Câu hỏi mở đầu trang 5 SGK Khoa học lớp 5: Ở vùng cao nguyên đá, cây ngô được trồng trong các khe đá mà không trồng được trên đá (hình 1). Vậy trong đất, có những thành phần nào giúp cho cây trồng có thể phát triển?

Hoạt động luyện tập, vận dụng 3 trang 109 SGK Khoa học lớp 5: Khi đi tham quan chùa Hương, du khách được chở bởi các thuyền chèo bằng tay. Theo em:

- Chèo thuyền bằng tay có những lợi ích gì đối với môi trường?

- Vì sao không nên sử dụng thuyền chạy bằng động cơ xăng, dầu ở đó?

Hoạt động luyện tập, vận dụng 2 trang 109 SGK Khoa học lớp 5: Trên đường về quê, em thấy sau mùa gặt người nông dân thường đốt rơm rạ trên đồng ruộng (hình 2).

- Cho biết hoạt động đó có tác động như thế nào đến:

+ Môi trường không khí.

+ Động vật, thực vật.

+ Sức khoẻ của người dân trong khu vực.

- Thảo luận cùng bạn, đề xuất cách xử lí rơm rạ sau thu hoạch.

Hoạt động luyện tập, vận dụng 1 trang 108 SGK Khoa học lớp 5: Chia sẻ với bạn một số nội dung theo gợi ý trong sơ đồ hình 1.

Câu hỏi mở đầu trang 108 SGK Khoa học lớp 5: Em đã học được những gì từ chủ đề Sinh vật và môi trường? Hãy nói những điều em có thể vận dụng được vào thực tiễn khi học xong chủ đề này.

Bài tập 3 trang 99 SGK Khoa học 5. Hãy tìm hiểu về “Ngày môi trường thế giới’’, ngày 05 tháng 6 hằng năm và lập kế hoạch nhỏ với những việc làm thiết thực góp phần bảo vệ môi trường để hưởng ứng ngày này. Thực hiện kế hoạch đó và tuyên truyền người thân, bạn bè cùng thực hiện.

Bài tập 2 trang 99 SGK Khoa học 5. Nêu lí do vì sao chúng ta cần bảo vệ môi trường.

Bài tập 1 trang 99 SGK Khoa học 5. Hoàn thành sơ đồ sau và chia sẻ sản phẩm với các bạn

Thực hành thí nghiệm trang 97 SGK Khoa học 5: Vận động mọi người cùng sống hòa hợp với thiên nhiên, bảo vệ môi trường và đa dạng sinh học ở địa phương.

Bước 1: Chọn một trong các chủ đề sau đây:

- Sống hòa hợp với thiên nhiên xung quanh, bảo vệ động vật, thực vật, tôn trọng sự sống của mọi vật ở địa phương.

- Bảo vệ, chăm sóc cảnh quan, môi trường sống của gia đình, trường học, cộng đồng.

Bước 2: Xây dựng nội dung và hình thức vận động bằng cách:

- Tìm các thông tin liên quan đến chủ đề đã chọn

- Xác định các thông điệp chính để quyền đạt lại cho người khác bằng dấu hiệu hoặc tranh vẽ,…

Bước 3: Thực hiện tuyên truyền các thông tin, khẩu hiệu, tranh vẽ,..đến những người xung quanh.

Câu hỏi hoặc thảo luận trang 97 SGK Khoa học 5: Vì sao thực hiện giảm thiểu, tái sử dụng, tái chế là việc làm góp phần bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường?

Thực hành thí nghiệm trang 96 SGK khoa học 5: Tìm hiểu những việc làm góp phần bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường.

Bước 1: Lập danh sách những việc làm thiết thực, phù hợp để góp phần bảo vệ tài nguyên thiên nhiên và môi trường theo gợi ý dưới đây. Em hãy đánh giá mức độ thực hiện với các việc em đã làm được.

Bước 2: Trình bày trước lớp những việc em đã thực hiện được.

Thực hành thí nghiệm trang 96 SGK Khoa học 5: Tìm hiểu về tác động tích cực và tiêu cực của con người đến môi trường và tài nguyên thiên nhiên ở địa phương em

Bước 1: Lựa chọn một trong hai nội dung dưới đây:

- Tác động tích cực và tiêu cực của con người đến môi trường (đất, nước, không khí).

