Yêu cầu (trang 37, 38 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

- Xem lại phần Kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.

- Khi đọc văn bản nghị luận xã hội, các em cần chú ý:

+ Văn bản viết về vấn đề gì của đời sống xã hội? Nhan đề văn bản có liên quan đến vấn đề ấy như thế nào?

+ Mục đích của văn bản này là gì?

+ Các ý kiến, lí lẽ và bằng chứng phục vụ cho mục đích của văn bản như thế nào?

- Đọc trước văn bản Tinh thần yêu nước của nhân dân ta. Tìm hiểu thêm các tư liệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh và giai đoạn chống thực dân Pháp (1946 – 1954) của nhân dân ta để hiểu hơn hoàn cảnh ra đời, mục đích, ý nghĩa của văn bản.

Câu 2 (trang 35 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Đọc thêm một số bài thơ viết về chủ đề tình cảm bố mẹ với con cái và con cái với bố mẹ.

Câu 1 (trang 35 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Sưu tầm thông tin về các tác giả, đặc điểm nội dung và hình thức của các tác phẩm đã học ở Bài 7 từ nhiều nguồn khác nhau (Internet, sách, báo,...), bao gồm các bài viết, hình ảnh, video,... Từ đó, đánh giá các thông tin đã sưu tầm được (Các thông tin đó đã đầy đủ và phù hợp chưa? Các thông tin đó có chính xác không?).

Câu 10 (trang 35 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Viết một đoạn văn (khoảng 6-8 dòng) trình bày suy nghĩ của em sau khi đọc bài thơ Rồi ngày mai con đi.

Câu 9 (trang 35 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Em hiểu nội dung của hai dòng thơ sau như thế nào?

Đi như suối chảy về với biển

Chớ quên mạch đá cội nguồn

Câu 8 (trang 35 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Người con trong bài thơ được căn dặn những điều gì?

A. Chăm chỉ học hành để có tương lai tươi sáng 

B. Cần tin tưởng vào bản thân mình

C. Đừng quên mạch đá cội nguồn 

 D. Hãy chảy như suối về với biển 

Câu 7 (trang 34 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Phương án nào dưới đây liệt kê đúng và đầy đủ các biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ thứ năm?

A. So sánh, liệt kê, ẩn dụ, đảo ngữ 

B. So sánh, tương phản, đảo ngữ 

C. Liệt kê, đảo ngữ, điệp từ, ẩn dụ

D. Ấn dụ, hoán dụ, nhân hoá, so sánh 

Câu 6 (trang 34 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Theo tác giả, đâu là hành trang quan trọng nhất đối với người con khi xuống núi?

A. Cán rìu, lưỡi hái do bố mẹ cho

B. Mo cơm, tay nải mà bố mẹ chuẩn bị 

C. Ngọn lửa hồng trong tim con do thầy giáo thắp nên

D. Chiếc gậy, tay nải của người con 

Câu 5 (trang 34 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Theo tác giả, khi “con xuống núi', mỗi lần “vấp”, con sẽ nhớ đến ai?

A. Người bố 

B. Người mẹ 

C. Người thầy 

D. Mọi người. 

Câu 4 (trang 34 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Nghĩa của từ “ngỡ ngàng' trong bài thơ trên là gì?

A. Không tin vào những gì nhìn thấy, nghe thấy lần đầu tiên 

B. Hết sức ngạc nhiên trước những điều mới lạ 

C. Tỏ ra ngại, không dám làm việc gì

D. Mất cảm giác do bị tác động đột ngột và quá mạnh 

Câu 3 (trang 34 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Tác giả sử dụng biện pháp tu từ nào qua cụm từ “con xuống núi'?

A. Ẩn dụ 

B. Hoán dụ 

C. So sánh 

D. Nói quá 

Câu 2 (trang 34 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Tác giả gieo vần nào trong toàn bài thơ? 

A. Vần lưng 

B. Vần chân

C. Vần liền

D. Vần hỗn hợp

Câu 1 (trang 34 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Bài thơ trên được viết theo thể thơ nào?

A. Lục bát 

B. Bốn chữ 

C. Năm chữ 

D. Tự do 

Câu 5 (trang 28 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Em thích câu thơ, khổ thơ nào nhất? Bài thơ nói hộ em được điều gì khi nghĩ về cha mẹ mình?

Câu 4 (trang 28 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Ở hai dòng thơ cuối, vì sao nhà thơ lại “hoảng sợ' khi nghĩ mình vẫn còn là “một thứ quả non xanh'? (Gợi ý: “Quả non xanh” chỉ điều gì? Tại sao điều ấy làm tác giả “hoảng sợ'?). Bài thơ thể hiện được vẻ đẹp gì trong suy nghĩ, tình cảm của nhà thơ?

Câu 3 (trang 28 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Phân tích nét độc đáo của bài thơ thể hiện qua một trong các yếu tố: từ ngữ, hình ảnh, vần, nhịp, biện pháp tu từ,...

Câu 2 (trang 28 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Người mẹ trong bài thơ không được miêu tả trực tiếp, nhưng người đọc vẫn nhận ra được phẩm chất cuat bà qua những dòng thơ nào?

Câu 1 (trang 28 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Bài thơ là lời của ai, nói với ai, nói về điều gì? Tâm trạng và thái độ của người nói như thế nào?

