Hoạt động luyện tập, vận dụng 2 trang 24 SGK Khoa học lớp 5:

- Quan sát hình 9 và cho biết cửa sắt bị biến đổi hoá học như thế nào.

- Qua quan sát thực tế, hãy cho biết người ta thường làm gì để ngăn ngừa sự biến đổi hoá học của các vật làm bằng sắt.

Hoạt động luyện tập, vận dụng 1 trang 24 SGK Khoa học lớp 5: Quan sát hình 8 và cho biết biển đổi nào đã xảy ra khi đun đường (hình 8a) thành ca-ra-men (hình 8b). Giải thích.

Hoạt động khám phá 2 trang 23 SGK Khoa học lớp 5: Nêu ví dụ mà em biết về biến đổi hoá học của chất trong đời sống hằng ngày.

Hoạt động khám phá 1 trang 23 SGK Khoa học lớp 5: Quan sát hình 6, đọc thông tin và cho biết:

- Sự thay đổi của đinh sắt sau khi bị gỉ.

- Biến đổi nào đã diễn ra đối với đinh sắt? Giải thích.

Hoạt động luyện tập, vận dụng 2 trang 22 SGK Khoa học lớp 5: Quan sát hình 5, cho biết trường hợp nào là biến đổi hoá học và giải thích.

Hoạt động luyện tập, vận dụng 1 trang 22 SGK Khoa học lớp 5: Quan sát hình 4 và cho biết biến đổi nào đã xảy ra. Vì sao?

Hoạt động khám phá 2 trang 21 SGK Khoa học lớp 5: Thí nghiệm tìm hiểu biến đổi hoá học của đường.

Chuẩn bị: đường trắng, 1 bát sứ chịu nhiệt, 1 kiềng sắt, 1 lưới tản nhiệt, 1 cốc nến, 1 bật lửa.

Tiến hành:

- Cho một ít đường vào bát sứ, đặt bát sứ lên kiềng sắt có lưới tản nhiệt.

- Đốt nến và đun nóng bát sứ đến khi đường chuyển màu (hình 3) thì tắt nến, để nguội.

Nhận xét sự biến đổi màu của đường dưới tác dụng của nhiệt.

Cho biết hiện tượng xảy ra, nếu tiếp tục đun.

Hoạt động khám phá 1 trang 21 SGK Khoa học lớp 5: Quan sát hình 2 và nhận xét về màu sắc, hình dạng mẩu giấy trước và sau khi đốt. Từ đó, hãy cho biết có sự biến đổi nào đó đã xảy ra.

Câu hỏi mở đầu trang 21 SGK Khoa học lớp 5: Để tạo hương vị cho bánh kẹo như bánh phờ - lăng (flan), người ta thường thêm ca – ra – men. Dù được nấu từ đường có màu trắng và vị ngọt nhưng ca – ra – men lại có màu nâu, vị đắng và ngọt dịu. Vậy biến đổi nào đã xảy ra?

Hoạt động luyện tập, vận dụng 2 trang 20 SGK Khoa học lớp 5: Đọc thông tin và giải thích vì sao trong tương lai gấu Bắc Cực có thể không còn nơi để sinh sống?

Hoạt động luyện tập, vận dụng 1 trang 20 SGK Khoa học lớp 5: Giải thích vì sao người ta sử dụng cồn là thành phần chính trong nước rửa tay khô?

Hoạt động khám phá 3 trang 19 SGK Khoa học lớp 5: Nêu ví dụ mà em biết về sự biến đổi trạng thái của chất trong đời sống hằng ngày.

Hoạt động khám phá 2 trang 19 SGK Khoa học lớp 5: Đọc thông tin và mô tả sự biến đổi trạng thái của cồn trong quá trình sử dụng.

Cồn là chất lỏng, dễ bay hơi ở nhiệt độ phòng, thường được sử dụng để sát trùng trong y tế.

Hoạt động khám phá 1 trang 19 SGK Khoa học lớp 5: Thí nghiệm tìm hiểu sự biến đổi trạng thái (sự chuyển thể) của nến.

