Lý thuyết Biểu diễn dữ liệu vào biểu đồ hình quạt tròn
Để biểu diễn thông tin từ bảng dữ liệu vào biểu đồ hình quạt tròn, ta thực hiện như sau:
Bước 1: Xử lý số liệu
(Nếu bảng dữ liệu đã cho dưới dạng đơn vị %, ta có thể bỏ qua bước này)
- Tính tổng các số liệu.
- Tính tỉ lệ phần trăm của từng số liệu so với toàn thể.
Bước 2: Biểu diễn số liệu
- Ghi Tiêu đề (tên biểu đồ).
- Ghi Chú giải (ghi chú tên các đối tượng).
- Ghi chú các tỉ lệ phần trăm trên biểu đồ hình quạt tròn (hình quạt nào lớn hơn biểu diễn số liệu lớn hơn).
Ví dụ 1. Bảng thống kê sau cho biết tỉ lệ một số mặt hàng mà một cửa hàng bán vật liệu xây dựng đã bán được trong một tháng vừa qua.
Mặt hàng |
Xi măng |
Cát |
Gạch |
Sơn |
Tỉ lệ |
20% |
25% |
50% |
5% |
Hãy hoàn thiện biểu đồ sau để biểu diễn bảng thống kê trên.
Hướng dẫn giải:
Sắp xếp các tỉ lệ trên bảng thống kê theo thứ tự từ bé đến lớn, ta được:
5% < 20% < 25% < 50%.
Dựa vào biểu đồ đã cho, ta sẽ sắp xếp các hình quạt theo màu sắc theo thứ tự từ nhỏ đến lớn, ta được:
Tím < xanh biển < đỏ < xanh lá.
Do đó ta được hình quạt màu tím ứng với 5%; hình quạt màu xanh biển ứng với 20%; hình quạt màu đỏ ứng với 25% và hình quạt màu xanh lá ứng với 50%.
Quan sát bảng số liệu, ta thấy mặt hàng xi măng chiếm tỉ lệ 20%, do đó hình quạt màu xanh biển biểu thị cho mặt hàng xi măng.
Tương tự như vậy, ta có:
+ Hình quạt màu đỏ biểu thị cho mặt hàng cát;
+ Hình quạt màu xanh lá biểu thị cho mặt hàng gạch;
+ Hình quạt màu tím biểu thị cho mặt hàng sơn.
Vậy biểu đồ hoàn thiện có dạng như sau:
Ví dụ 2. Một cửa hàng bán cây cảnh vừa nhập về số lượng các chậu cây để chuẩn bị bán trong dịp Tết Nguyên Đán. Cửa hàng đã thống kê và ghi lại kết quả như bảng sau:
Chậu cây |
Mai |
Đào |
Tắc |
Cúc vạn thọ |
Số lượng |
300 |
300 |
150 |
250 |
Em hãy biểu diễn dữ liệu từ bảng thống kê trên vào biểu đồ hình quạt bên dưới.
Hướng dẫn giải:
Bước 1: Xử lý số liệu
- Tổng số lượng các chậu cây mà cửa hàng đã nhập là:
300 + 300 + 150 + 250 = 1000 (chậu cây).
- Tỉ lệ phần trăm số chậu cây mai, chậu cây đào, chậu cây tắc, chậu cây cúc vạn thọ tương ứng là:
\[\frac{{300}}{{1000}} = 30\% \]; \[\frac{{300}}{{1000}} = 30\% \]; \[\frac{{150}}{{1000}} = 15\% \]; \[\frac{{250}}{{1000}} = 25\% \].
Bước 2: Biểu diễn số liệu
- Tên biểu đồ (Tiêu đề): Tỉ lệ phần trăm các chậu cây mà cửa hàng bán cây cảnh đã nhập về.
- Ghi chú tên các đối tượng và các tỉ lệ phần trăm trên biểu đồ:
+ Chậu cây mai: 30%;
+ Chậu cây đào: 30%;
+ Chậu cây tắc: 15%;
+ Chậu cây cúc vạn thọ: 25%.
Ta có biểu đồ như sau: