Tác giả tác phẩm Hang Én (Kết nối tri thức 2024) Ngữ văn 6 chi tiết nhất

Tác giả tác phẩm: Hang Én - Ngữ văn 6

Bài giảng Ngữ văn 6 Hang Én - Kết nối tri thức

I. Tác giả

- Tác giả: Hà My.

II. Tác phẩm Hang Én

1. Thể loại

Kí

2. Xuất xứ

Trích dẫn văn bản viết giới thiệu về hang Én trên trang thông tin điện tử Sở Du lịch Quảng Bình; truy cập: 14/10/2020

3. Phương thức biểu đạt

Tự sự kết hợp miêu tả, biểu cảm;

4. Tóm tắt tác phẩm Hang Én

Đường tới hang Én phải xuyên qua rừng nguyên sinh, vượt nhiều đoạn dốc cao, ngoằn nghèo. Bắt đầu từ dốc Ba Giàn dài gần 2km rồi tới thung lung Rào Thương. Muốn vào hang, phải lội qua sống, rồi trèo ngược vách đá hiểm trở. Vào trong hang, hàng vạn con chim én vẫn hồn nhiên cư ngụ và chưa phải biết sợ con người. Bên cạnh đó là hàng trăm dải đá san hô uốn lượn thành bao nhiêu tầng, bậc lớn nhỏ,… Cuộc sống của những du khách khi đến hang hòa mình với thiên nhiên một cách hồn nhiên, vô tư.

5. Bố cục tác phẩm Hang Én

2 phần chính:

- Phần 1: Từ đầu... lòng hang chính: Hành trình đi đến hang Én;

- Phần 2: Còn lại: Khám phá vẻ đẹp bên trong hang Én:

+ Tiếp... trần hang cao vài trăm mét: Kích thước của hang Én;

+ Tiếp... đôi cánh ấy sẽ lành hẳn: Những con chim én trong hang Én;

+ Tiếp... tạo tác của tự nhiên: vẻ đẹp thiên nhiên ở sau hang Én;

+ Tiếp... tiếng phân chim rơi lộp độp trên mái lều: Hang Én khi trời tối;

+ Tiếp... hết: Hang Én vào sáng hôm sau.

6. Giá trị nội dung tác phẩm Hang Én

- VB cho thấy vẻ đẹp hoang dã, nguyên sơ của hang Én và thái độ của con người trước vẻ đẹp của tự nhiên.

7. Giá trị nghệ thuật tác phẩm Hang Én

- Sử dụng các từ ngữ giàu hình ảnh, cảm xúc $\to$ tăng khả năng liên tưởng, tưởng tượng và khơi lên tình cảm trong lòng người đọc;

- Lối kể tuyến tính phù hợp với thể kí giúp câu chuyện trở nên gần gũi, sống động, chân thực với người đọc

III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Hang Én

1. Hành trình đến hang Én

- “Phải xuyên qua rừng nguyên sinh, vượt qua nhiều đoạn dốc cao, ngoằn ngoèo, lội khoảng ba mươi quãng suối và sông”

$\to$ Đến được hang Én là một thách thức, đòi hỏi con người có nghị lực, sự quyết tâm, kiên trì và khát vọng chinh phục

- Chỉ có cách đi bộ $\to$ cách duy nhất để đến được hang Én $\to$ có thời gian để khám phá và hòa mình vào thiên nhiên:

+ Thách thức, nguy hiểm: dốc cao gập ghềnh; đường mòn, trơn; cây cổ thụ chắn ngang, vòm dây leo giăng kín; lội sông, trèo ngược vách đá cao hiểm trở;

+ Vẻ đẹp:

+ một cuộc “ngược dòng” tìm về thuở sơ khai;

+ cây cổ thụ tán cao vút, hoa phong lan nở, nhiều côn trùng, chim chóc;

+ con đường, thảm cỏ (cách dùng từ “thảm”, không phải “bãi), tiếng chim, đàn cá bơi, đàn bướm quấn quýt cả vào chân người;

+ các từ, cụm từ chỉ cảm xúc: thích nhất, yêu vô cùng, ngỡ mình đang đi trong một giấc mộng đẹp;

$\to$ Các từ ngữ miêu tả thiên nhiên có độ gợi cảm cao, thể hiện thái độ, tình cảm yêu mến của người viết.

2. Vẻ đẹp bên trong hang Én

a. Kích thước

- Số đo: rộng nhất là 110m², cao nhất là 120m, sông ở hang chính len lỏi qua hang ngầm khoảng 4 km;

- Cách so sánh để cụ thể hóa, dễ hình dung: có thể chứa được hàng trăm người, tương đương với tòa nhà bốn mươi tầng.

$\to$ Cụ thể hóa hang Én cho người đọc: Hang Én rất cao, rộng, dài $\to$ Con người trở nên nhỏ bé trước thiên nhiên rộng lớn

b. Vẻ đẹp trong hang Én

- Sự kiến tạo của tự nhiên:

+ Trần hang đẹp như mái vòm của một thánh đường;

+ “Bờ sông cát mịn, nước mát lạnh, trong veo, đáy toàn sỏi đá đã bào nhẵn tạo thành một bãi tắm thiên nhiên hoàn hảo”;

+ Dải hóa thạch sò, ốc, san hô; nhũ đá, măng đá, ngọc động

$\to$ tuyệt đẹp, trăm triệu năm bào mòn hay bồi đắp mới nên

$\to$ Những vật vô tri nhưng đều có sự sống, sinh thành, biến hóa qua chiều dài của lịch sử địa chất.

$\to$ Chiều sâu của lịch sử, cội nguồn của sự sống trên hành tinh.

- Sinh vật tự nhiên sống trong hang Én: chim én

+ Tính từ: “dày đặc”;

+ Nhân hóa, cách dùng từ, viết câu thể hiện tình cảm, cảm xúc:

Én bố mẹ, én anh chị, én ra ràng, bạn én thiếu niên

Ngủ nướng; say giấc;

“Nếu đặt lên vai, bạn sẽ rúc vào tóc hoặc đậu trên đầu mình để... ngủ tiếp!” $\to$ dấu ba chấm để thể hiện sự bất ngờ ở phía sau: bạn én thiếu niên ham ngủ $\to$ lối viết giàu cảm xúc, tình cảm;

Không mảy may để ý đến sự hiện diện của nhóm du khách; ung dung mổ cơm trong lòng bàn tay

- Khung cảnh trong hang Én thay đổi theo thời gian:

+ Tối:

Bóng tối trùm trong hang, khoảng trời trên cửa hang vẫn sáng rất lâu;

Đàn én bay về hang; tứ bề tiếng chim líu ríu, chíu chít, tiếng phân chim rơi lộp độp trên mái lều;

Tiếng nước chảy âm âm.

+ Sáng:

Năm giờ: luồng nắng ban mai rực rỡ$\to$ sáng bừng cả lòng hang, tương bật điện $\to$ từ tối sang sáng, con người chưa kịp thích nghi;

Khói mơ lãng đãng trên mặt nước do nắng và hơi nước mỏng cộng lại $\to$ vẻ đẹp thơ mộng, bình yên, trong trẻo của buổi sáng. Cách dùng từ đảo ngữ: không phải “khói mơ lãng đãng” mà là “lãng đãng khói mơ”;

Không khí mát lành, tinh khiết.

c. Sự hòa mình của con người với tự nhiên

- Cách con người tương tác với tự nhiên:

+ Cách gọi hang Én: cái tổ được Mẹ Thiên Nhiên ban tặng. “Cái tổ” $\to$ gợi cảm giác nguyên thủy, ấm áp, gần gũi. “Mẹ Thiên Nhiên”: gọi thiên nhiên là “Mẹ”, viết hoa các tiếng $\to$ thái độ ngưỡng vọng, biết ơn, trân trọng sự dồi dào, phong phú, vẻ đẹp của thiên nhiên;

