Lý thuyết KHTN 6 ( Cánh diều 2024) Bài 13: Từ tế bào đến cơ thể

Khoa học tự nhiên lớp 6 Bài 13: Từ tế bào đến cơ thể

A. Lý thuyết KHTN 6 Bài 13: Từ tế bào đến cơ thể

I. Sinh vật đơn bào và sinh vật đa bào

1. Sinh vật đơn bào

- Sinh vật đơn bào là các sinh vật thực hiện các hoạt động sống trong khuôn khổ một tế bào như: lấy và tiêu hóa thức ăn, hô hấp, vận động, sinh sản và trả lời các kích thích từ môi trường bên ngoài.

2. Sinh vật đa bào

- Sinh vật đa bào có cấu tạo phức tạp.

- Cơ thể chúng có nhiều loại tế bào với hình dạng, cấu tạo khác nhau và thực hiện chức năng khác nhau như quang hợp, tiêu hóa, hô hấp… nhờ đó đảm bảo sự tồn tại và phát triển của cơ thể.

II. Tổ chức cơ thể đa bào

- Ở sinh vật đa bào, các tế bào được tổ chức theo thứ tự nhất định từ cấp độ thấp đến cấp độ cao.

- Tế bào là đơn vị cấu trúc cơ bản

- Mô bao gồm các tế bào có hình dạng, cấu tạo giống nhau và cùng thực hiện một chức năng

- Cơ quan là tập hợp của nhiều mô cùng thực hiện chức năng nhất định, ở vị trí trong cơ thể 

- Hệ cơ quan là tập hợp của nhiều cơ quan hoạt động cùng nhau và cùng thực hiện một chức năng nhất định

- Cơ thể sinh vật bao gồm tất cả các hệ cơ quan trong cơ thể hoạt động phối hợp với nhau, đảm bảo sự tồn tại, lớn lên và sinh sản của cơ thể.

III. Thực hành tìm hiểu về tổ chức cơ thể

1. Tìm hiểu về tổ chức cơ thể

Chuẩn bị

- Dụng cụ, mẫu vật: kính hiển vi quang học, lam kính, lamen, kim mũi mác và các dụng cụ, mẫu vật dưới đây.

- Tranh, video, tiêu bản về sinh vật đơn bào

Tiến hành

- Đối với mẫu vật

- Đối với tranh, video, tiêu bản

+ Quan sát tranh, video, tiêu bản

+ Quan sát tiêu bản về sinh vật đơn bào: thực hiện theo bước 5

Báo cáo

- Hoàn thành báo cáo theo mẫu

2. Tìm hiểu về tổ chức cơ thể thực vật và cơ thể người

Chuẩn bị

- Tranh hoặc mẫu cây thật có ở địa phương

- Tranh hoặc mô hình cấu tạo cơ thể người

Tiến hành

- Quan sát tranh hoặc mẫu cây thật, nhận dạng và xác định vị trí các cơ quan cấu tạo cơ thể cây xanh

- Quan sát tranh hoặc mô hình cơ thể người, nhận dạng và xác định vị trí một số cơ quan cấu tạo cơ thể người.

Báo cáo kết quả

- Hoàn thành báo cáo theo mẫu                             

B. 10 câu trắc nghiệm KHTN 6 Bài 13: Từ tế bào đến cơ thể

Câu 1: Cơ quan nào sau đây thuộc hệ thần kinh ở người?

A. Tim                  B. Phổi                 C. Não                  D. Dạ dày

Đáp án: C

- Tim là cơ quan thuộc hệ tuần hoàn

- Phổi là cơ quan thuộc hệ hô hấp

- Não là cơ quan thuộc hệ thần kinh

- Dạ dày là cơ quan thuộc hệ tiêu hóa

Câu 2: Dạ dày được cấu tạo từ các cấp tộ tổ chức nhỏ hơn nào?

