Tác giả tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ (Chân trời sáng tạo 2024) Ngữ văn 6 chi tiết nhất

Tác giả tác phẩm: Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ- Ngữ văn 6

I. Tác giả

- Nguyễn Ngọc Thuần (1972) quê ở Tân Thiện – Hàm Tân, Bình Thuận, là một nhà văn trẻ đầy triển vọng ở thể loại văn xuôi đương đại, là thành viên của Hội nhà văn Việt Nam.

- Nguyễn Ngọc Thuần tốt nghiệp ĐH Mỹ thuật TP. HCM, sau khi ra trường anh đầu quân cho Báo Tuổi trẻ. Thế nhưng cơ duyên đã đưa anh họa sĩ trẻ tiếp cận văn chương và 'cái tôi' nhà văn đã lấn lướt 'cái tôi' họa sĩ.

- Phong cách nghệ thuật: Tác phẩm nào của nhà văn Nguyễn Ngọc Thuần, dù là anh có từng nói, viết về một nơi chốn cụ thể trong không gian cụ thể, một nhân vật nào đó tưởng như cụ thể… nhưng bao giờ cũng thế, chúng đều trở nên mơ hồ không thể nắm bắt khi đi qua thế giới tư tưởng của anh. Đọc văn Nguyễn Ngọc Thuần là sự tương tác cảm xúc trực tiếp, gợi nên bao ý tưởng “huyền hoặc và hài hước điên khùng sâu lắng”

- Một số tác phẩm được nhận giải thưởng như: Giăng giăng tơ nhện (giải thưởng Văn học tuổi hai mươi lần II); Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ, NXB Trẻ 2000, giải nhất cuộc thi Văn học Thiếu nhi lần III, giải Peter Pan (giải thưởng của Thụy Điển dành cho tác phẩm thiếu nhi hay nhất; Một thiên nằm mộng – giải A cuộc vận động sáng tác văn học thiếu nhi của NXB Kim Đồng 2001-2002; Nhện ảo – giải A cuộc vận động sáng tác cho thiếu nhi 2003, giải B (không có giải A) cuộc thi sáng tác văn học cho tuổi trẻ do NXB Thanh niên phối hợp với NXB Văn nghệ tổ chức cho tác phẩm Trên đồi cao chăn bầy thiên sứ…

II. Tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

1. Thể loại

Truyện dài là truyện bằng văn xuôi, có dung lượng lớn, miêu tả hàng loạt sự kiện và nhân vật trong một phạm vi không gian và thời gian tương đối rộng lớn.

2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác

Trích trong tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ xuất bản năm 2004.

3. Phương thức biểu đạt

Tự sự

4. Người kể chuyện

Ngôi thứ nhất.

5. Tóm tắt tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

Tác phẩm đưa ra một cách cảm nhận thiên nhiên xung quanh ta: cảm nhận bằng mọi giác quan. Đồng thời gửi đến thông điệp về món quà và cách gửi quà, nhận quà. Qua đó cho thấy tình yêu thiên nhiên, tình cha con và tình cảm với những 'món quà' của các nhân vật.

6. Bố cục tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ (2 phần):

- Phần 1: Từ đầu… cháu có con mắt thần: Bố dạy nhân vật tôi cách nhắm mắt đoán hoa trong vườn.

- Phần 2: Phần còn lại: Bố dạy nhân vật tôi cách đón nhận tình cảm, trân trọng thế giới xung quanh.

7. Giá trị nội dung tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

- Cần trân trọng, biết ơn tình cảm, tấm lòng của người khác dành cho mình.

- Hãy cảm nhận thế giới xung quanh ta bằng cả tâm hồn và tình yêu thương, ta sẽ phát hiện được những vẻ đẹp, những giá trị từ những điều bình dị nhất.

8. Giá trị nghệ thuật tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

- Ngôi kể thứ nhất.

- Kết hợp tự sự, miêu tả, biểu cảm.

- Ngôn ngữ kể chuyện tự nhiên, gần gũi, giàu cảm xúc.

III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

1. Nhân vật người bố

- Tìm mọi cách khiến đứa con của mình thân thuộc với khu vườn:

+ Bảo con nhắm mắt, dẫn đi chạm từng bông hoa một.

+ Chỉ cho con ngửi rồi gọi tên bông hoa.

→ Gây dựng tình yêu thiên nhiên trong đứa con của mình.

- Dạy con nhận ra ý nghĩa của việc nhận hay cho một món quà, ta cũng đẹp lây vì món quà đó. → Thiên nhiên là quà tặng của cuộc sống.

→ Bố là người yêu thương con, dạy dỗ cho con nhận ra những điều tốt đẹp trong cuộc sống.

2. Nhân vật tôi

- Một người yêu thiên nhiên:

+ Đoán hết vườn hoa bằng cách chạm tay sờ bông hoa. → Sở hữu đôi mắt thần.

+ Nhận diện được tất cả mùi hương của các loài hoa. → Thấu hiểu được khu vườn đang nói gì.

→ Tình yêu tha thiết, gắn bó với khu vườn của bố. Cảm nhận được những biến chuyển nhỏ nhất của thiên nhiên.

- Một đứa con hiếu thảo: Nhận ra bố là món quà to lớn nhất của đời mình. → Là người dạy dỗ, giúp mình nhận ra những bài học trong cuộc sống.

- Một người trân trọng thiên nhiên:

+ Nhận ra mỗi bông hoa là một món quà, khu vườn là món quà lớn.

+ Những bông hoa thơm hơn và khi nhắm mắt, ta vẫn nhìn thấy nó.

+ Không bao giờ lạc trong vườn vì những bông hoa là người dẫn lối.

