Lý thuyết Cộng, trừ phân thức (Chân trời sáng tạo 2024) Toán 8

Lý thuyết Toán lớp 8 Bài 6: Cộng, trừ phân thức

A. Lý thuyết Cộng, trừ phân thức

1. Cộng, trừ hai phân thức cùng mẫu

Muốn cộng (hoặc trừ) hai phân thức có cùng mẫu thức, ta cộng (hoặc trừ) các tử thức với nhau và giữ nguyên mẫu thức.

$\frac{A}{B}+\frac{C}{B}=\frac{A+C}{B};\frac{A}{B}-\frac{C}{B}=\frac{A-C}{B}$

Chú ý: Phép cộng phân thức có các tính chất giao hoán, kết hợp tương tự như đối với phân số.

$\frac{A}{B}+\frac{C}{B}=\frac{C}{B}+\frac{A}{B}$;$\left(\frac{A}{B}+\frac{C}{B}\right)+\frac{D}{B}=\frac{A}{B}+\left(\frac{C}{B}+\frac{D}{B}\right)$

Ví dụ:  

$\begin{array}{l}\frac{x+y}{xy}+\frac{x-y}{xy}=\frac{x+y+x-y}{xy}=\frac{2x}{xy}=\frac{2}{y}\\ \frac{x}{x+3}+\frac{2-x}{x+3}=\frac{x+2-x}{x+3}=\frac{2}{x+3}\end{array}$

2. Quy đồng mẫu thức hai phân thức

Quy đồng mẫu thức hai phân thức là biến đổi hai phân thức đã cho thành hai phân thức mới có cùng mẫu thức và lần lượt bằng hai phân thức đã cho.

3. Mẫu thức chung

Mẫu thức của các phân thức mới đó gọi là mẫu thức chung của hai phân thức đã cho.

4. Cộng, trừ hai phân thức khác mẫu

Muốn cộng, trừ hai phân thức khác mẫu thức, ta thực hiện các bước:

- Quy đồng mẫu thức;

- Cộng, trừ các phân thức có cùng mẫu thức vừa tìm được.

Chú ý:

a. Phép cộng các phân thức cũng có các tính chất giao hoán, kết hợp:

$\frac{A}{B}+\frac{C}{D}=\frac{C}{D}+\frac{A}{B};$ 

$\left(\frac{A}{B}+\frac{C}{D}\right)+\frac{E}{F}=\frac{A}{B}+\left(\frac{C}{D}+\frac{E}{F}\right)$

b. Phân thức đối của phân thức $\frac{A}{B}$ là $-\frac{A}{B}$. Ta có tính chất $-\frac{A}{B}=\frac{-A}{B}=\frac{A}{-B}$.

c. Phép trừ phân thức có thể chuyển thành phép cộng với phân thức đối: $\frac{A}{B}-\frac{C}{D}=\frac{A}{B}+\left(-\frac{C}{D}\right)$

B. Bài tập Cộng, trừ phân thức

Bài 1.Hai ô tô cùng đi từ thành phố A đến thành phố B cách nhau 300 km, biết vận tốc ô tô thứ nhất là x (km/h), vận tốc ô tô thứ nhất là y (km/h) (x > y). Nếu xuất phát cùng lúc thì ô tô nào đến trước và đến trước bao nhiêu giờ?

Hướng dẫn giải

Thời gian ô tô thứ nhất đi từ A đến B là $\frac{300}{x}$ (giờ)

Thời gian ô tô thứ hai đi từ A đến B là $\frac{300}{y}$ (giờ)

Vì x > y nên $\frac{300}{x}<\frac{300}{y}$

Suy ra ô tô thứ nhất sẽ đến B trước ô tô thứ hai.

Thời gian ô tô thứ nhất đến trước ô tô thứ hai là:

Vậy ô tô thứ nhất đến trước ô tô thứ hai và đến trước  giờ.

Bài 2.Thực hiện các phép cộng, trừ phân thức sau:

a) $\frac{2\text{x}+1}{x+y}+\frac{2y+1}{y+x}$;

b) $\frac{{\left(x-xy\right)}^2}{x^{2}y}-\frac{{\left(x+xy\right)}^2}{x^{2}y}$.

c) $\frac{3\text{x}+5}{x-2y}+\frac{x+1}{2\text{x}+y}$;

d) $\frac{1}{a+1}-\frac{1}{a^2+2\text{a}+1}$.

e) $\frac{5\text{x}-1}{x-5}+\frac{2\text{x}+3}{5-x}-\frac{x}{x-5}$;

f) $\text{x}+y+\frac{xy}{x+y}$.

Hướng dẫn giải

a) $\frac{2\text{x}+1}{x+y}+\frac{2y+1}{y+x}=\frac{2\text{x}+1}{x+y}+\frac{2y+1}{x+y}=\frac{2\text{x}+1+2y+1}{x+y}=\frac{2\text{x}+2y+2}{x+y}$.

Video bài giảng Toán 8 Bài 6: Cộng, trừ phân thức - Chân trời sáng tạo