Tác giả tác phẩm Trái tim Đan - Kô (Chân trời sáng tạo 2024) Ngữ văn 7 chi tiết nhất

Tác giả tác phẩm: Trái tim Đan - Kô - Ngữ văn 7

 I. Tác giả

- Mắc-xim Go-rơ-ki (1868-1936) là nhà văn người Nga

- Tác phẩm chính: Những tạo vật từng là con người, những câu chuyện được dịch sang tiếng Anh (1905), Bài ca chim báo bão (1901), Bài ca Chim Ưng (1902)

II. Đọc tác phẩm Trái tim Đan - Kô

Bà lão im lặng và nhìn ra thảo nguyên, ở đó bóng tối mỗi lúc một dày đặc lại. Những tia lừa từ trái tim cháy của Đan-kô bắn ra, sáng bừng lên ở nơi nào phía xa, nom như những bông hoa xanh bay lượn trên không, chỉ nở ra trong giây lát.

“Đan-kô dẫn họ đi. Mọi người nhất loạt đi theo anh, họ tin anh. Đường đi thật khó khăn! Rừng tối om, cứ bước một bước, đầm lầy lại há cái mõm tham lam hôi thối ra nuốt mất người, và cây cối sừng sững chặn đường như một bức thành kiên cố. Cành cây quấn quýt lấy nhau; rễ bò lan khắp nơi như đầu rắn, và cứ mỗi bước đi, họ lại phải tốn bao nhiều mồ hôi và máu. Họ đi lâu lắm... Rừng mỗi lúc một dày rậm, sức lực mỗi lúc một suy kiệt! Họ bắt đầu oán trách Đan-kô, trách anh trẻ người non dạ', đưa họ đi vào chỗ vu vơ. Nhưng anh vẫn dẫn đầu đoàn người, hăng hái và tươi tỉnh.

Rồi một hôm, giông bão gầm thét trên rừng, cây cối ào ào ghê rợn. Trong rừng bỗng tối mù tối mịt, tưởng chừng như bao nhiêu đêm tối trên đời kể từ khi có rừng đến nay đều tụ cả lại. Những con người nhỏ bé đi giữa những cây lớn, trong tiếng sấm đáng sợ. Họ đi, còn những cây khổng lồ lắc lư, nghiến ken két và gào lên những bài ca thịnh nộ. Ánh chớp bay trên các ngọn cây, loé ánh lửa xanh lạnh lẽo, rọi sáng trong khoảnh khắc và biến mất cũng nhanh như khi xuất hiện, làm mọi người kinh sợ. Cây cối được ánh chớp lạnh lẽo rọi sáng, nom như những vật sống, đang dang rộng những cánh tay dài ngoằn ngoèo, đan thành một mạng lưới dày xung quanh đoàn người, cố ngăn chặn họ. Từ trong đám cành tối tăm, có cái gì đáng sợ, hắc ám, lạnh lẽo nhìn đám người đang đi. Đường đi gian nan, đoàn người mệt lả, mất tinh thần. Nhưng họ xấu hổ, không dám thú nhận sự yếu hèn của mình, vì thế họ trút căm hờn và giận dữ vào Đan-kô, con người vẫn dẫn đầu họ. Họ trách anh không biết dẫn dắt họ, thế đấy!

Họ dừng lại, và giữa tiếng gầm gào đắc thắng của rừng rú, trong bóng tối run rẩy, những con người mệt mỏi và dữ tợn ấy bắt đầu kết tội Đan-kô.

- Mi là kẻ hèn mọn làm hại chúng tao, – Họ bảo anh – Mi dẫn chúng tao đi và làm chúng tao kiệt lực, vì vậy mi phải chết.

- Các người bảo: “Dẫn chúng ta đi!” và tôi dẫn các người đi, – Đan-kô hét lên, hiên ngang đứng trước mặt họ. – Tôi có gan dẫn đường, và tôi dẫn các người đi! Còn các người chỉ cắm cổ đi và không biết giữ sức để đi được dài hơn! Các người chỉ mải miết đi như đàn cừu!

Nhưng những lời đó làm họ càng điên tiết hơn.

- Mi phải chết! Mi phải chết! – Họ gầm lên.

Rừng cũng gầm lên, gầm mãi lên, hoà với tiếng hét của họ, và ánh chớp xé toang bóng tối thành từng mảnh. Đan-kô nhìn đám người mà anh đã ra công khó nhọc vì họ, và thấy rằng họ là những con thú. Nhiều người xúm quanh anh, nhưng trên mặt họ không có chút gì là cao thượng, và không thể mong đợi họ tha thứ cho anh. Thế là trong tim anh cũng bùng lên niềm phẫn nộ sục sôi, nhưng lòng thương hại mọi người đã dập tắt ngọn lửa uất giận ấy. Anh yêu họ và nghĩ rằng không có anh, có lẽ họ chết mất. Trong tim anh bừng lửa nhiệt thành, thiết tha muốn cứu thoát họ, đưa họ lên con đường dễ dàng, và những tia lửa của niềm mong muốn mãnh liệt ấy loé lên trong mắt anh... Còn họ thấy thế, lại tưởng anh nổi khùng nên mắt mới sáng quắc lên như vậy, họ liền giữ miếng như những con chó sói, chờ xem anh đánh lại họ, họ tiến sát đến, vây chặt lấy anh để dễ bề bắt và giết anh hơn. Còn anh đã hiểu ý nghĩ của họ, vì thế ngọn lửa trong tim anh càng cháy rực hơn nữa, vì ý nghĩ của họ làm anh buồn rầu.

Rừng vẫn hát bài ca thê lương', sấm chớp đùng đùng, mưa như trút nước.

- Ta sẽ làm gì cho mọi người đây? — Đan-kô gào to hơn sấm.

Bỗng nhiên, anh đưa hai tay lên xé toang lồng ngực, dứt trái tim ra và giơ cao trên đầu.

Trái tim cháy sáng rực như mặt trời, sáng hơn mặt trời, và cả khu rừng im lặng, sáng lên dưới ngọn

đuốc của lòng thương yêu vĩ đại đối với mọi người. Trước ánh sáng của trái tim Đan-kô, bóng tối tan tác và run lẩy bẩy, nhào xuống cái mõm hôi thối của đầm lầy nơi rừng sâu núi thẳm. Đoàn người sửng sốt, đứng trơ ra như phỗng.

- Đi thôi! — Đan-kô thết lớn và xông lên phía trước, về chỗ của mình, tay giơ cao trái tim cháy rực, soi đường cho mọi người.

Họ xông lên theo anh, sung sướng mê cuồng. Rừng lại bắt đầu ồn ào, ngạc nhiên lắc lư các ngọn cây, nhưng tiếng ồn ào của rừng bị tiếng chân người rầm rập át đi. Họ chạy nhanh và mạnh bạo, cảnh tượng kì diệu của trái tim cháy lôi cuốn họ. Bây giờ vẫn có người trong bọn họ chết, nhưng họ chết không than vãn và khóc lóc. Còn Đan-kô thì luôn luôn đi ở phía trước và trái tim anh vẫn cháy bùng bùng, sáng rực!

Bỗng nhiên, rừng giãn ra nhường lối cho anh, giãn ra và lùi lại ở phía sau, dày đặc và câm lặng, còn Đan-kô và tất cả đám người ấy lập tức chìm vào cái biển ánh sáng mặt trời và không khí trong lành được nước mưa gột sạch. Giông bão ở đăng kia, sau lưng họ, trên khu rừng, còn ở đây là mặt trời rực rỡ, thảo nguyên thở đều, cỏ ngời sáng vì những giọt mưa chói lọi như kim cương và sông lấp lánh ánh vàng... Trời đã về chiều và dưới ánh hoàng hôn, sông đỏ như dòng máu nóng hổi phụt ra từ bộ ngực bị xé rách của Đan-kô.

Chàng Đan-kô can trường và kiêu hãnh đưa mắt nhìn thảo nguyên bao la trước mặt, sung sướng nhìn khoảng đất tự do và bật lên tiếng cười tự hào. Rồi anh gục xuống và chết.

Đoàn người vui sướng và tràn đầy hi vọng, không để ý rằng Đan-kô đã chết và không thấy trái tim can đảm của anh vẫn cháy bừng bừng cạnh xác anh. Chỉ có một người vốn tính cẩn thận nhận thấy điều đó, và sợ xảy ra chuyện gì không hay, liền giẫm chân lên trái tim kiêu hãnh ấy… Trái tim tóe ra một loạt tia sáng, rồi tắt ngấm…”.

