2. Cùng thảo luận:

+ Viết hai chuỗi thức ăn có ba mắt xích, hai chuỗi thức ăn có bốn mắt xích bắt đầu bằng thực vật.

+ Điều gì sẽ xảy ra nếu thời tiết khô hạn kéo dài, dẫn đến cỏ và lúa trên một cánh đồng bị chết?

+ Vai trò của thực vật đối với chuỗi thức ăn trong tự nhiên là gì?

+ Nêu những việc em đã làm để chăm sóc và bảo vệ cây xanh nhằm giữ cân bằng các chuỗi thức ăn trong tự nhiên.

1. Sơ đồ hóa:

+ Hãy viết hoặc vẽ những điều đã học được sau chủ đề Sinh vật và môi trường.

+ Chia sẻ với các bạn về sản phẩm của em.

Vận dụng trang 121 SGK Khoa học lớp 4: Em tập làm tuyên truyền viên

+ Vẽ hoặc sưu tầm các tranh ảnh về những việc làm bảo vệ môi trường và giữ cân bằng chuỗi thức ăn trong tự nhiên. Chia sẻ với các bạn.

+ Vận động gia đình cùng thực hiện các việc làm giữ cân bằng chuỗi thức ăn trong tự nhiên.

Luyện tập trang 121 SGK Khoa học lớp 4: Trò chơi: “Sắp xếp chuỗi thức ăn dưới nước và trên cạn”

Thực hiện

+ Sắp xếp các thẻ hình sinh vật dưới đây và vẽ thêm mũi tên để tạo thành sơ đồ các chuỗi thức ăn hoàn chỉnh trên cạn và dưới nước với ba hoặc bốn mắt xích.

Thảo luận

+ Trong hai chuỗi thức ăn dưới nước và trên cạn đã được sắp xếp, hãy quan sát và trả lời các câu hỏi:

● Sinh vật nào là sinh vật có thể tự tổng hợp chất dinh dưỡng bằng cách sử dụng nước và khí các – bô – níc dưới tác dụng của năng lượng ánh sáng mặt trời?

● Sinh vật nào là động vật ăn thực vật, động vật ăn thịt?

+ Nếu mặt hồ bị che ánh sáng, tảo nhỏ bị chết dần do thiếu ánh sáng thì chuỗi thức ăn trong hồ sẽ bị ảnh hưởng như thế nào?

Luyện tập trang 120 SGK Khoa học lớp 4: Xử lí tình huống

Nếu em là người chứng kiến các trường hợp sau, em sẽ có ý kiến gì để bảo vệ và giữ cân bằng chuỗi thức ăn trong tự nhiên?

Câu hỏi khám phá trang 120 SGK Khoa học lớp 4:

+ Quan sát các hình vẽ dưới đây và cho biết việc làm nào có thể giữ cân bằng chuỗi thức ăn, việc làm nào có thể làm mất cân bằng chuỗi thức ăn trong tự nhiên. Vì sao?

+ Kể tên một số việc làm của em hoặc người thân có thể giữ cân bằng chuỗi thức ăn.

Luyện tập trang 119 SGK Khoa học lớp 4: Khi rừng bị cháy hoặc bị chặt phá, số lượng cây xanh giảm mạnh. Điều này có ảnh hưởng gì đến các loài động vật sống trong rừng? Giải thích.

Câu hỏi khám phá trang 119 SGK Khoa học lớp 4:

+ Quan sát hai hình vẽ mô phỏng số lượng các sinh vật trong ruộng lúa trước và sau khi phun thuốc trừ sâu sinh học.

+ Hoàn thành phiếu quan sát theo gợi ý sau:

+ Khi số lượng bọ xít bị giảm sẽ ảnh hưởng đến nguồn thức ăn của ếch như thế nào? Sau một thời gian thiếu bọ xít, ếch có bị giảm số lượng không? Vì sao?

+ Giải thích vì sao số lượng côn trùng giảm đột ngột đã làm mất cân bằng chuỗi thức ăn trong ruộng lúa.

Luyện tập trang 118 SGK Khoa học lớp 4: Hãy thử tưởng tượng điều gì sẽ xảy ra nếu không có thực vật trên Trái Đất.

Câu hỏi khám phá trang 118 SGK Khoa học lớp 4: Quan sát hình dưới đây và trả lời các câu hỏi:

+ Các chuỗi thức ăn bắt đầu từ sinh vật nào?

+ Nếu không có thực vật, các sinh vật khác trong chuỗi thức ăn này có tồn tại không? Vì sao?

Câu hỏi khám phá trang 117 SGK Khoa học lớp 4: Quan sát các hình dưới đây và trả lời câu hỏi:

+ Con người sử dụng các bộ phận nào của thực vật để làm thức ăn?