A. Mô và hệ cơ quan                B. Tế bào và cơ quan

C. Tế bào và mô                       D. Cơ quan và hệ cơ quan

Đáp án: C

Dạ dày là một cơ quan trong cơ thể và được cấu tạo từ tế bào và mô.

Câu 3: Tập hợp các mô thực hiện cùng một chức năng là?

A. Tế bào                        B. Mô

C. Cơ quan                     D. Hệ cơ quan

Đáp án: C

Cơ quan là cấu trúc được cấu tạo nên bởi nhiều mô cùng thực hiện một chức năng trong cơ thể (Vd: da được cấu tạo từ nhiều mô biểu bì)

Câu 4: Cơ thể đơn bào và cơ thể đa bào khác nhau chủ yếu ở điểm nào?

A. Màu sắc                                         B. Kích thước

C. Số lượng tế bào tạo thành              D. Hình dạng

Đáp án: C

Điểm khác nhau lớn nhất giữa cơ thể đơn bào và cơ thể đa bào là:

- Cơ thể đơn bào được cấu tạo bởi một tế bào

- Cơ thể đa bào được cấu tạo bởi nhiều tế bào

Câu 5: Nhận định nào sau đây là đúng?

A. Tất cả các sinh vật đều là cơ thể đa bào

B. Mô là cấp độ nhỏ hơn để xây dựng lên cấp độ lớn hơn là hệ cơ quan

C. Cơ thể người chỉ có một hệ cơ quan duy nhất suy trì toàn bộ hoạt động sống của cơ thể.

D. Thực vật có hai hệ cơ quan là hệ chồi và hệ rễ

Đáp án: D

Hệ cơ quan ở thực vật gồm:

- Hệ rễ: bao gồm rễ cây

- Hệ chồi: bao gồm thân, lá, hóa, quả

Câu 6: Quan sát hình ảnh trùng roi và trả lời câu hỏi sau.

Thành phần cấu trúc x (có màu xanh) trong hình bên là gì?

A. Lục lạp.                      B. Nhân tế bào.

C. Không bào.                D. Thức ăn.

Đáp án: A

Lục lạp là bào quan có màu xanh nằm trong cơ thể trùng roi.

Câu 7: Trình từ sắp xếp các cấp tổ chức của cơ thể đa bào theo thứ tự từ nhỏ đến lớn là?

A. Tế bào → cơ quan → hệ cơ quan → cơ thể → mô

B. Mô → tế bào → hệ cơ quan → cơ quan → cơ thể

C. Tế bào → mô → cơ quan → hệ cơ quan → cơ thể

D. Cơ thể → hệ cơ quan → cơ quan → tế bào → mô

Đáp án: C

Các cấp tổ chức của cơ thể đa bào theo thứ tự từ nhỏ đến lớn sẽ bắt đầu từ cấp nhỏ nhất là tế bào và cấp lớn nhất là cơ thể. Cụ thể là: tế bào → mô → cơ quan → hệ cơ quan → cơ thể.

Câu 8: Cấp độ thấp nhất hoạt động độc lập trong cơ thể đa bào là

A. Hệ cơ quan                B. Cơ quan

C. Mô                             D. Tế bào

Đáp án: D

Tế bào là đơn vị cấu trúc nhỏ nhất có khả năng độc lập thực hiện chức năng trong một cơ thể đa bào.

Câu 9: Cho các sinh vật sau:

(1) Tảo lục                               (4) Tảo vòng

(2) Vi khuẩn lam                      (5) Cây thông

(3) Con bướm

Các sinh vật đa bào là?

A. (1), (2), (5)                 B. (5), (3), (1)                 

C. (1), (2), (5)                 D. (3), (4), (5)

Đáp án: D

Tảo lục, vi khuẩn lam là các sinh vật đơn bào.

Câu 10: Cơ thể nào sau đây là cơ thể đơn bào?

A. Con chó.          B. Trùng biến hình.            C. Con ốc sên.           D. Con cua.

Đáp án: B

Con chó, con ốc sên, con cua đều là cơ thể đa bào.