Giới thiệu một số 'việc làm nhỏ, ý nghĩa lớn' của em (hoặc của các bạn nhỏ mà em biết).

Trao đổi

Em là chủ nhân tương lai

Chọn 1 trong 2 đề sau:

Dựa vào nội dung Bài đọc 1, hãy phát biểu cảm nghĩ của em về việc làm của cậu bé trong câu chuyện.

Dựa vào dân ý đã lập ở Bài 12 (trang 23), hãy viết 1 – 2 đoạn thân bài tả một phong cảnh mà em thích (một cánh đồng, một công viên hoặc cảnh bình minh ở nơi em sống).

Chuẩn bị nội dung để giới thiệu bài em đã đọc cho các bạn trong lớp.

Viết vào phiếu đọc sách:

Tên bài đọc, tác giả, tình cảm, cảm xúc của em về bài đọc (hoặc sự việc, nhân vật, hình ảnh, câu văn, câu thơ trong bài).

Tìm đọc thêm ở nhà:

– 2 câu chuyện (hoặc 1 câu chuyện, 1 bài thơ) về các bạn thiếu niên chăm học, chăm làm, tích cực đóng góp cho trường lớp và cộng đồng.

– 1 bài văn (hoặc bài báo) miêu tả hoặc cung cấp thông tin về nội dung

Những việc làm của Hải khiến cô chủ tiệm tạp hoá cảm động như thế nào?

Em có suy nghĩ gì về việc Hải cùng ba quay lại tiệm tạp hoá để trả số tiền thừa trong con heo đất?

Tìm chi tiết cho thấy Hải là một cậu bé rất hồn nhiên.

Chi tiết nào cho thấy Hải là cậu bé giàu lòng nhân ái, sẵn sàng chia sẻ với người gặp khó khăn?

Bài đọc 1: Cậu bé và con heo đất

* Nội dung bài Cậu bé và con heo đất: Câu chuyện kể về cạu bé Hải tốt bụng với đức tính biết tiết kiệm của mình, khi Hải đập heo đất để lấy tiền làm từ thiện thấy tiền trong heo dư nhiều so với số tiền cậu đã nhét vào, thay vì lấy số tiền đó Hải đã tìm ra số tiền đó là của cô chủ tiệm bán heo đất và mang trả lại cho cô

Cậu bé và con heo đất

Trong một lần theo ba lên thị xã, Hải mua được con heo đất. Con heo trông tròn xoay, ngộ nghĩnh, lại giữ được tiền nên các bạn trong xóm rất mẽ. Chẳng bao lâu, mỗi bạn đều mua một con và đua nhau để dành tiền tiết kiệm. Mỗi lần cho heo 'ăn', Hải đều nhớ lời mà dặn, ghi số tiền vào một cuốn sổ.

Sắp đến năm học mới, bụng chú heo đã đầy ăm ắp. Hải định mổ heo, lấy tiền mua quần áo mới. Nhưng mấy ngày qua, xem truyền hình, em thương các bạn nhỏ ở vùng lũ lụt quá. Thấy các cô bác trong xã đang quyên góp tiền hỗ trợ người dân bị thiên tai, Hải cũng xin ba mà cho mổ heo, lấy tiền để đóng góp.

Nhưng khi đập bể heo, em thấy lạ quái đếm đi đếm lại vẫn dư ra gần ba trăm nghìn. Lại có nhiều tờ hai mươi nghìn, năm mươi nghìn. Tiền mà Hải nhờ heo giữ giúp thường chỉ là tiền lẻ. Không lẽ ba mà cũng bỏ tiền tiết kiệm vào bụng heo? Hay có cô tiên thấy Hải ngoan nên thưởng cho em?

Nghĩ mãi, Hải chợt giật mình nhớ ra: Hôm mua con heo đất, em chọn đi chọn lại môi. Cuối cùng, vì thích một con heo trên một quầy hơn những con trong quầy nên em đã lấy nó. Lỡ nó là heo đất của con cô chủ tiệm vô ý để trên mặt quầy thì sao nhỉ?