- Đấy, duyên do của những ánh lửa xanh thường xuất hiện trên thảo nguyên vào lúc trước cơn giông là như vậy!

Bây giờ khi bà lão kể xong câu chuyện truyền thuyết tuyệt đẹp của mình, thảo nguyên bỗng yên tĩnh lạ thường, như kinh ngạc về sức mạnh của chàng Đan-kô dũng cảm đã đốt cháy trái tim mình soi đường cho mọi người và chết mà không đòi hỏi gì cả.

Bà lão thiu thiu ngủ. Tôi nhìn bà cụ và nghĩ: “Trong trí nhớ của bà lão còn lưu lại bao nhiêu truyện kì diệu và biết bao nhiêu hồi ức nưa?”. Rồi tôi nghĩ về trái tim cháy hùng vĩ của Đan-kô và về trí tưởng tượng của nhân loại đã sáng tạo nên biết bao nhiêu truyền thuyết đẹp đẽ và đầy khí phách.

III. Tác phẩm Trái tim Đan- Kô

1. Thể loại

truyện ngắn

2. Xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác

- Tác phẩm được trích từ Tuyển tập truyện ngắn Mắc- xim Go- rơ- ki

3. Phương thức biểu đạt

tự sự

4. Ý nghĩa nhan đề

Trái tim Đan-kô được hiểu là những người luôn hết lòng vì người khác, bất chấp hiểm nguy, sẵn sàng hi sinh bản thân, quyền lợi của mình cho mọi người, xuất phát duy nhất từ lòng yêu thương

5. Tóm tắt Trái tim Đan- Kô

- Đoạn trích kể về hành trình Đan- Kô dẫn bộ tộc đi vào đầm lầy ,hành trình đi rất khó khăn anh bị dân làng trách móc.Nhưng ý chí của Đan- Kô,dũng mãnh đã vượt qua khó khăn

6. Bố cục tác phẩm Trái tim Đan- Kô

- Phần 1: Từ đầu…hăng hái và tươi tỉnh: Hành Đan- kô dẫn bộ lạc vào rừng

- Phần 2: Tiếp theo….họ làm anh buồn rầu:Sự khó khăn đi qua đầm lầy

- Phần 3: Còn lại: Sự dũng mãnh của Đan- Kô

7. Giá trị nội dung tác phẩm Trái tim Đan- Kô

- Ca ngợi sự anh hùng,ý chí kiên cường của Đan- Kô

8. Giá trị nghệ thuật tác phẩm Trái tim Đan- Kô

-  Tình huống truyện độc đáo

-  Miêu tả chi tiết đặc sắc

- Hình ảnh mang tính sáng tạo

- Miêu tả chi,từ ngữ gợi tả

IV. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Trái tim Đan- Kô

1. Tình huống truyện

- Đan- Kô dẫn bộ tộc đi vào rừng sâu tìm đường sinh sống

+ Mọi người nhất nhất loại đi theo anh,họ tin anh

+ Đường đi khó khăn, trắc trở

+ Rừng mỗi lúc dày đặc, sức lực kiệt

+ Cả nhóm người gặp phải cơn bão lớn

+ Đường đi gian nan đoàn người kiệt sức ,mất tinh thần

+ Họ xấu hổ không dám nhận sự hèn yếu của mình

+ Họ trách anh không biết cách dẫn họ đi

+Họ dừng lại giữa tiếng gầm hú đắc chí họ buộc tội anh

- Đan- Kô tức giận nhưng vì yêu bọ tộc nên anh bỏ qua

+ Anh nghĩ rằng không có anh họ sẽ chết

+ Hai tay anh xé toang lồng ngực,dứt trái tim ra và giơ lên đầu

+ Trái tim như ánh mặt trời soi sáng

+ Mọi thứ trong rừng giãn ra và nhường cho Đan- Kô và dòng người đi qua

+ Họ vui mừng sung sướng khi vượt qua tất cả

2. Các yếu tố hư cấu

- Các yếu  tố viễn tưởng, không có thật

- Anh đưa hai tay xé toang lồng ngực

+ Dứt trái tim ra giơ cao lên đầu

+ Trái tim cháy sáng như mặt trời

+ Rừng giãn ra nhường lối cho anh.

