt giật mình nhớ ra: Hôm mua con heo đất, em chọn đi chọn lại môi. Cuối cùng, vì thích một con heo trên một quầy hơn những con trong quầy nên em đã lấy nó. Lỡ nó là heo đất của con cô chủ tiệm vô ý để trên mặt quầy thì sao nhỉ?
Thế rồi một buổi sáng, tiệm tạp hoá có hai vị khách ghé thăm. Đó là Hải được ba đưa đến tận nơi để trả lại số tiền không phải của em. Cô chủ tiệm rất cảm động vì chuyện xảy ra đã rất lâu mà cậu bé vẫn còn nhớ. Cô cũng cảm động hơn nữa khi được biết Hải sẽ đem toàn bộ số tiền tiết kiệm ủng hộ các bạn nhỏ ở vùng lũ lụt. Cô đưa thêm mấy trăm nghìn, nhờ Hải giúp cô gửi đến đồng bào bị thiên tai.
Theo PHAN ANH HOAN
Đọc hiểu
Hải có con heo đất từ lúc nào? Tại sao các bạn trong xóm đều đua nhau mua heo đất ?
Bài 13: Chủ nhân tương lai Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 – Cánh diều
Chia sẻ
Trò chơi: Chinh phục đỉnh núi Phan Xi Păng
Đường từ chân núi lên đỉnh núi Phan Xi Păng dài 11 200 mét. Nếu chia đường này thành 6 chặng thì mỗi lần trả lời đúng 1 câu hỏi, em sẽ leo được một chặng Hãy xem ai là người đầu tiên leo tới đỉnh núi nhé!
Tìm từ còn thiếu trong câu thơ sau:
…như búp trên cảnh
Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan.
Bài 13: Chủ nhân tương lai Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 – Cánh diều
Em cần cố gắng thêm về mặt nào?
Bài 12: Người công dân Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 – Cánh diều
Em đạt yêu cầu ở mức nào?
Bài 12: Người công dân Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 – Cánh diều
Thanh đã khắc phục lỗi như thế nào? Tìm ý đúng.
a) Thanh đã điền tên một số sông lớn, núi cao.
b) Thanh đã đánh dấu địa giới các tỉnh, thành.
c) Thanh đã bổ sung các quần đảo và đảo vào bản đồ.
d) Thanh đã sửa những nét gấp khúc trên bản đồ cho đúng.
Bài 12: Người công dân Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 – Cánh diều
Vì sao Thanh ngạc nhiên về nhận xét của bối Tìm ý đúng:
a) Vì Thanh không hiểu tấm bản đồ em và còn thiếu nội dung gì.
b) Vì Thanh không nghĩ là bố sẽ khen tấm bản đồ em và khá đẹp.
c) Vì Thanh không nghĩ là hồi bằng tuổi em, bố cũng đã làm bài tập tương tự.
d) Vì Thanh nghĩ rằng bố yêu cầu em phải điền tên sông, núi và các tỉnh, thành.
Bài 12: Người công dân Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 – Cánh diều
Tự đánh giá
Những chấm nhỏ mà không nhỏ
Ai đã học đến lớp Bốn, lớp Năm mà lại không biết tấm bản đồ Việt Nam nhi. Nước Việt Nam hình chữ S, ở giữa là miền Trung cong cong như cái đòn gánh gánh hai đầu Nam, Bắc nặng trĩu hai vựa lúa và núi non, bãi bôi trù phú.
Thế rồi hôm nay, trong bài học Địa lí, cô giáo ra bài tập cho cả lớp. Về bản đồ Việt Nam. Bài tập không khó lắm vì chỉ cần mô tả được hình dạng lãnh thổ của Việt Nam, không phải điền tên núi, tên sông và địa giới các tỉnh, thành.
Về đến nhà, Thanh háo hức ngồi vào bản, vẽ ngay. Vẽ bản đồ không phải là vẽ tranh, ai cũng có thể vẽ được, nếu khi nhắm mắt vẫn hiện ra hình chữ S ấy trong đầu. Vẽ xong. Thanh đưa khoe bố:
– Bố ơi, bố xem con về có được không? Con thuộc lòng nên không cần nhìn mẫu đâu.