Thế rồi một buổi sáng, tiệm tạp hoá có hai vị khách ghé thăm. Đó là Hải được ba đưa đến tận nơi để trả lại số tiền không phải của em. Cô chủ tiệm rất cảm động vì chuyện xảy ra đã rất lâu mà cậu bé vẫn còn nhớ. Cô cũng cảm động hơn nữa khi được biết Hải sẽ đem toàn bộ số tiền tiết kiệm ủng hộ các bạn nhỏ ở vùng lũ lụt. Cô đưa thêm mấy trăm nghìn, nhờ Hải giúp cô gửi đến đồng bào bị thiên tai.

Theo PHAN ANH HOAN

Đọc hiểu

Hải có con heo đất từ lúc nào? Tại sao các bạn trong xóm đều đua nhau mua heo đất ?

Nêu một bổn phận của trẻ em mà em biết.

Nêu một quyền của trẻ em mà em thích.

Đọc thuộc “Năm điều Bác Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng”.

Ai là đội trưởng đầu tiên của Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh?

Ngày Quốc tế Thiếu nhi là ngày nào?

Chia sẻ

Trò chơi: Chinh phục đỉnh núi Phan Xi Păng

Đường từ chân núi lên đỉnh núi Phan Xi Păng dài 11 200 mét. Nếu chia đường này thành 6 chặng thì mỗi lần trả lời đúng 1 câu hỏi, em sẽ leo được một chặng Hãy xem ai là người đầu tiên leo tới đỉnh núi nhé!

Tìm từ còn thiếu trong câu thơ sau:

…như búp trên cảnh

Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan.

Em cần cố gắng thêm về mặt nào?

Em đạt yêu cầu ở mức nào?

Viết một đoạn văn nêu cảm nghĩ của em về tên bài đọc Những chấm nhỏ mà không nhỏ.

Trong hai câu dưới đây, câu nào là câu ghép? Chỉ ra các vế của câu ghép đó:

Về đến nhà, Thanh háo hức ngồi vào bàn, vẽ ngay. Vẽ bản đồ không phải là vẽ tranh, ai cũng có thể vẽ được..

Thanh đã khắc phục lỗi như thế nào? Tìm ý đúng.

a) Thanh đã điền tên một số sông lớn, núi cao.

b) Thanh đã đánh dấu địa giới các tỉnh, thành.

c) Thanh đã bổ sung các quần đảo và đảo vào bản đồ.

d) Thanh đã sửa những nét gấp khúc trên bản đồ cho đúng.

Vì sao Thanh ngạc nhiên về nhận xét của bối Tìm ý đúng:

a) Vì Thanh không hiểu tấm bản đồ em và còn thiếu nội dung gì.

b) Vì Thanh không nghĩ là bố sẽ khen tấm bản đồ em và khá đẹp.

c) Vì Thanh không nghĩ là hồi bằng tuổi em, bố cũng đã làm bài tập tương tự.

d) Vì Thanh nghĩ rằng bố yêu cầu em phải điền tên sông, núi và các tỉnh, thành.

Tự đánh giá

Những chấm nhỏ mà không nhỏ

Ai đã học đến lớp Bốn, lớp Năm mà lại không biết tấm bản đồ Việt Nam nhi. Nước Việt Nam hình chữ S, ở giữa là miền Trung cong cong như cái đòn gánh gánh hai đầu Nam, Bắc nặng trĩu hai vựa lúa và núi non, bãi bôi trù phú.

Thế rồi hôm nay, trong bài học Địa lí, cô giáo ra bài tập cho cả lớp. Về bản đồ Việt Nam. Bài tập không khó lắm vì chỉ cần mô tả được hình dạng lãnh thổ của Việt Nam, không phải điền tên núi, tên sông và địa giới các tỉnh, thành.

Về đến nhà, Thanh háo hức ngồi vào bản, vẽ ngay. Vẽ bản đồ không phải là vẽ tranh, ai cũng có thể vẽ được, nếu khi nhắm mắt vẫn hiện ra hình chữ S ấy trong đầu. Vẽ xong. Thanh đưa khoe bố:

– Bố ơi, bố xem con về có được không? Con thuộc lòng nên không cần nhìn mẫu đâu.

Bo gật đầu:

– Con vẽ khá đẹp đấy, nhưng còn thiếu.