V. Các bài văn mẫu

Đề bài: Phân tích bài Trái tim Đan- Kô

Bài tham khảo 1

Truyện ngắn Trái tim Đan-kô của Mác-xim Go-rơ-ki là một tác phẩm chứa đầy cảm xúc và vô cùng sâu sắc. Nó nêu bật về tình yêu thương và sự hy sinh cao cả của nhân vật chính, cũng chính là một người anh hùng. Tác giả sử dụng những chi tiết tường minh và hình ảnh mạnh mẽ để truyền tải thông điệp sâu sắc về lòng nhân ái và ý nghĩa cuộc sống.

Ngay từ đầu câu chuyện, tác giả đã tạo nên một bối cảnh u ám với thảo nguyên và khu rừng rợp bóng tối. Cảnh tượng này tượng trưng cho khó khăn và sự tuyệt vọng mà những nhân vật đang phải đối mặt. Trong hoàn cảnh này, Đan-kô xuất hiện như một anh hùng, một người mang trong mình lòng yêu thương và hy vọng. Anh ta đứng lên để dẫn dắt những người khác đang chìm trong bóng tối vượt qua khó khăn, đánh bại nỗi sợ hãi và tạo ra một con đường mới cho cuộc sống của họ. Chàng đã phá bỏ đi bóng tối và tuyệt vọng bao phủ những con người ấy, đưa họ trở về với ánh sáng.

Tuy nhiên, điều đáng chú ý là hoàn cảnh khi Đan-kô gặp phải sự phản đối và chỉ trích từ phía những người anh em cùng bản mình. Họ trách móc và lên án chàng ta, đẩy Đan-kô vào tình thế khó khăn và đau khổ khi đứng trước sự lựa chọn phản bội của những người thân thiết. Tuy nhiên, thay vì trả đũa hay tức giận, Đan-kô thể hiện sự vị tha và tình yêu thương vô điều kiện đối với những người này. Chàng nhìn thấy sự bất hạnh của họ và tin rằng việc còn sống là sự cứu rỗi cho cuộc sống của bọn họ.

Một điểm đáng chú ý khác trong truyện là hành động hy sinh đầy tình người của Đan-kô. Anh ta tự tay rạch lồng ngực mình, lấy trái tim làm ngọn đuốc để chỉ đường cho đoàn người. Hành động này tượng trưng cho sự hy sinh và tình yêu thương không điều kiện của Đan-kô đối với những người anh em của mình. Ngọn lửa trong trái tim Đan-kô không chỉ dẫn dắt họ thoát khỏi sự tăm tối, mà còn mang lại hy vọng và sự sống mới cho cuộc sống của họ. Mặc dù Đan-kô đã cống hiến tất cả, thậm chí là hy sinh cả tính mạng nhưng cuối cùng anh ta đã chết mà không có ai nhớ đến. Điều này phản ánh sự vô tâm và thiếu tôn trọng của những người anh em cùng bản mình, vì họ vốn dĩ là những kẻ vô ơn. Tuy nhiên, tác giả không chỉ đề cao hành động của Đan-kô mà còn thể hiện được sự đối lập giữa người anh hùng và những kẻ vô ơn. Từ đó, dường như ông đã khám phá ý nghĩa của cuộc sống và sự liên kết của con người. Truyện tạo ra một câu hỏi sâu sắc: trong cuộc sống khi chúng ta đối mặt với khó khăn, liệu chúng ta có thể giữ vững trái tim yêu thương và lòng tốt mà không cần đền đáp?

Tác phẩm Trái tim Đan-kô của Mác-xim Go-rơ-ki là một câu chuyện đầy cảm xúc và ý nghĩa. Nó truyền tải thông điệp về lòng yêu thương và sự hy sinh cao cả, cũng như tầm quan trọng của việc giữ vững tình người và lòng tốt trong cuộc sống. Câu chuyện này làm cho chúng ta suy ngẫm về những giá trị sống và mối quan hệ giữa con người trong cuộc sống hiện thực.

