Soạn bài Dọc đường xứ Nghệ lớp 7 (Cánh Diều)

Soạn bài Dọc đường xứ Nghệ

Bài giảng Soạn văn Soạn bài Dọc đường xứ Nghệ

1. Chuẩn bị

Yêu cầu (trang 27 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1):

- Đọc trước văn bản Dọc đường xứ Nghệ và tìm hiểu thông tin về nhà văn Sơn Tùng. 

- Khái quát về tác phẩm Búp sen xanh nói chung và đoạn trích Dọc đường xứ Nghệ nói riêng. 

Lời giải:

​- Tác giả: Tên thật là Bùi Sơn Tùng (1928-2021), sinh tại làng Hoa Lũy ( nay là Kim Lũy), Diễn Châu, Nghệ An. Ông là một trong những nahf văn có nhiều tác phẩm viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh và các danh nhân cách mạng, danh nhân văn hóa.

- Tác phẩm Búp sen xanh là tiểu thuyết lịch sử, viết về cuộc đời Chủ tịch Hồ Chí Minh (từ thời niên thiếu gắn với gia đình, quê hương đến tuổi thanh niên đi tìm đường cứu nước).

Đoạn trích “Dọc đường xứ Nghệ” kể chuyện Bác Hồ khi còn nhỏ, cùng anh trai theo cha là ông Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc đi thăm bạn bè của ông, qua nhiều vùng đất quê hương.

2. Đọc hiểu

* Nội dung chính Dọc đường xứ Nghệ:

- Văn bản “Dọc đường xứ Nghệ” kể chuyện Bác Hồ khi còn nhỏ, cùng anh trai theo cha là ông Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc đi thăm bạn bè của ông, qua nhiều vùng đất quê hương.

* Trả lời câu hỏi giữa bài 

Câu 1 (trang 28 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Chú ý những quan sát, câu hỏi của cậu bé Côn trong phần 1.

Lời giải:

Côn quan sát khung cảnh phía trước, ngôi đền cổ kính mộ cách kĩ lưỡng và muốn biết rõ về sự tích ngôi đền.​

Câu 2 (trang 29 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Cậu bé Côn phê phán điều gì và coi trong giá trị gì qua sự đánh giá về An Dương Vương? 

Lời giải:

- Cậu bé Côn phê phán sự không đề phòng của vua nước ta và nàng Mỵ Châu ruột để ngoài da; sự nham hiểm, gian giảo, bội ước của vua nhà Triệu. Qua đó, cậu bé coi trọng giá trị của sự công bằng, công tư phân minh thể hiện qua hành động nhà vua tự tay chém con và nhà vua tự nhảy xuống biển chứ không cam chịu nộp mình cho giặc.​

Câu 3 (trang 30 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Ý nghĩa của các địa danh được nhắc tới ở đây là gì? 

Lời giải:

- Các địa danh được nhắc đến gợi cho người đọc những hình dung về nguồn gốc hình thành của những địa danh đó cũng như ghi nhớ công ơn đánh giặc của vị tướng quân.​

Câu 4 (trang 30 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Chú ý sự giải thích về Uy Minh hầu Lý Nhật Quang của cụ Phó bảng tác động đến nhận thức, tình cảm của cậu bé Côn. 

Lời giải:

- Cậu bé Côn đã hiểu ra vấn đề khi sống làm những điều giúp ích cho dân thì dân sẽ ghi nhớ công lao.​

Câu 5 (trang 31 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Ý nghĩa câu vè mà bà ngoại cậu bé Côn đã đọc là gì? 

Lời giải:

- Câu về mà bà ngoại cậu bé Côn đã đọc mang ý nghĩa: Thời thế sẽ thay đổi, làm quan thì chỉ có thời, còn làm dân thì mãi mãi. Vì thế ai làm quan thì hãy thương lấy dân, thương dân thì dân lập đền thờ nếu hại dân thì dân nguyền rủa, sỉ mắng.​

* Trả lời câu hỏi cuối bài 

Câu 1 (trang 32 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Câu chuyện được kể theo ngôi kể nào? Nêu tác dụng của việc sử dụng ngôi kể ấy trong văn bản Dọc đường xứ Nghệ.

Lời giải:

- Câu chuyện được kể theo ngôi thứ ba.

- Tác dụng: giúp câu chuyện được kể một cách linh hoạt, khách quan.

Câu 2 (trang 32 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Những câu hỏi và sự lí giải về sự kiện lịch sử cho thấy Côn là cậu bé có tâm hồn, suy nghĩ như thế nào? Em có nhận xét gì về tính cách của nhân vật này?

Lời giải:

- Những câu hỏi và sự lí giải về sự kiện lịch sử cho thấy cậu bé Côn là một người ham học hỏi, luôn muốn được tìm hiểu tường tận mọi việc. Cậu là một người yêu nước, biết lo xa, luôn suy nghĩ thấu đáo mọi việc.

Câu 3 (trang 32 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Trong đoạn trích, cụ Phó bảng đã giáo dục các con tu dưỡng làm người bằng cách nào? Em có nhận xét gì về tính cách của nhân vật cụ Phó bảng?

Lời giải:

- Trong đoạn trích, cụ Phó bảng đã giáo dục con tu dưỡng làm người bằng cách kể và giảng giải những câu chuyện lịch sử. Cụ Phó bảng là một người hiểu biết, ân cần, khí tiết.y được sự tỉ mỉ, ân cần đối đãi với các con và Người có vốn học vấn sâu rộng.

Câu 4 (trang 32 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 1): Văn bản Dọc đường xứ Nghệ của cha con cụ Phó bảng gợi cho em những suy nghĩ gì?

Lời giải:

Trả lời:

- Câu chuyện Dọc đường xứ Nghệ của cha con cụ Phó bảng gợi cho em những suy nghĩ về quá trình đấu tranh dựng nước và giữ nước của ông cha ta.