+ Thời xa xưa, tộc người A-rem đã sống trong hang Én, có bàn chân mỏng, ngón dẹt – dấu tích của bao thế hệ leo vách đá $\to$ con người sống giữa thiên nhiên, hòa hợp và thích ứng với thiên nhiên;

+ Tộc người A-rem khi ra ngoài sinh sống: vẫn giữ lễ hội “ăn én”;

+ Cư xử với đàn bướm: thái độ yêu thích, bước đi cùng đàn bướm, ngắm cánh hồ điệp monh manh $\to$ thái độ trân trọng, nâng niu vẻ đẹp mong manh;

+ Cư xử với chim én: đặt lên vai, cho ăn trong lòng bàn tay $\to$ sự gần gũi, thân thiện;

+ Sống trong hang:

Ngồi bệt trên cát, chân trần $\to$ trực tiêp tiếp xúc với thiên nhiên, không cần vật bảo hộ, ngăn, kê, lót.

Tối: Ngắm sông, ngắm trời;

Sáng: ngoài người ra khỏi lều

$\to$ Tâm trạng, thái độ: yêu thích, cảm phục, ngưỡng vọng, kết giao với tự nhiên, cảm thấy được sống an nhiên trong cái “tổ” của “Mẹ Thiên Nhiên”.

IV. Các bài văn mẫu

Đề bài: Phân tích bài Hang Én

Bài tham khảo 1

Qua bài viết “Hang Én”, tác giả đã khắc họa được vẻ đẹp của cảnh sắc thiên nhiên nơi hang Én - một trong những hang động lớn nhất thế giới.

Cuộc hành trình đến với hang Én được tác giả giới thiệu theo trình tự thời gian từ khi còn sáng sớm đến khi bóng tối đã buông xuống. Con đường đến với hang Én bắt đầu từ con dốc Ba Giàn, đến thung lũng Rào Thương với rất nhiều thác ghềnh. Thiên nhiên hiện lên với những gì hoang sơ nhất: “Rất nhiều cây cổ thụ tán cao vút, thân đầy các loại tầm gửi, có cả phong lan đang nở hoa. Con đường qua thung lũng trải theo tiếng suối róc rách, thảm cỏ, rồi cây cối rậm rạp, lúp xúp, từ đó vẳng ra tiếng chim kêu đủ giọng. Nước trong vắt, mát lạnh và thấy cả làn đá cuội nơi đáy suối. Nhiều quãng còn nhìn rõ đàn cá bơi liêu xiêu giữa dòng nước chảy xiết như những chiếc lá trúc khô”.

Vẻ đẹp của hang Én cũng không làm cho du khách thất vọng. Câu văn so sánh độc đáo: “Hang Én giống như cái tổ khổng lồ và an toàn mà mẹ Thiên Nhiên ban tặng cho con người…” thể hiện sự kì vĩ của thiên nhiên nơi đây. Tiếp đến, tác giả miêu tả cụ thể kiến trúc độc đáo của hang động này: “Hang có tới ba cửa lớn, cửa trước có hai lớp, vòm cửa dẫn vào một “sảnh chờ” rộng rãi, cửa trong lại thấp hẹp, sát ngay dải sông ngầm đá rộng sâu quá thắt lưng”. Nhưng đặc biệt nhất vẫn là cuộc sống của hàng trăm nghìn con én trong hang: “Én bố mẹ tấp nập đi, về, mải mớm mồi cho con; Én anh chị rập rờn bay đôi; Én con chấp chới vỗ cánh; Én thiếu niên ngủ nướng. Én xuống kiếm ăn, gãy cánh: ung dung mổ cơm trong tay con người, thản nhiên đi quanh lều”. Chúng sống hồn nhiên như không hề biết sợ con người.

Cuối cùng, tác giả đã kể lại cuộc sống của đoàn du khách tại hang Én. Mặc dù thiếu thốn, nhưng họ vẫn cảm thấy thích thú khi được hòa mình với thiên nhiên. Từ đó, tác giả cũng thể sự trân trọng, lòng biết ơn và tình yêu của con người đối với tự nhiên: “Ai nấy nhoài ra khỏi lều, chân trần chạy quanh sông, rồi ngay bên bờ cát vục mắt nước rửa mặt, hít căng lồng ngực thứ không khí mát lành, tinh khiết.”