Bài tham khảo 2

Mác-xim Go-rơ-ki là nhà văn nổi tiếng đến từ Nga. Từ nhỏ ông là người rất đam mê đọc sách và cùng với những gian khó tuổi thơ đã thắp sáng và nảy sinh khát vọng sáng tác của ông. Truyện “Trái tim Đan-kô” là một trong những truyện ngắn xuất sắc của ông, được trích ở phần cuối “Tuyển tập truyện ngắn Mác-xim Go-rơ-ki”. Tác phẩm kể về sự hy sinh cao cả, tấm lòng vị tha yêu thương của người anh hùng Đan-kô.

    Mở đầu là bức tranh thiên nhiên ở thảo nguyên u ám, với cảnh vật đáng sợ. Rồi lại có sự xuất hiện của ánh lửa xanh kỳ dị, gợi đến những câu chuyện hoang đường. Chính ánh lửa này xuất phát từ câu chuyện của một người anh hùng với trái tim vĩ đại và tràn đầy yêu thương. Một đoàn người trên thảo nguyên đang bị bủa vây trong bóng tối của khu rừng, cành lá thì dày đặc và ánh sáng mặt trời thì không chiếu đến. Họ không có con đường nào có thể thoát ra, ngày một tuyệt vọng và buông xuôi tất cả. Nhưng một vị anh hùng, một chàng trai đã xuất hiện để cứu lấy cuộc sống của họ. Đan-kô đã tìm cách để dẫn dắt mọi người vượt qua khu rừng đáng sợ và tràn ngập bóng tối này. Nhưng khi đứng trước một khu rừng rậm rạp, con người mỗi lúc một kiệt sức thì con người lại lộ ra bộ mặt yếu hèn và nhút nhát của mình. Trước đó thì họ xin anh dẫn họ đi, bây giờ họ lại bắt đầu đổ lỗi cho Đan-kô. Họ mắng mỏ, họ bảo anh phải chết đi. Mặc dù Đan-kô rất phẫn nộ trước hành động ấy nhưng anh lại nhận ra rằng “Anh yêu họ và nghĩ rằng không có anh, có lẽ họ chết mất”. Một chàng trai có tấm lòng vị tha và yêu thương con người mặc cho bị đối xử tệ bạc nhưng vẫn quyết định cứu mọi người. Ý nghĩa muốn cứu mọi người quá mãnh liệt nhưng lại không được tin tưởng đến mức phải gào to lên như sấm. Và anh đã có một hành động xé toang lồng ngực của mình và dơ cao lên. 

     Ngọn lửa trong trái tim Đan-kô đã xua tan đi mây mù và anh đã dẫn mọi người chạy ra khỏi khu rừng tối tăm này. Anh đã đưa được mọi người ra ngoài và sau đó gục xuống chết. Bằng cách đổi lấy sinh mạng của mình, anh ấy đã mang trái tim ấm áp, một lòng tốt của một trái tim dũng cảm soi sáng dẫn đường cho đoàn người. Nhưng rồi có ai nhớ đến sự hy sinh cao cả của anh? Họ vui sướng tràn đầy hy vọng vì được cứu sống rồi họ lại lập tức quên luôn người đã cứu mình. Đan-kô là hiện thân cho hình ảnh một con người xả thân cứu người mà không đòi hỏi được đền đáp. Go-rơ-ki đã dùng những từ ngữ chân thành và tốt đẹp nhất để ca ngợi, để trân trọng trước cái chết của Đan-kô. Đó còn là bức tranh gợi cho ta suy nghĩ về ý nghĩa cuộc sống. Phải chăng khi con người đứng trước những khó khăn, nghịch cảnh của cuộc sống thì họ sẽ quên mất mình là ai, sống một cách ích kỷ và tham lam. Nhưng vẫn sẽ có những con người giống như Đan-kô xuất hiện. Đứng trước vực tối cuộc sống, vẫn giữ trong mình trái tim yêu thương, một lòng tốt chân thành mà không cần đền đáp.

      Một bức tranh thiên nhiên, một sự đấu tranh sự sống của con người đã hiện lên thật đặc sắc trong tác phẩm “Trái tim của Đan-kô” của Go-rơ-ki. Câu chuyện khiến cho người đọc phải suy nghĩ về những giá trị sống và mối quan hệ giữa con người trong hiện thực thực cuộc sống.