Lý thuyết KHTN 6 ( Cánh diều 2024) Bài 30: Các dạng năng lượng

Khoa học tự nhiên lớp 6 Bài 30: Các dạng năng lượng

A. Lý thuyết KHTN 6 Bài 30: Các dạng năng lượng

1. Một số dạng năng lượng

- Động năng: Một vật chuyển động sẽ có động năng. Vật chuyển động càng nhanh thì động năng của vật càng lớn và ngược lại.

- Năng lượng điện: Các nhà máy điện, pin,… cung cấp năng lượng điện. Năng lượng điện được sử dụng rộng rãi trong sản xuất và đời sống.

- Năng lượng nhiệt: Các vật nóng như Mặt Trời, ngọn lửa, … đều có năng lượng nhiệt. Một vật có nhiệt độ càng cao thì có năng lượng nhiệt càng lớn.

- Năng lượng ánh sáng: Ánh sáng từ Mặt Trời, từ bóng đèn, từ ngọn lửa, … mang năng lượng ánh sáng. Nhờ năng lượng này mà con người cảm nhận được ánh sáng.

- Năng lượng âm thanh: Tiếng trống, tiếng đàn, tiếng hát, … mang năng lượng. Năng lượng này giúp con người nghe được âm thanh.

- Thế năng hấp dẫn: Người ở trên cầu trượt, cuốn sách ở trên giá sách, quả táo ở trên cành,… có năng lượng hấp dẫn được gọi là thế năng hấp dẫn. Vật ở càng cao so với mặt đất thì có thế năng hấp dẫn càng lớn.

- Thế năng đàn hồi: Những vật như lò xo, dây cao su, đệm hơi, cánh cung,… khi bị biến dạng sẽ có thế năng đàn hồi. Những vật đó biến dạng càng nhiều thì có thế năng đàn hồi càng lớn.

- Năng lượng hóa học: Năng lượng lưu trữ trong lương thực – thực phẩm, trong pin, trong nhiên liệu, … được gọi là năng lượng hóa học. Năng lượng trong lương thực – thực phẩm giúp con người sinh sống, phát triển; năng lượng trong nhiên liệu giúp máy móc hoạt động.

- Năng lượng hạt nhân: Tàu ngầm nguyên tử, Mặt Trời và các ngôi sao,… hoạt động nhờ năng lượng hạt nhân. Đó là năng lượng lưu trữ trong tâm của nguyên tử.

2. Năng lượng và khả năng tác dụng lực

- Một vật có năng lượng thì có khả năng tác dụng lực lên vật khác. Không có năng lượng thì không thể làm bất cứ công việc gì. Để tác dụng dù một lực nhỏ nhất cũng cần phải có năng lượng.

- Năng lượng đặc trưng cho khả năng tác dụng lực

Ví dụ 1: Vật M rơi làm lò xo bị nén.

Ví dụ 2: Gió mạnh có thể gây tác hại đến sản xuất và đời sống.

B. 10 câu trắc nghiệm KHTN 6 Bài 30: Các dạng năng lượng

Câu 1: Khi bắn cung, mũi tên nhận được năng lượng và bay đi. Mũi tên có năng lượng ở dạng nào sau đây?

A. Mũi tên có động năng

B. Mũi tên có thế năng hấp dẫn

C. Mũi tên có thế năng đàn hồi

D. Mũi tên vừa có động năng vừa có thế năng hấp dẫn.

Lời giải

Khi bắn cung, mũi tên nhận được năng lượng và bay đi. Mũi tên vừa có động năng vừa có thế năng hấp dẫn.

Chọn đáp án D

Câu 2: Trường hợp nào sau đây là biểu hiện của một vật có động năng?

A. Đun nóng vật.

B. Làm lạnh vật.

C. Chiếu sáng vật.

D. Cho vật chuyển động.

Lời giải

A – biểu hiện của một vật có nhiệt năng

B - biểu hiện của một vật có nhiệt năng

C - biểu hiện của một vật có quang năng

D - biểu hiện của một vật có động năng

Chọn đáp án D

Câu 3: Dạng năng lượng được tích trữ trong acquy là

A. động năng

B. hóa năng

C. thế năng

D. quang năng

Lời giải

Dạng năng lượng được tích trữ trong acquy là hóa năng.

Chọn đáp án B

Câu 4: Năng lượng tích trữ bên trong một lò xo đang bị nén tồn tại ở dạng nào?

A. nhiệt năng

B. động năng

C. thế năng đàn hồi

D. thế năng hấp dẫn

Lời giải

Năng lượng tích trữ bên trong một lò xo đang bị nén tồn tại ở dạng thế năng đàn hồi.

Chọn đáp án C

Câu 5: Động năng của vật là

A. năng lượng do vật có độ cao

B. năng lượng do vật bị biến dạng

C. năng lượng do vật có nhiệt độ

D. năng lượng do vật chuyển động

Lời giải

Động năng của vật là năng lượng do vật chuyển động.

Chọn đáp án D

Câu 6: Thế năng đàn hồi của vật là

A. năng lượng do vật chuyển động

B. năng lượng do vật có độ cao

C. năng lượng do vật bị biến dạng

D. năng lượng do vật có nhiệt độ

Lời giải

Thế năng đàn hồi của vật là năng lượng do vật bị biến dạng.

Chọn đáp án C

Câu 7: Vật nào sau đây không có thế năng hấp dẫn, nếu chọn mốc thế năng tại mặt đất?

A. Người ở trên câu trượt

B. Quả táo ở trên cây

C. Chim bay trên trời

D. Con ốc sên bò trên đường

Lời giải

A – có thế năng hấp dẫn

B – có thế năng hấp dẫn

C – có thế năng hấp dẫn

D – có động năng

Chọn đáp án D

Câu 8: Những trường hợp nào dưới đây là biểu hiện của nhiệt năng?

A. làm cho vật nóng lên

B. truyền được âm

C. phản chiếu được ánh sáng

D. làm cho vật chuyển động

Lời giải

A - biểu hiện của nhiệt năng 

B - biểu hiện năng lượng âm

C – biểu hiện quang năng

D – biểu hiện của động năng hoặc cơ năng

Chọn đáp án A

Câu 9: Trong hệ SI, năng lượng có đơn vị là

A. Jun (J)

B. calo (cal)

C. kilocalo (kcal)

D. kilooat giờ (kWh)

Lời giải

Trong hệ SI, năng lượng có đơn vị là Jun (J)

Chọn đáp án A

Câu 10: Trường hợp nào dưới đây vật không có năng lượng?

A. Tảng đá nằm yên trên mặt đất.

B. Tảng đá ở một độ cao so với mặt đất.

C. Con thuyền đang chạy trên mặt nước.

D. Viên phấn rơi từ trên bàn xuống đất.

Lời giải

A – tảng đá không có năng lượng

B – tảng đá có thế năng

C – con thuyền có động năng

D – trong quá trình rơi viên phấn có thế năng và động năng

Chọn đáp án A