Lý thuyết Lịch sử 7 (Chân trời sáng tạo 2024) Bài 21: Vùng đất phía nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kì XVI

Lịch sử lớp 7 Bài 21: Vùng đất phía nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kì XVI

Video giải Lịch sử 7 Bài 21: Vùng đất phía Nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI - Chân trời sáng tạo

A. Lý thuyết Lịch sử 7 Bài 21: Vùng đất phía nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kì XVI

1. Diễn biến cơ bản về chính trị của vùng đất phía Nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI

- Ở khu vực Nam Trung Bộ:

+ Đầu thế kỉ X đến thế kỉ XVI, trên vùng đất thuộc vương quốc Chăm-Pa, chiến tranh thường xuyên xảy ra giữa Chăm-pa, Cam-pu-chia, Đại Việt.

+ Năm 1069, thời Lý sau cuộc chiến, vua Chăm-pa đã nhường ba châu: Bố chính, Địa Lý, Ma Linh cho Đại Việt.

+ Từ 1113 đến 1220 chiến tranh Cam-pu-chia và Chăm-pa kéo dài hơn 100 năm.

+ Cuối thế kỉ XIII, Chăm-pa, Đai Việt cùng nhau kháng chiến chống quân Mông-Nguyên  thiết lập mối quan hệ hòa hiếu.

+ Năm 1306 Chế Mân kết hôn với công chúa Huyền Trân của Đại Việt. Cắt châu Ô, châu Rí (phía Nam Quảng Trị - Thừa Thiên Huế) làm sính lễ. Năm 1307 châu Ô, châu Rí đổi tên thành châu Thuận, châu Hóa.

Công chúa Huyền Trân kết hôn với Chế Mân (vua Chăm-pa) – tranh minh họa

+ Nửa sau thế kỉ XIV đến thế kỉ XV xung đột giữa hai nhà nước phong kiến Chăm-pa, Đại Việt tái diễn, dẫn đến sự sáp nhập các vùng Chiêm Động, Cổ Lũy, Vi-giay-a vào Đại Việt.

- Ở khu vực Nam Bộ:

+ Vào thế kỉ VII vương quốc Phù Nam suy yếu và bị Chân Lạp xâm chiếm, vùng đất Nam Bộ thuộc quyền cai quản triều đình Chân Lạp.

+ Vào thời kì Ăng-Co triều đình chỉ tập trung phát triển vương quốc ở khu vực Biển Hồ, dân cư cũng theo đó mà tập trung về. Vùng đất Nam Bộ bị bỏ hoang từ đó. Từ thế kỉ X- XV, vùng Nam Bộ Việt Nam ngày nay gần như không có dấu chân người.

+ Cuối thế kỉ XVI, tình trang hoang dã này vẫn tiếp tục tồn tại khi có xuất hiện và khai phá của người Việt.

2. Tình hình kinh tế, văn hóa vùng đất phía Nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI

a. Tình hình kinh tế

- Nông nghiệp:

+ Việc trồng lúa giữ vai trò nuôi sống dân Chăm-pa và những lớp dân di cư từ Đại Việt vào phía Nam.

+ Vào thế kỉ X, nghề đánh cá tiếp tục phát triển nhờ biển khơi và kỹ thuật đóng thuyền.

- Thủ công nghiệp: Một số nghề thủ công duy trì và phát triển: đồ gốm, dệt vải, đóng thuyền,..

- Thương nghiệp: các công đồng cư dân ven biển còn buôn bán sản vật, trao đổi hàng hóa với thương nhân nước ngoài.

b. Văn hóa

- Từ Quảng Bình đến Phú Yên, người Việt, Chăm cùng sinh sống hòa thuận, tạo nên cộng đồng cư dân mới, hòa nhập về văn học. Đời sống bình yên nên dân số tang vào thế kỉ XV.

- Khi đến vùng cư trú mới, bên cạnh tín ngưỡng truyền thống dân tộc, người Việt tôn trọng và tiếp thu tín ngưỡng người Chăm.

- Nhiều phong tục độc đáo thể hiện sự hòa nhập giữa hai nền văn hóa xuất hiện. Nhiều đền, tháp Chăm trở thành nơi thờ cúng chung của cả người Việt và Chăm.