→ Bời thiên nhiên là món quà quý giá, ta cần nhận ra giá trị và trân trọng chúng.

IV. Các bài văn mẫu

Đề bài: Phân tích bài Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

Bài tham khảo 1

“Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ” của nhà văn Nguyễn Ngọc Thuần đã gửi gắm những bài học nhân văn, giá trị về cuộc sống.

Truyện được kể theo ngôi thứ nhất, người kể xưng “tôi” cũng là nhân vật chính. Từ đó, nội dung câu chuyện trở nên chân thực, sinh động hơn. Nhân vật chính là một cậu bé, kể lại những trải nghiệm thú vị của bản thân trong khu vườn của nhà mình.

Nhà tôi có một khu vườn rộng. Bố trồng trong vườn rất nhiều hoa. Buổi chiều ra đồng về, bố thường dẫn tôi ra vườn. Hai bố con thi nhau tưới. Người bố đã nghĩ ra những trò chơi cho cậu. Trò chơi đầu tiên là thử thách về xúc giác. Cậu bé sẽ phải nhắm mắt lại, sau đó đi chạm từng bông hoa một rồi đoán xem đó là hoa gì. Sau nhiều lần, cậu đã thuộc làu làu, chạm loài nào đều đoán tên được loài đó. Tiếp theo, trò chơi thức thách thị giác, cậu bé sẽ phải nhắm mắt lại rồi đoán xem người và vật cách xa bao nhiêu. Sau nhiều lần, cậu bé “chỉ cần nghe tiếng bước chân cũng biết bố cách xa bao nhiêu”. Cuối cùng là trò chơi thử thách khứu giác, thay vì chạm vào những bông hoa, thì bây giờ nhân vật tôi chỉ được ngửi rồi gọi tên. Khi đã thuần thục, bố khen cậu là người có chiếc mũi tuyệt nhất thế giới. Qua những trò chơi này, cậu bé có thêm bài học về sự biết yêu thương, lắng nghe và thấu hiểu thiên nhiên cũng như trân trọng mọi thứ xung quanh mình.

Bên cạnh đó, câu chuyện về thằng Tý cũng đem đến bài học. Sau nhà tôi có một con sông nhỏ. Những ngày hè, bố thường dẫn tôi ra tắm. Một hôm cả nhà đang ăn cơm, mọi người nghe thấy tiếng hét. Tôi đoán ra được tiếng hét phát ra từ hướng nào, mẹ nói rằng ở bờ sông. Bố đã chạy ra, cứu được thằng Tý. Từ đó, thằng Tý hay đem ổi sang biểu bố. Mặc dù, bố ít khi ăn ổi nhưng vẫn vui vẻ ăn. Khi tôi thắc mắc, bố đã giải thích về giá trị của món quà nằm ở tấm lòng của người tặng. Và chúng ta cần có thái độ trân trọng, biết ơn đối với người đã tặng món quà đó.

Qua phân tích, có thể khẳng định rằng tác phẩm “Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ” là một tác phẩm hay, chứa đựng giá trị nhân văn sâu sắc.

Bài tham khảo 2

Văn bản “Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ” của nhà văn Nguyễn Ngọc Thuần gửi gắm nhiều bài học ý nghĩa.

Nhân vật chính trong văn bản cũng là người kể chuyện xưng là “tôi”. Trong ngôi nhà của cậu có một khu vườn rộng lớn nhiều loài cây, loài hoa. Mỗi buổi chiều ra đồng về, “tôi” lại theo bố ra vườn tưới cây. Sau đó, người bố thường bảo cậu nhắm mắt lại, đi đến chạm vào từng bông hoa và đoán xem đó là hoa gì. Sau nhiều lần thử thách, cậu đã thuộc làu làu, chạm loài nào đều đoán tên được loài đó. Tiếp đến, người bố lại nghĩ ra một trò chơi khác. Bố sẽ đứng ở đâu đó rồi hỏi con đoán xem mình cách con bao xa, nhân vật “tôi” từ không đoán được đến “Bây giờ chỉ cần nghe tiếng bước chân cũng biết bố cách xa bao nhiêu”. Người chú ban đầu không tin, nhưng nhân vật “tôi” đã dần chứng minh được sự tự giác và khả năng của mình. Sau đó, lại một trò chơi khác được nghĩ ra. Thay vì được chạm thì bây giờ nhân vật tôi chỉ được ngửi rồi gọi tên. Khi đã thuần thục, bố khen cậu là người có chiếc mũi tuyệt nhất thế giới. Nhân vật tôi nhận ra rằng chính những bông hoa là người đưa đường, dẫn lối cho cậu trong khu vườn. Qua những trò chơi này, người bố đã giúp đứa con có thêm nhiều thời gian để trải nghiệm. Tôi đã biết quan tâm, trân trọng từng bông hoa, ngọn cỏ trong khu vườn.

Câu chuyện tiếp theo là về việc thằng Tý đem tặng bố những trái ổi to mềm. Món quà chứa đựng tâm ý của người tặng - thằng Tý: “Trái ổi to được lựa để dành cho bố đều có bịch ni lông bọc lại đàng hoàng. Những trái ổi vừa to vừa mềm, cắn vài rất đã”. Vậy nên mặc dù người bố rất ít khi ăn ổi nhưng vì đó là món quà của Tý nên bố đã thưởng thức nó. Từ đó có thể nhận ra rằng dù là một món quà nhỏ bé, hết sức đơn giản nhưng quan trọng nhất là tâm ý của người tặng món quà. Bởi vậy dù là người nhận hay cho món quà một cách trân trọng thì cũng thể hiện nét đẹp của mình.

“Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ” là một câu chuyện nhẹ nhàng, nhưng chứa đựng những giá trị nhân văn sâu sắc.