+ Ngoài việc cung cấp thức ăn, thực vật còn có vai trò gì đối với con người?

Khởi động trang 117 SGK Khoa học lớp 4: Quan sát hai ví dụ về chuỗi thức ăn và cho biết chuỗi thức ăn này bắt đầu bằng sinh vật nào. Điều gì sẽ xảy ra nếu như không có cỏ?

Vận dụng trang 116 SGK Khoa học lớp 4: Thực hành quan sát và lập chuỗi thức ăn ở môi trường nơi em sống.

Chuẩn bị:

+ Vở, bút, phiếu học tập, mũ.

Thực hiện:

+ Quan sát môi trường nơi em sống và hoàn thành phiếu học tập.

+ Chia sẻ kết quả của em với các bạn.

Luyện tập trang 115 SGK Khoa học lớp 4:

a. Sắp xếp các sinh vật vào vị trí phù hợp trong sơ đồ chuỗi thức ăn dưới đây.

b. Chia sẻ với bạn về một chuỗi thức ăn trong tự nhiên có ít nhất ba mắt xích mà em biết.

c. Thiết kế mô hình chuỗi thức ăn.

Chuẩn bị:

+ Bút, các thẻ bìa, dụng cụ bấm lỗ giấy, dây để buộc.

Thực hiện:

+ Vẽ, dán hình hoặc viết tên các sinh vật lên mỗi thẻ bìa theo mối liên hệ của một chuỗi thức ăn.

+ Bấm lỗ và dùng dây nối các tấm bìa để lập thành chuỗi thức ăn.

+ Giới thiệu với các bạn về sản phẩm của em.

d. Trò chơi: “Thi xếp chuỗi thức ăn” :

Mỗi học sinh đóng vai là một mắt xích. Các đội chơi xếp thành hàng dọc, người đứng sau đặt tay lên hai vai của người đứng trước để lập thành một chuỗi thức ăn.

Câu hỏi khám phá trang 114 SGK Khoa học lớp 4:

+ Nói với bạn mối liên hệ thức ăn giữa các sinh vật sau

+ Vẽ sơ đồ biểu diễn mối liên hệ thức ăn giữa cà rốt, thỏ, cáo để được chuỗi thức ăn theo gợi ý sau:

+ Chuỗi thức ăn nói trên có bao nhiêu mắt xích?

Luyện tập trang 114 SGK Khoa học lớp 4:

+ Vẽ sơ đồ mô tả mối liên hệ thức ăn của các sinh vật trong mỗi hình sau.

+ Nói tên một con vật bất kì và đố bạn:

● Thức ăn của con vật đó.

● Vẽ sơ đồ mô tả mối liên hệ thức ăn giữa chúng.

Câu hỏi khám phá trang 113 SGK Khoa học lớp 4:

+ Quan sát và cho biết thức ăn của mỗi con vật trong các hình sau.

+ Nói với bạn về ý nghĩa của sơ đồ dưới mỗi hình. Mũi tên trong mỗi sơ đồ có ý nghĩa như thế nào?

Khởi động trang 113 SGK Khoa học lớp 4: Cây ngô, con chuột trong hình 1 và hình 2 có mối liên hệ với nhau như thế nào?

3. Cùng sáng tạo

+ Hãy viết hoặc vẽ tranh tuyên truyền về “Thực phẩm an toàn” hoặc “Ăn uống hợp lí để cơ thể khỏe mạnh” hoặc “Phòng tráng đuối nước”.

+ Tuyên truyền sản phẩm đã hoàn thành với các bạn, gia đình và cộng đồng.

2. Em tập làm bác sĩ

Hãy cùng các bạn trong nhóm nói về các bệnh liên quan đến dinh dưỡng.

1. Sơ đồ hóa

+ Hãy viết, vẽ những điều đã học được sau chủ đề Con người và sức khỏe theo gợi ý.

+ Chia sẻ với các bạn cùng lớp về sản phẩm của em.

Vận dụng trang 110 SGK Khoa học lớp 4: Em tập làm tuyên truyền viên

+ Cùng các bạn thảo luận về một số nguyên tắc an toàn khi bơi hoặc tập bơi.

+ Em và mọi người xung quanh đã làm gì để phòng tránh đuối nước?

+ Hãy vẽ hoặc viết bản “Cam kết thực hiện nguyên tắc bơi an toàn”.

+ Đóng vai là tuyên truyền viên để tuyên truyền, vận động bạn bè, người thân cùng thực hiện.

Luyện tập trang 110 SGK Khoa học lớp 4: Xử lí tình huống:

Em sẽ khuyên bạn điều gì trong mỗi tình huống sau?