Thanh ngạc nhiên. Sao lại thiếu nhỉ? Có đủ cả ba miền cơ mà. Bố em cười:

– Ngày bố bằng tuổi con bây giờ, bố đã làm bài tập như thế này. Con hãy nhìn bản đồ mẫu mà xem, sẽ thấy thiếu cái gì.

Thanh mở sách giáo khoa ra xem. Bức về của em chỉ không thật đúng những nét gấp khúc mà thôi, có thiếu gì đâu? Em ngước nhìn bố. Bấy giờ, bố mới chỉ vào sách nói:

– Ngoài đất liền, nước mình còn có rất nhiều hải đảo. Bức bản đồ của con còn thiếu những hòn đảo ấy.

A, Thanh hiểu rồi! Em cầm lấy bút, vẽ thêm những chấm lớn nhỏ tượng trưng cho các quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa, Côn Đảo, Phú Quốc và những hải đảo thân yêu từ Bắc chí Nam.

THEO PHONG THU

Câu hỏi và bài tập

Theo em, cô giáo ra bài tập về bản đồ Việt Nam để làm gì? Tìm ý đúng:

a)  Để rèn luyện cho học sinh kĩ năng về bản đồ Tổ quốc.

b)  Để học sinh củng cố kiến thức về hình dạng lãnh thổ Việt Nam.

c)  Để học sinh nhớ tên các dòng sông lớn, dãy núi cao của Việt Nam.

d)  Để học sinh biết cách đánh dấu địa giới các tỉnh, thành trên bản đồ.

Viết bản quảng cáo về một hoạt động thể thao (hoặc văn nghệ, triển lãm,...) của trường hoặc lớp em để mời mọi người cũng tham gia.

Đọc bản quảng cáo sau đây và trả lời câu hỏi:

a) Các bạn lớp 5B viết bản quảng cáo này để làm gì

b) Bản quảng cáo cho em biết những thông tin nào về hoạt động triển lãm của lớp 5B?

c) Em có nhận xét gì về cách trình bày bản quảng cáo?

Viết đoạn văn ngắn tả phong cảnh, trong đoạn văn có ít nhất một câu ghép sử dụng cặp từ thích hợp dưới đây để nối các về câu.

Tìm kết từ phù hợp với mỗi kí hiệu … để nối các vế câu trong những câu ghép dưới đây:

a) …cuối tuần qua trời đẹp … bố mẹ cho chúng em đi thăm vườn thú.

b) … rét vẫn kéo dài … cây cối đã đâm chồi, nảy lộc.

c) … cây tre tượng trưng cho lòng ngay thẳng … hoa sen tượng trưng cho sự thanh khiết của tâm hồn Việt Nam.

d)  Tiếng cười … đem lại niềm vui cho mọi người … nó còn là một liều thuốc bổ.

tuy... nhưng...; nếu...thì; chẳng những... mà;  vì… nên

Các vế câu ghép dưới đây được nối với nhau bằng cách nào?

a) Mùa hè, rau muống lên xanh mơn mởn, hoa rau muống tím lấp lánh.

 THEO NGUYÊN THỤY KHA

b) Chúng tôi đi đến đâu, rừng rào rào chuyển động đến đấy.

Theo NGUYỄN PHAN HÁCH

c Lúa gạo qúy vì ta phải đổ bao mồ hôi mới làm ra được.

TRỊNH MẠNH

d) Mây đen đang ùn ùn kéo đến: mưa sắp xuống rồi.

THÁI AN

Vì sao có thể nói mỗi khổ thơ đều thể hiện sâu sắc tình yêu quê hương, đất nước.

Qua các từ ngữ “canh trời”, “cánh bay của hoà bình”, em hiểu người phi công trong bài thơ đã và đang làm gì cho quê hương, đất nước?

Tìm những hình ảnh đẹp về bầu trời và quê hương, đất nước trong bài thơ. Em thích hình ảnh nào? Vì sao?

Bài đọc 4: Bay trên mái nhà của mẹ

* Nội dung của bài Bay trên mái nhà của mẹ: Nội dung bài thơ kể về chàng phi công với những chuyến bay qua mọi miền Tổ quốc của mình, nhưng trong chuyến bay này của chàng phi công là một chuyến bay bay ngang qua nhà với nhiều cảm xúc tuổi thơ ùa về.