Câu 4 (trang 27 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Từ “quả” ở khổ 1 và từ “quả” ở khổ 3 có gì giống và khác nhau?

Câu 3 (trang 27 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Em hiểu các hình ảnh trong dòng thơ số 6, 7 như thế nào?

Câu 2 (trang 27 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Hình ảnh minh hoạ cho nội dung nào của bài thơ?

Câu 1 (trang 27 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Chú ý số chữ ở mỗi dòng, vần và nhịp của bài thơ. Từ “lặn” và “mọc” ở đây nghĩa là gì?

Yêu cầu (trang 26 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

- Đọc trước văn bản Mẹ và quả, tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Nguyễn Khoa Điềm.

- Khi nghĩ về cha mẹ, điều gì khiến em xúc động nhất? Hãy chia sẻ điều đó với các bạn.

Câu 4 (trang 26 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Viết một đoạn văn (khoảng 5-7 dòng) giải thích nghĩa của từ in đậm trong hai dòng thơ dưới đây và cho biết em dựa vào đâu để xác định nghĩa của hai từ đó:

Ngày ngày Mặt Trời đi qua trên lăng

Thấy một Mặt Trời trong lắng rất đỏ

(Viễn Phương)

Câu 3 (trang 26 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Chỉ ra tác dụng của dấu chấm lửng trong những câu dưới đây

a) Chúng ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung, ... (Hồ Chí Minh)

b, Cha mượn cho con buồm trắng nhé,

Để con đi...

(Hoàng Trung Thông) 

c) Về đây mới thấy, sen xứng đáng để…ngợp. (Văn Công Hùng)

d) Nhưng... xin lỗi... -Từ đầu dây bên kia có giọng kinh ngạc phản đối-Tôi không thể...! (Brét-bơ-ry)

Câu 2 (trang 26 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Tìm biện pháp tu từ được sử dụng trong các dòng thơ dưới đây. Nêu tác dụng của biện pháp tu từ đó đối với việc miêu tả sự vật.

Cha lại dắt con đi trên cát mịn 

Ánh nắng chảy đầy vai,

(Hoàng Trung Thông) 

Câu 1 (trang 25 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Dựa vào ngữ cảnh, xác định nghĩa của các từ ngữ in đậm trong khổ thơ dưới đây:

Và chúng tôi, một thứ quả trên đời 

Bảy mươi tuổi mẹ đợi chờ được hái 

Tôi hoảng sợ ngày bàn tay mẹ mỏi 

Mình vẫn còn một thứ quả non xanh?

(Nguyễn Khoa Điềm)

Câu 6 (trang 25 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Theo em, qua bài thơ, tác giả muốn gửi đến người đọc thông điệp gì về tình mẫu tử?

Câu 5 (trang 25 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Những hình ảnh thiên nhiên được nhắc tới trong các trò chơi của em bé có đặc điểm như thế nào? Qua đó, nhà thơ muốn thể hiện điều gì?

Câu 4 (trang 25 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Theo em, vì sao những trò chơi do em bé tạo ra lại thú vị và hay hơn?

Câu 3 (trang 25 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Cuộc vui chơi của những người “trên mây” và “trong sóng” hấp dẫn ở chỗ nào? Tại sao em bé không tham gia?

Câu 2 (trang 25 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Bài thơ có thể chia làm hai phần (phần 1: từ đầu đến “bầu trời xanh thẳm': phần 2: còn lại). Em hãy chỉ ra những nét giống nhau và khác nhau của hai phần đó về số dòng, hình ảnh, cách tổ chức mỗi phần.

Câu 1 (trang 25 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Về hình thức, văn bản Mây và sóng có gì khác so với các văn bản thì em đã học ở Bài 2? Bài thơ có sự kết hợp của những phương thức biểu đạt nào (tự sự, miêu tả, biểu cảm, nghị luận, thuyết minh,...)?

Câu 3 (trang 24 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Chú ý lời nói của em bé sau lời mời gọi của những người “trên mây” và “trong sóng'.

Câu 2 (trang 24 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Những hình ảnh thiên nhiên nào được nhắc đến trong toàn bộ bài thơ?

Câu 1 (trang 24 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Chú ý sự tưởng tượng của em bé và các hình ảnh đẹp trong đoạn thơ.

Yêu cầu (trang 23 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

- Đọc trước bài thơ Mây và sóng, tìm hiểu thêm về nhà thơ Ra-bin-đra-nát Ta-go (Rabindranath Tagore).

- Nhớ lại những trò chơi với mẹ hoặc người thân trong gia đình khi em còn nhỏ và chia sẻ với bạn bè về cảm xúc của mình khi chơi những trò chơi đó.

Câu 6 (trang 23 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Em thích nhất khổ thơ hay hình ảnh nào trong bài thơ? Vì sao?

Câu 5 (trang 23 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Ước mơ của người con gợi cho người cha nhớ đến điều gì? Em hãy đóng vai người cha, diễn tả lại những cảm xúc, suy nghĩ của nhân vật này trước lời đề nghị của người con.

Câu 4 (trang 23 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2): Qua những câu hỏi, lời nói của mình, người con đã bộc lộ ước mơ gì? Em có nhận xét gì về ước mơ đó?