Chuẩn bị: nến vụn, 1 bát sứ chịu nhiệt, 1 đũa thuỷ tinh, 1 kiềng sắt, 1 lưới tản nhiệt, 1 cốc nến, 1 bật lửa.

Tiến hành:

- Cho một ít nến vụn vào bát sứ và đặt bát lên kiềng sắt có lưới tản nhiệt (hình 8a).

- Đốt nến và đun nóng bát sứ đến khi nến trong bát chảy lỏng (hình 8b).

- Tắt nến, để nguội bát sứ và dùng đũa thuỷ tinh đẩy nhẹ lớp nến trong bát (hình 8c).

Quan sát và nhận xét sự biến đổi trạng thái của nến vụn dưới tác dụng của nhiệt.

Hoạt động luyện tập, vận dụng 2 trang 18 SGK Khoa học lớp 5: Con quạ trong hoạt động mở đầu đã làm gì để nước dâng lên trong bình? Lượng nước dâng lên thể hiện rõ đặc điểm nào của chất ở trạng thái rắn?

Hoạt động luyện tập, vận dụng 1 trang 18 SGK Khoa học lớp 5: Người ta đã vận dụng đặc điểm nào của chất ở trạng thái rắn trong trò chơi xếp hình ở hình 7?

Hoạt động khám phá 4 trang 18 SGK Khoa học lớp 5:

- Quan sát hình 5 và cho biết, viên đá có hình dạng xác định hay có hình dạng của vật chứa nó.

- Thả lần lượt viên đá vào cốc ở hình 6a và cốc ở hình 6b. Quan sát hình 6.

+ Nhận xét mực nước trước và sau khi thả viên đá. Giải thích.

+ So sánh lượng nước dâng lên ở hai cốc (hình 6a, 6b) sau khi thả viên đá.

Từ đó rút ra kết luận: chất ở trạng thái rắn chiếm khoảng không gian xác định hay không xác định.

Hoạt động khám phá 3 trang 18 SGK Khoa học lớp 5:

Hoạt động khám phá 2 trang 17 SGK Khoa học lớp 5:

Hoạt động khám phá 1 trang 17 SGK Khoa học lớp 5: Sắp xếp các chất: muối ăn, hơi nước, nhôm, ni-tơ (nitrogen), nước uống, dầu ăn, giấm ăn, ô-xi (oxygen), thuỷ tinh (ở nhiệt độ bình thường) vào vị trí thích hợp theo bảng gợi ý dưới đây.

Câu hỏi mở đầu trang 17 SGK Khoa học lớp 5: Trong truyện ngụ ngôn Ê – dốp (Aesop), để uống được nước, một con quạ cố gắng gắp từng viên sỏi thả vào chiếc bình chứa nước. Theo em, con quạ có thể uống được nước không? Vì sao?

Em có thể trang 16 SGK Khoa học lớp 5: Tạo một hỗn hợp gia vị hoặc nước chấm có thể dùng trong bữa ăn.

Hoạt động luyện tập, vận dụng 2 trang 16 SGK Khoa học lớp 5: Người dân ở vùng ven biển làm cách nào để sản xuất muối từ nước biển.

Hoạt động luyện tập, vận dụng 1 trang 16 SGK Khoa học lớp 5: Nói với bạn cách tách muối ra khỏi dung dịch muối.

Hoạt động khám phá trang 16 SGK Khoa học lớp 5: Thực hiện thí nghiệm:

Chuẩn bị: Muối ăn, 1 bát sứ chịu nhiệt, 1 cốc thuỷ tinh có chứa nước tinh khiết, 1 thìa, 1 kiềng sắt, 1 lưới tản nhiệt, 1 cốc nến, 1 bật lửa.

Tiến hành:

- Cho 1 thìa muối ăn vào cốc thuỷ tinh chứa 80 ml nước, khuấy đều (hình 5a).