- Tác động tích cực và tiêu cực của con người đến tài nguyên thiên nhiên.

Bước 2: Thu thập thông tin về nội dung đã chọn.

Bước 3: chia sẻ kết quả thu thập được.

Câu hỏi quan sát trang 94 SGK Khoa học 5: Nêu tác động tích cực và tiêu cực của con người đến môi trường và tài nguyên thiên nhiên thể hiện trong các hình 1, 2, 3, 4.

Câu hỏi mở đầu trang 94 SGK Khoa học 5: Cùng nhau hát một bài hát về bảo vệ môi trường.

Luyện tập vận dụng 2 trang 93 SGK Khoa học 5: Nêu một số việc em và gia đình có thể làm để góp phần bảo vệ môi trường.

Luyện tập vận dụng 1 trang 93 SGK Khoa học 5: Nếu con người thải quá nhiều các chất thải độc hại vào môi trường thì điều gì sẽ xảy ra.

Thực hành thí nghiệm trang 93 SGK Khoa học 5: Tìm hiểu về chức năng của môi trường đối với con người

Bước 1: Lập kế hoạch

- Mỗi nhóm lập sơ đồ chức năng của môi trường đối với con người theo gợi ý sau.

- Phân công nhiệm vụ cho thành viên trong nhóm thu thập thông tin qua thực tế hoặc internet về các chức năng đó.

Bước 2: Thực hiện kế hoạch

- Mỗi thành viên thực hiện nhiệm vụ được phân công

- Thảo luận nhóm và tổng hợp kết quả hoạt động nhóm

Bước 3: Báo cáo sản phẩm.

Trả lời câu hỏi hoặc thảo luận trang 92 SGK Khoa học 5: Nêu thêm ví dụ về chức năng của môi trường đói với con người.

Câu hỏi quan sát trang 92 SGK Khoa học 5: Dựa vào hình 4, cho biết môi trường cung cấp cho con người những gì và nhận từ con người những gì.

Luyện tập, vận dụng trang 91 SGK Khoa học 5: Chọn một sinh vật trong hình 3 và trình bày các chức năng của môi trường với sinh vật đó.

Câu hỏi hoặc thảo luận trang 91 SGK khoa học 5: Nêu các chức năng cơ bản của môi trường đối với sinh vật. Lấy ví dụ minh họa cho mỗi chức năng đó.

Câu hỏi quan sát trang 90 SGK Khoa học 5: Kể tên các điều kiện sống mà môi trường cung cấp cho sinh vật trong các hình 1 và 2. Môi trường nhận lại từ các sinh vật đó những gì?

Câu hỏi mở đầu trang 90 SGK Khoa học 5: Kể tên một số môi trường sống của sinh vật

Bài tập 2 trang 89 SGK Khoa học 5. Trò chơi: “Hùng biện’’

Hãy chọn một nội dung dưới đây, thuyết trình bày tỏ quan điểm đồng ý hay phản đối nội dung đó và giải thích vì sao.

Bài tập 1 trang 89 SGK Khoa học 5. Dựa vào gợi ý dưới đây để trình bày những nội dung đã học trong chủ đề Con người và sức khỏe

Luyện tập vận dụng trang 88 SGK Khoa học 5: Em sẽ thực hiện lời hứa giữ bí mật trong tình huống nào sau đây? Vì sao?

Tình huống 1: Bạn em rủ em cùng làm một tấm bưu thiếp tặng sinh nhật một bạn trong nhóm. Khi làm bưu thiếp phải giữ bí mật để tạo bất ngờ.

Tình huống 2: Bạn em rủ em đến nhà một người bạn mà bạn ấy mới quen ở trên mạng nhưng khi đi phải giữ bí mật với người nhà.

Thực hành, thí nghệm trang 87 SGK Khoa học 5:

1. Lập danh sách những người đáng tin cậy

Hãy lập danh sách những người đáng tin cậy có thể giúp em khi em cần giúp đỡ. Cho biết vì sao em chọn những người đó.

2. Đưa ra yêu cầu với người tin cậy để được giúp đỡ

Cho tình huống sau:

Bạn của em kể rằng. Một người quen của gia đình mỗi khi đến chơi đều nhìn bạn ấy rất chăm chú. Một lần lúc không có ai, người đó nói “Ôi, cháu đáng yêu quá!’’ và dang tay định ôm làm bạn ấy rất sợ.

a) Em sẽ làm gì sau khi nghe câu chuyện của bạn em?

b) Nếu gặp tình huống tương tự, em sẽ làm gì? Đóng vai thể hiện cách ứng xử của em theo gợi ý dưới đây.