Bo gật đầu:
– Con vẽ khá đẹp đấy, nhưng còn thiếu.
Thanh ngạc nhiên. Sao lại thiếu nhỉ? Có đủ cả ba miền cơ mà. Bố em cười:
– Ngày bố bằng tuổi con bây giờ, bố đã làm bài tập như thế này. Con hãy nhìn bản đồ mẫu mà xem, sẽ thấy thiếu cái gì.
Thanh mở sách giáo khoa ra xem. Bức về của em chỉ không thật đúng những nét gấp khúc mà thôi, có thiếu gì đâu? Em ngước nhìn bố. Bấy giờ, bố mới chỉ vào sách nói:
– Ngoài đất liền, nước mình còn có rất nhiều hải đảo. Bức bản đồ của con còn thiếu những hòn đảo ấy.
A, Thanh hiểu rồi! Em cầm lấy bút, vẽ thêm những chấm lớn nhỏ tượng trưng cho các quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa, Côn Đảo, Phú Quốc và những hải đảo thân yêu từ Bắc chí Nam.
THEO PHONG THU
Câu hỏi và bài tập
Theo em, cô giáo ra bài tập về bản đồ Việt Nam để làm gì? Tìm ý đúng:
a) Để rèn luyện cho học sinh kĩ năng về bản đồ Tổ quốc.
b) Để học sinh củng cố kiến thức về hình dạng lãnh thổ Việt Nam.
c) Để học sinh nhớ tên các dòng sông lớn, dãy núi cao của Việt Nam.
d) Để học sinh biết cách đánh dấu địa giới các tỉnh, thành trên bản đồ.
Bài 12: Người công dân Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 – Cánh diều
Đọc bản quảng cáo sau đây và trả lời câu hỏi:
a) Các bạn lớp 5B viết bản quảng cáo này để làm gì
b) Bản quảng cáo cho em biết những thông tin nào về hoạt động triển lãm của lớp 5B?
c) Em có nhận xét gì về cách trình bày bản quảng cáo?
Bài 12: Người công dân Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 – Cánh diều
Viết đoạn văn ngắn tả phong cảnh, trong đoạn văn có ít nhất một câu ghép sử dụng cặp từ thích hợp dưới đây để nối các về câu.
vừa... đã...; bao nhiêu... bấy nhiêu; … chưa... đã; càng…càng |
Bài 12: Người công dân Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 – Cánh diều
Tìm kết từ phù hợp với mỗi kí hiệu … để nối các vế câu trong những câu ghép dưới đây:
a) …cuối tuần qua trời đẹp … bố mẹ cho chúng em đi thăm vườn thú.
b) … rét vẫn kéo dài … cây cối đã đâm chồi, nảy lộc.
c) … cây tre tượng trưng cho lòng ngay thẳng … hoa sen tượng trưng cho sự thanh khiết của tâm hồn Việt Nam.
d) Tiếng cười … đem lại niềm vui cho mọi người … nó còn là một liều thuốc bổ.
tuy... nhưng...; nếu...thì; chẳng những... mà; vì… nên
Bài 12: Người công dân Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 – Cánh diều
Các vế câu ghép dưới đây được nối với nhau bằng cách nào?
a) Mùa hè, rau muống lên xanh mơn mởn, hoa rau muống tím lấp lánh.
THEO NGUYÊN THỤY KHA
b) Chúng tôi đi đến đâu, rừng rào rào chuyển động đến đấy.
Theo NGUYỄN PHAN HÁCH
c Lúa gạo qúy vì ta phải đổ bao mồ hôi mới làm ra được.
TRỊNH MẠNH
d) Mây đen đang ùn ùn kéo đến: mưa sắp xuống rồi.
THÁI AN
Bài 12: Người công dân Tiếng Việt lớp 5 Tập 2 – Cánh diều