Câu hỏi khám phá trang 109 SGK Khoa học lớp 4: Quan sát các hình dưới đây và trả lời các câu hỏi:

+ Những việc nào nên làm và không nên làm khi bơi hoặc tập bơi? Vì sao?

+ Để an toàn khi bơi hoặc tập bơi, chúng ta cần tuân theo những nguyên tắc nào?

Luyện tập trang 108 SGK Khoa học lớp 4: Xử lí tình huống

+ Điều gì có thể xảy ra trong các tình huống dưới đây?

+ Em hãy cùng các bạn phân tích, đóng vai và vận động các bạn tránh xa những nguy cơ đó.

Câu hỏi khám phá trang 107 SGK Khoa học lớp 4:

+ Hãy cho biết những việc nào nên làm, không nên làm để phòng tránh đuối nước trong các hình sau. Vì sao?

+ Theo em, nên làm gì và không nên làm gì để phòng tránh đuối nước?

Khởi động trang 107 SGK Khoa học lớp 4: Khi đi bơi em cần chuẩn bị những gì?

Vận dụng trang 106 SGK Khoa học lớp 4: Em tập làm tuyên truyền viên

Hãy vẽ tranh hoặc viết khẩu hiệu về phòng tránh bệnh liên quan đến dinh dưỡng và vận động mọi người cùng thực hiện.

Câu hỏi khám phá trang 106 SGK Khoa học lớp 4:

+ Quan sát các hình dưới đây và cho biết những việc nên làm, không nên làm để phòng tránh bệnh liên quan đến dinh dưỡng. Vì sao?

+ Theo em, cần làm gì để phòng tránh bệnh liên quan đến dinh dưỡng?

Vận dụng trang 105 SGK Khoa học lớp 4: Xử lí tình huống:

Em sẽ khuyên bạn điều gì trong mỗi tình huống sau?

Luyện tập trang 105 SGK Khoa học lớp 4: Hãy tìm hiểu về các bệnh liên quan đến dinh dưỡng qua sách, báo hoặc in - tơ - nét và lập bảng theo gợi ý sau:

Câu hỏi khám phá trang 104 SGK Khoa học lớp 4: Đọc thông tin dưới đây và trả lời các câu hỏi:

+ Bệnh do thiếu chất dinh dưỡng gồm những bệnh phổ biến nào?

+ Những dấu hiệu, nguyên nhân của bệnh do thiếu chất dinh dưỡng là gì?

+ Em còn biết những bệnh do thiếu chất dinh dưỡng nào? Hãy kể tên và chia sẻ với bạn.

Câu hỏi khám phá trang 103 SGK Khoa học lớp 4:

+ Nêu những dấu hiệu, nguyên nhân của bệnh thừa cân, béo phì.

+ Theo em, bệnh thừa cân béo phì có thể gây ra những hậu quả gì?

Khởi động trang 103 SGK Khoa học lớp 4: Điều gì sẽ xảy ra với mỗi bạn trong hình 1 và hình 2?

Vận dụng trang 102 SGK Khoa học lớp 4: Em tập làm nhà khoa học

Điều tra về việc sử dụng thực phẩm an toàn ở địa phương hoặc trường em theo gợi ý sau và chia sẻ với các bạn.

Luyện tập trang 101 SGK Khoa học lớp 4:

+ Em có nhận xét gì về việc làm của những người trong mỗi tình huống dưới đây?

+ Chia sẻ với bạn những việc em và gia đình đã làm để đảm bảo sử dụng thực phẩm an toàn.

Câu hỏi khám phá trang 101 SGK Khoa học lớp 4:

+ Chỉ ra những dấu hiệu không an toàn của thực phẩm trong mỗi hình dưới đây.

+ Điều gì có thể xảy ra nếu chúng ta ăn phải các thực phẩm đó? Vì sao?

+ Hãy kể tên một số thực phẩm không an toàn khác. Tác hại khi sử dụng các loại thực phẩm này là gì?

Luyện tập trang 100 SGK Khoa học lớp 4: Lập bảng theo dõi việc sử dụng các loại thực phẩm an toàn của gia đình em trong một ngày và chia sẻ với bạn.

Câu hỏi khám phá trang 99 SGK Khoa học lớp 4:

+ Thực phẩm trong các hình dưới đây có an toàn không? Vì sao?

+ Chúng ta nhận biết thực phẩm an toàn qua những dấu hiệu nào?

Khởi động trang 99 SGK Khoa học lớp 4: Điều gì có thể xảy ra với bạn Nam nếu bạn ấy ăn các lát bánh mì này? Vì sao?