Thực hành, thí nghệm trang 86 SGK Khoa học 5: Nhận biết một số cách phòng tránh bị xâm hại tình dục và cách phòng tránh

Bước 1: Lựa chọn một trong các tình huống sau:

Bước 2: Thảo luận nhóm, phân tích nguy cơ có thể bị xâm hại tình dục trong mỗi tình huống đó và nêu biện pháp phòng tránh.

Ví dụ:

Bước 3: Báo cáo kết quả trước lớp.

Luyện tập vận dụng trang 86 SGK Khoa học 5: Dựa vào các tình huống sau, cho biết những hành động nào cần phản đối? Vì sao?

Tình huống 1: Một bạn nam bị người anh họ trêu đùa làm bạn ấy rất khó chịu. Bạn ấy chống lại nhưng người anh học vẫn không buông ra.

Tình huống 2: Một bạn nữ trên đường đi học về, bị một nhóm học sinh lớn hơn đi theo và trêu trọc.

Trả lời câu hỏi hoặc thảo luận trang 86 SGK Khoa học 5: Kể tên một số hành động vi phạm quyền được an toàn của trẻ em.

Câu hỏi quan sát trang 85 SGK Khoa học 5: Em phản đối những việc làm nào đối với trẻ em được thể hiện ở hình 3? Vì sao?

Câu hỏi quan sát trang 84 SGK Khoa học 5: Hãy đọc tình huống trong hình 2 và cho biết:

- Cảm giác của bạn A trong câu chuyện như thế nào?

- Em phản đối hoặc đồng ý với hành động của bạn nào trong câu chuyện?Vì sao?

Câu hỏi hoặc thảo luận trang 83 SHK Khoa học 5: Kể một tình huống mà em có cảm giác an toàn hoặc không an toàn. Nêu những biểu hiện của cơ thể em trong tình huống đó.

Câu hỏi quan sát trang 83 SGK Khoa học 5: Theo em, bạn nào trong hình 1 có cảm giác an toàn, bạn nào có cảm giác không an toàn? Vì sao?

Câu hỏi mở đầu trang 83 SGK Khoa học 5: Chọn một trong các cảm giác dưới đây và chia sẻ với các bạn về tình huống khiến em có những cảm giác đó.

- Vui, phấn khởi; Buồn, lo lắng, giận, bực tức.

- Tôn trọng; coi thường.

Luyện tập, vận dụng trang 82 SGK Khoa học 5: Lập danh sách những việc cần làm để chăm sóc, bảo vệ sức khỏe thể chất và tinh thần ở tuổi dậy thì. Tự đánh giá mức độ thực hiện những việc làm đó của em dựa vào gợi ý dưới đây.

Thực hành, thí nghiệm trang 82 SGK Khoa học 5: Tìm hiểu thông tin về chăm sóc, bảo vệ sức khỏe thể chất và tinh thần ở tuổi dậy thì.

Bước 1: Tìm hiểu thông tin về một trong các chủ đề sau:

- Chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh cho tuổi dậy thì.

- Các hoạt động vận động, thể dục, thể thao tốt cho sự phát triển của cơ thể ở tuổi dậy thì.

- Cách kiểm soát cảm xúc theo hướng tích cực, tránh căng thẳng ở tuổi dậy thì.

Bước 2: Chia sẻ thông tin em tìm hiểu được với các bạn.

Câu hỏi hoặc thảo luận trang 81 SGK Khoa học 5: Kể thêm một số việc làm để chăm sóc và bảo vệ sức khỏe thể chất và tinh thần ở tuổi dậy thì:

Câu hỏi quan sát trang 80 SGK Kha học 5: Dựa vào các hình sau, nêu những việc cần làm, cần tránh để chăm sóc, bảo vệ sức khỏe thể chất và tinh thần ở tuổi dậy thì.

Thực hành, thí nghiệm trang 80 SGK Khoa học 5: Viết các việc cần làm để giữ vệ sinh cơ thể. Đánh giá về ý thức giữ gìn vệ sinh cơ thể của em theo bảng dưới đây.