Bay trên mái nhà của mẹ

(Trích)

Con đã bay qua nhiều miền đất lạ

Đỏ Tây Nguyên hay xanh biếc Biên Hoà

Giàn khoan đứng giữa mịt mù sóng biển

Những bãi bờ dâng răng đỏ phù sa.

Trong giấc mơ, con chuồn chuồn bằng thép

Bay cao hơn cánh diều giấy tuổi thơ

Mùi rơm rạ cứ bồn chồn dưới cánh

Vì sao xa như đốm lửa chăn bò.

Đã cùng con canh trời một thuở

Cánh chim xa nhớ tổ lại quay về

Giờ con bay trên mái nhà của mẹ

Hoa mướp vàng, xoan tim, cỏ triển đề.

Xuyên qua ngày và xuyên qua đêm

Những cánh bay của hoà bình mải miết

Sau tay lái con chuồn chuồn bằng thép

Con sẽ về bé bỏng giữa quê hương.

ANH NGỌC

Đọc hiểu

Những từ ngữ, hình ảnh nào cho biết bài thơ là lời của một phi công?

Trao đổi về nội dung tác phẩm được giới thiệu

a) Em thích nhân vật (hoặc chi tiết, hình ảnh, câu văn, câu thơ,..) nào trong tác phẩm đó? Vì sao?

b) Tác phẩm đó có ý nghĩa gì?

Giới thiệu một tác phẩm (câu chuyện hoặc bài thơ, bài văn, bài báo, vở kịch) mà em đã đọc về lòng yêu nước và những công dân gương mẫu

Gợi ý

– Việt sử giai thoại (Nguyễn Khắc Thuần)

– Danh nhân đất Việt (Văn Lang, Quỳnh Cư, Nguyễn Anh)

– Kể chuyện Bác Hồ (Nhiều tác giả)

– Tuyển tập truyện ngắn hay dành cho thiếu nhi (Nhiều tác giả)

– Dòng Lô xanh thẳm (Đồ Hàn)

Xếp các kết bài dưới đây vào nhóm thích hợp:

a) Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế. Nhưng có một điều ít ai chú ý là: vẽ đẹp của biển, vẻ đẹp kì diệu muốn mẫu muốn sắc ấy, phần rất lớn là do mây, trời và ánh sáng tạo nên.

VŨ TÚ NAM, Biển đẹp

b) Con suối đơn sơ, bình dị ấy đã đem lại cho bản tôi vẻ thanh bình, trù phú với bao nhiêu điều hữu ích.

VI HỒNG – HỒ THUỶ GIANG, Con suối bản tôi

c) Mùa thu. Hồn tôi hoá thành chiếc sáo trúc nâng ngang mỗi chú bé ngồi vắt vẻo trên lưng trâu. Và mùa thu vang lên những âm thanh xao động của đồng quê.

NGUYỄN TRỌNG TẠO, Mùa thu ở đồng quê

d) Ơi, cái ao làng thân yêu gắn bó với tôi như làn khói bếp chiều tỏa vốn mới ra, khóm khoai nước bên hàng rào râm bụt, tiếng lợn i oe cậy chuồng rịt mũi với ăn. Cái ao làng chan chứa tình quê mà những ngày thơ ấu tôi từng nằm võng với mẹ tôi, mẹ ôm tôi vào lòng, chấm bộp vỗ về, rốt vào tâm hồn trong trắng, thơ ngày của tôi những lời ru nồng nàn, thiết tha, mộc mạc:

Con cò mày đi ăn đêm

Đậu phải cành mềm, lộn cổ xuống ao.

Theo VŨ DUY HUÂN. Ao làng

Ba sự việc trong bài đọc nói lên điều gì về Trần Thủ Độ?

Sự việc nào cho thấy ông rất nghiêm khắc với bản thân?

Trần Thủ Độ có thái độ như thế nào đối với việc thưởng phạt?

Sự việc nào cho thấy ông giữ nghiêm phép nước trong việc dùng người