Hành trình khám phá hang Én đã đánh thức ở con người ý thức về việc bảo vệ môi trường thiên nhiên, cũng như các loài thực vật, động vật hoang dã. Đây là một văn bản có giá trị to lớn.

Bài tham khảo 2

Văn bản “Hang Én” của Hà My đã khắc họa được vẻ đẹp của cảnh sắc thiên nhiên nơi hang Én.

Hành trình khám phá hang Én được nhân vật “tôi” kể theo trình tự không gian từ con dốc Ba Giàn, đến thung lũng Rào Thương rồi mới đến được hang Én. Chuyến đi bắt đầu từ sáng sớm cho đến lúc bóng tối đã ngả xuống trải qua rất nhiều khó khăn. Cánh rừng nguyên sinh hiện lên với: “Những con dốc cao và gập ghềnh. Đường mòn vừa một người đi, khá trơn, nhiều chặng có cây đổ chắn ngang hoặc những vòm dây leo giăng kín”. Thiên nhiên còn mang vẻ hoang sơ mà cũng rất thơ mộng: “Rất nhiều cây cổ thụ tán cao vút, thân đầy các loại tầm gửi, có cả phong lan đang nở hoa. Con đường qua thung lũng trải theo tiếng suối róc rách, thảm cỏ, rồi cây cối rậm rạp, lúp xúp, từ đó vẳng ra tiếng chim kêu đủ giọng. Nước trong vắt, mát lạnh và thấy cả làn đá cuội nơi đáy suối. Nhiều quãng còn nhìn rõ đàn cá bơi liêu xiêu giữa dòng nước chảy xiết như những chiếc lá trúc khô”...

Khi đến hang Én, nhân vật “tôi” tiếp tục miêu tả vẻ đẹp của thiên nhiên nơi đây. Trước hết là “kiến trúc” độc đáo của hang Én: “Hang có tới ba cửa lớn, cửa trước có hai lớp, vòm cửa dẫn vào một “sảnh chờ” rộng rãi, cửa trong lại thấp hẹp, sát ngay dải sông ngầm đá rộng sâu quá thắt lưng. Phía bên trong, nơi rộng nhất phải tới 110m2, có thể chứa hàng trăm người. Trần hang cao tương đương tòa nhà bốn mươi tầng (120m). Cửa thứ hai thông lên mặt đất như giếng trời đón khí và ánh sáng. Quãng sông ngầm êm đềm trước thềm hang chính, len các hang phụ chừng 4km rồi đổ ra cửa sau”. Đặc biệt nhất là cuộc sống của hàng nghìn con én được khắc họa vô cùng chân thực, sống động: “Sống bên trong hang là hàng trăm nghìn con én hồn nhiên cư ngụ và chưa biết sợ con người. Én bố mẹ tấp nập đi, về, mải mớm mồi cho con; Én anh chị rập rờn bay đôi; Én con chấp chới vỗ cánh; Én thiếu niên ngủ nướng. Én xuống kiếm ăn, gãy cánh: ung dung mổ cơm trong tay con người, thản nhiên đi quanh lều. Vòng ra sau hang Én là hàng trăm dải đá san hô uốn lượn. Trời tối, khoảng trời phía trên cửa hang thứ hai vẫn sáng nên có thể nhìn rõ từng đàn én chao liệng”. Cuộc sống của loài én cũng thật giống với con người.

Đoạn cuối của văn bản, nhân vật tôi chủ yếu nói về cuộc sống của đoàn khách du lịch tại hang Én. Từ đó, tác giả muốn khẳng định mối quan hệ gắn bó mật thiết của con người đối với thiên nhiên.

Với những hình ảnh chân thực, giọng văn tự nhiên, tác giả đã gửi gắm tình yêu dành cho thiên nhiên Hang Én qua văn bản này.