- Lấy 5 đến 6 thìa dung dịch muối cho vào bát sứ và đặt bát lên trên kiềng sắt có lưới tản nhiệt (hình 5b).

- Đốt nến và đưa cốc nến vào phía dưới lưới tản nhiệt (hình 5c).

Dự đoán hiện tượng xảy ra với dung dịch muối khi đun.

Sau vài phút, quan sát hiện tượng xảy ra với dung dịch muối và so sánh với dự đoán ban đầu.

Hoạt động luyện tập, vận dụng trang 15 SGK Khoa học lớp 5: Hãy lấy ví dụ về hỗn hợp, dung dịch trong cuộc sống mà em biết.

Hoạt động khám phá 2 trang 15 SGK Khoa học lớp 5: Quan sát hình 3 và cho biết hỗn hợp nào là dung dịch. Giải thích.

Hoạt động khám phá 1 trang 14 SGK Khoa học lớp 5: Thí nghiệm tạo hỗn hợp và dung dịch.

Chuẩn bị: muối ăn, hạt tiêu, 1 thìa, 1 đĩa, 1 cốc thuỷ tinh chứa nước.

Tiến hành:

- Lấy 1 thìa muối ăn, 1 thìa hạt tiêu cho vào đĩa và trộn đều (hình 1).

- Lấy 1 thìa muối ăn cho vào cốc thuỷ tinh chứa nước và khuấy đều (hình 2).

Quan sát hiện tượng xảy ra và cho biết thí nghiệm nào tạo ra hỗn hợp, thí nghiệm nào tạo ra dung dịch. Vì sao em biết?

Câu hỏi mở đầu trang 14 SGK Khoa học lớp 5: Nước biển mặn vì có muối. Em có nhìn thấy muối ở trong nước biển không? Người ta làm thế nào để tách được muối ra khỏi nước biển?

Hoạt động luyện tập, vận dụng trang 13 SGK Khoa học lớp 5: Nêu một số việc làm để thực hiện và vận động những người xung quanh cùng tham gia bảo vệ môi trường đất.

Hoạt động khám phá 3 trang 13 SGK Khoa học lớp 5: Đề xuất những việc làm để bảo vệ môi trường đất.

Hoạt động khám phá 2 trang 13 SGK Khoa học lớp 5: Kể những việc em đã làm để bảo vệ môi trường đất.

Hoạt động khám phá 1 trang 13 SGK Khoa học lớp 5: Quan sát hình 7 và cho biết ý nghĩa của các hoạt động trong hình.

Hoạt động luyện tập, vận dụng trang 12 SGK Khoa học lớp 5: Vì sao trồng cây gây rừng là một trong những biện pháp hiệu quả nhất đề phòng tránh xói mòn đất?

Hoạt động khám phá 3 trang 12 SGK Khoa học lớp 5:

- Quan sát hình 5 và cho biết ý nghĩa của mỗi biện pháp phòng chống xói mòn đất.

- Kể thêm một số hoạt động phòng chống xói mòn đất.

Hoạt động khám phá 2 trang 12 SGK Khoa học lớp 5: Nêu tác hại của xói mòn đất đối với thực vật, động vật và con người.

Hoạt động khám phá 1 trang 11 SGK Khoa học lớp 5:

- Quan sát hình 4 và cho biết nguyên nhân gây ra xói mòn đất. Nguyên nhân nào do con người gây ra?

- Kể thêm một số hoạt động của con người làm gia tăng xói mòn đất.

Hoạt động luyện tập, vận dụng 2 trang 11 SGK Khoa học lớp 5: Vì sao phải phân loại rác thải sinh hoạt?

Hoạt động luyện tập, vận dụng 1 trang 11 SGK Khoa học lớp 5: Ở gia đình và địa phương em có những việc làm nào đã và đang gây ô nhiễm đất?

Hoạt động khám phá 3 trang 10 SGK Khoa học lớp 5:

- Quan sát hình 3, nêu các biện pháp phòng chống ô nhiễm đất.

- Kể thêm một số biện pháp phòng chống ô nhiễm đất.