Tháp Nhạn, Phú yên

B. Bài tập trắc nghiệm Lịch sử 7 Bài 21: Vùng đất phía nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kì XVI

Câu 1. Đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI, trên vùng đất thuộc vương quốc Chăm-pa, chiến tranh thường xuyên diễn ra giữa Chăm-pa và 2 nước láng giềng là

A. Phù Nam và Đại Việt.

B. Cam-pu-chia và Thái Lan.

C. Cam-pu-chia và Đại Việt.

D. Lan Xang và Cam-pu-chia.

Câu 2. Năm 1307, Ô Châu và Ô Rí được đổi tên thành

A. Địa Lý và Ma Linh.

B. châu Thuận và châu Hóa.

C. Bố Chính và Ma Linh.

D. Cổ Lũy và Chiêm Động.

Câu 4. Nội dung nào sau đây không đúng về tình hình kinh tế của vùng đất phía Nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI?

A. Nghề đánh cá là một ngành kinh tế quan trọng.

B. Nghề trồng lúa vẫn tiếp tục nuôi sống cư dân Chăm và Việt di cư vào.

C. Óc Eo là trung tâm trên tuyến đường thương mại qua vùng biển Đông Nam Á.

D. Dân cư vùng ven biển còn buôn bán sản vật, trao đổi hàng hóa với nước ngoài.

Câu 6. Từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI, vùng đất Nam Bộ thuộc quyền quản lí của vương quốc nào?

A. Chân Lạp.

B. Phù Nam.

C. Chăm-pa.

D. Đại Việt.

Câu 7. Đời sống của người Việt khi di cư vào vùng đất phía Nam cùng sinh sống với người Chăm diễn ra như thế nào?

A. Xảy ra nhiều xung đột, mâu thuẫn.

B. Yên bình, hòa thuận, hòa nhập về văn hóa.

C. Đời sống nhiều khó khăn do chiến tranh.

D. Gặp khó khăn do khác biệt phong tục tập quán.

Câu 9. Khi đến cư trú tại những vùng đất mới ở phía nam, người Việt đã có thái độ như thế nào với tín ngưỡng của người Chăm?

A. Bài trừ tuyệt đối các tín ngưỡng, phong tục của người Chăm.

B. Tôn trọng nhưng không tiếp thu tín ngưỡng của người Chăm.

C. Không có sự giao lưu văn hóa với cộng đồng người Chăm.

D. Tôn trọng và tiếp thu những tín ngưỡng của người Chăm.

Câu 10. Nội dung nào sau đây không đúng về tình hình văn hóa của vùng đất phía Nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI?

A. Người Việt và người Chăm sinh sống hòa thuận, hòa nhập về văn hóa.

B. Không có sự giao lưu, hòa nhập văn hóa giữa người Việt và Chăm.

C. Người Việt tôn trọng và tiếp thu tín ngưỡng, phung tục của người Chăm.

D. Nhiều phong tục độc đáo hòa nhập giữa văn hóa Chăm và Việt xuất hiện.

Câu 13. Sắp xếp các sự kiện sau theo trình tự thời gian:

1. Vua Chăm-pa nhường ba châu Bố Chính, Địa Lý và Ma Linh cho Đại Việt.

2. Các vùng Chiêm Động, Cổ Lũy và Vi-giay-a được sáp nhập vào Đại Việt.

3. Vua Chế Mân cắt châu Ô, châu Rí làm sính lễ cưới công chúa Huyền Trân.

4. Vua Lê cho lập đạo thừa tuyên Quảng Nam.

Sắp xếp theo trình tự thời gian:

A. 1-3-2-4.

B. 1-3-4-2.

C. 1-2-3-4.

D. 1-4-2-3.

Câu 14. Từ thế kỉ X đến thế kỉ XV, khu vực từ sông Đồng Nam trở vào (thuộc Nam Bộ Việt Nam hiện nay)

A. đặt dưới sự quản lí của Vương quốc Phù Nam.

B. phát triển mạnh mẽ, dân cư đông đúc.

C. trở thành trung tâm giao thương của khu vực Đông Nam Á.

D. gần như không có dấu chân người.