Lý thuyết KHTN 8 ( Cánh diều 2024) Bài 21: Mạch điện

I. Sơ đồ mạch điện

1. Kí hiệu các thiết bị điện trong sơ đồ mạch điện

- Để mô tả mạch điện, người ta dùng sơ đồ mạch điện. Dựa vào sơ đồ mạch điện có thể biết được các thiết bị điện xuất hiện ở trong mạch điện, cách ghép nối chúng và từ đó có thể lắp hoặc sửa chữa mạch điện.

- Để vẽ được sơ đồ mạch điện, cần dùng các kí hiệu theo các quy ước đã thống nhất.

- Có thể dùng mũi tên để biểu diễn chiều dòng điện trong sơ đồ mạch điện. Người ta quy ước chiều dòng điện trong mạch điện kín là chiều đi ra từ cực dương và đi vào cực âm của nguồn điện.

2. Mắc mạch điện theo sơ đồ

Sơ đồ mạch điện 2 pin, 1 công tắc, dây dẫn điện và 1 bóng đèn.

II. Công dụng của một số thiết bị điện

1. Các thiết bị an toàn

Để giữ an toàn cho người và các thiết bị điện, trong các mạch điện thường được lắp thêm các thiết bị an toàn.

- Cầu chì: Cầu chì được mắc nối tiếp với thiết bị điện cần bảo vệ ở mạch điện. Nếu vì một lí do nào đó, dòng điện quá lớn làm dây cầu chì bị đứt, dòng điện được ngắt, thiết bị điện được bảo vệ an toàn. Sau khi sửa chữa, cần thay dây cầu chì mới.

- Rơle: Trong mạch điện, hoạt động như một công tắc, dùng để đóng ngắt mạch điện khi có dòng điện lớn hoặc điều khiển các dòng điện theo mục đích khác nhau.

- Cầu dao tự động: Là thiết bị an toàn được mắc trong mạch điện. Để có dòng điện chạy trong mạch ta đẩy cần gạt về phía ON. Khi cần ngắt mạch điện bằng tay, ta kéo cần gạt về phía OFF. Khi xảy ra sự cố làm dòng điện quá lớn, cầu dao sẽ tự động chuyển cần gạt về phía OFF. Sau khi sửa chữa xong, ta lại đẩy cần gạt về phía ON.

2. Chuông điện

Chuông điện là thiết bị điện ứng dụng hoạt động của nam châm điện. Khi có dòng điện chạy qua, chuông sẽ phát ra âm thanh để báo hiệu.